De Keerzijde.

II.

Vrijheid is noodig, zullen onderwijs en opvoeding gelukken. Karaktervorming ~is niet mogelijk, wanneer het kind geen gelegenheid ontvangt naar eigen vrije keuze het eene te doen en het andere te laten. We moeten het met de vrijheid wagen, zelfs met het gevaar voor oogen, dat de trein van de kinderontwikkeling zoo nu en dan derailleert.

En toch meenen we tegen den roep van tegenwoordig, om meer vrijheid voor het kind, om d i e vrijheid voor het kind, waarbij het zich geheel en enkel naar zijn eigen aard zou kunnen ontplooien, te moeten waarschuwen. Want hier gaat het om een valsche vrijheid. En de gevolgen daarvan worden openbaar.

Wie in valsche vrijheid wordt opgevoed, wordt gevormd door zijn eigen driften en begeerten. 'En dat zijn harde meesters. In den aanvang doen zij lachen, al spoedig doen zij bitter weenen. Schrijnende teleurstelling brengen zij. Steeds sterker en scherper prikkel vraagt de begeertenmenscb. Ja eindelijk zóó, dat heel de wereld hem niet bevre­

Nooit raakt een mensch uit-begeerd. De niet vervulde begeerten verteren de levenskracht, gelijk de onmatig vervu.lde èn lichaam èn ziel verwoesten. En op de puinhoopen van _zulk menschelijk leven zetelt de levenszatheid en levensverachting.

Schrikbarend is in de kringen der vrije opvoeding het getal zelfmoorden, ook van zelfmoorden van leerlingen van het voortgezet onderwijs.

Vroeger schreef men ze toe aan de overlading vooral, aan de vrees wegens slechte rapporten. Dat doet men niet meer. .De oorzaken liggen meest niet in de school, maar in het jeugd-leven, in sexueele begeerten, overtredingen en uitspattingen, in het niet bestand zijn tegen de botsingen met het ruv/e leven, of, zooals de minister van onderwijs in Pruisen zei: „De zelfmoorden van scholieren zijn meestal geen schooltragedieën, maar jeugdtragedieën".

De statistiek wijst dan ook uit, dat het aantal zelfmoorden van jongelieden op denzelfden leeftijd, doch die de school niet meer bezoeken, groofer is dan onder hen die studeeren.

In 1926 was dit aantal in Pruisen alleen 700.

De jeugd, die geen banden meer kent, wordt bezocht door het kwaad van den ongebreidelden hartstocht van de geslachtsdrift. Er is oorzakelijk verband tusschen zonde en straf.

De geslachtelijke omgang — we halen opnieuw het artikel van Prof. Dr Schwalbe aan — de geslachtelijke omgang in de jeugd is belangrijk "toeigenomen. Dit is niet alleen door het boek van den jeugdrechter Ben Lindsey bewezen voor Amerika, maar ook door andere voor Rusland. En onderwijzers, onderwijzeressen, ouders, jeugdleiders, artsen in alle landen zouden kunnen getuigen, hoe dit kwaad in het volksleven in alle rangen en standen voortvreet. Het is niet meer de losbandige man, die zich met de slechte vrouwen afgeeft. — Zoo iets stond buiten de samenleving nog en werd als iets gruwelijks in het geheim 'bedreven. Thans v/ordt in menig boek de pngebondenheid als ideaal geprezen, en in menig jeugdleven botgevierd.

Vroeger werd heel de opvoeding zoo ingericht, dat althans om het meisje en de jonge dochter éen sterke muur werd gebouwd, teneinde zoo haar kuischheid en reinheid te beschutten. Thans acht pien het ongegrond, geslachtelijke misstappen kortweg onzedelijk te noemen.

Het getal echtscheidingen staat met deze opvattingen in verband. In 1'913 werden van de 20.000 huwelijken erfuim 15 ontbonden, thans is dit 27 a 28. En dit geschiedt niet, omdat het leven zooveel duurder is geworden of financieële moeilijkheden de aanleiding zijn. Integendeel. De echtscheidingen komen het meest voor in de kringen, die „het geld er voor disponibel hebben". Als alleen het geslachtsleven 'den grondslag van een huwelijksgemeenschap vormt, zal bij verzwakking van de neiging of bij afleiding daarvan naar een ander, losmaking van de oude banden worden begeerd. Van trouw bij zelfverloochening, of liever van een strijd tegen de zonde van 'den ontrouw weet men niet meer.

Van kwaad vervalt men tot erger.

Het aantal geboorten wordt kunstmatig sterk beperkt. Het daalt zienderoogen. In 1925 bedroeg het in Pruisen per 1000 inwoners 21.7. In 1926 was het 20.3, in 1928 19.08. Het gaat Frankrijk achterna.

Bovendien neemt de moord van het kind in de moederschoot schrikbarend toe. Sommige medici schatten het aantal miskramen, meest een gevfil van nïisdadig ingrijpen, driemaal zoo groot als het getal bevallingen.

Bij ongehuwden is dit getal in Maagdenburg sinds 1913 met 97 pet. toegenomen, dat is bijna verdubbeld. En dan nog de oneindig vele gevallen die verborgen blijven!

Het een en het ander schreit ten hemel. Gods lankmoedigheid met het menschelijk geslacht is wel groot.

Hoe noodzakelijk is liet in de kringen 'der moderne opvoeding inzake de valsche vrijheid in de opvoeding het roer te wenden. De edelst denkenden zien ook wel, dat een andere koers moet worden ingeslagen.

Hoor ze getuigen: „ledere hoogere levensvorm is gebonden aan de macht tot beheersching". „Vroegtijdige lichamelijke lieidesvervulling wordt bijna steeds betaald met het verlies van het verriiógen tot ontwikkeling van ziel en geest."

."Bij de gewenning aan ongebonden en afwisselende liefdesbetrekkingen staat het verlies van de edelste krachten der ziel op het spel: de geschiktheid tot liefde, ; die tot offers bereid is, die boven de begeerte staat, en zich slechts kan ontwikkelen uit den wil om trouw te zijn." „"Wie zich zonder strijd toelegt op ongebonden, afwisselende bevrediging zijner genotzucht, blijft in de voorhaven der ware liefde en brengt de ontwikkeling zijner eigen persoonlijkheid in gevaar."

Deze verzuchtingen doen zeker vrij wat aangenamer aan, dan wat we in de zondige lectuur' van 'den dag beluisteren. Ook zijn "^e heilzamer, wanneer ze worden toegepast in de opvoeding der jeugd. Maar ze zijn stoïcynsch, gaan boven het edelste van het heidendom niet uit. , Onze Christelijke opvoeding heeft aan de jeugd iets meerders en beters te brengen.

Ook zij leidt uit haar beginsel de vrijheid af. Maar allerminst is dat de valsche vrijheid, om naar de ingeving van het oogenblik te leven, eigen zin en goeddunken te volbrengen. Zulk een vi'ijheid is inbeelding en bindt het leven zoo sterk aan gril en hartstocht, dat het bij menigeen versmoort.

De Christen leert, hoe de ware vrijheid bestaat in het vrijwillig volbrengen van Gods geboden, in een gebondenheid aan het goddelijk gezag, zooals de visch alleen vrij is in gebondenheid aan het water.

Vrijwillig Gode te dienen, het is de harmonie van het hoogste inzicht en het hoogste b^eeren en willen. Het is het ideaal, weerglans van het eeuwig reine leven, hier op aarde nimmer bereikt, dan in en door den Christus.

Allerminst is het kind in zijn sensomotorisch leven zoover. Het is immers nog onvolgroeid, niet volwassen, noch in zijn verstand, noch in zijn wil. Het kent de Wet des Levens niet. En het is zondig. Door beide factoren tezamen is de remming van het begeeren allernoodzakelijkst en een maohtig middel om zelfbeheersching te leeren, om op te voeden en tot vrijheid te vormen.

Met al of niet daltoniseeren heeft dit niet te maken. Maar wel stelt het aan ieder Christenopvoeder den eisch nauwkeurig toezicht op zijn kinderen te oefenen, in ónzen tijd nog meer dan vroeger, en telkens tegenover de gebreken en 'zonden onzer kinderen een beroep op Gods Getuigenis te doen. Voor dat Woord moeten ze leeren buigen, willen ze ooit de baan der vrijheid op. Zonder dit zullen ze den dageraad der vrijheid' niet hebben.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen