Krijgslist.

I.

Vai het een is het ander gekomen. Een vraa^ over Samuels houding — naar Gods gebod — bij zijn tocht naar Bethlehem voor Davids zalving, lokte eenige vragen uit over enkele schijnbare en door de Schrift niet gebrandmerkte gevallen van noodleugen.

En die schijnbare gevallen van noodleugen gaven weer aanleiding tot een vraag over de krijgslist.

Ik wil me over dezen gang van zaken niet al te erg beklagen, en ontstemmen tegen m'n vragers doet hij me heelemaal niet. Maar er bizonder mee ingenomen kan ik toch ook niet zijn.

Het lijkt er soms wel wat op, alsof men maar vragen gaat over alles wat zoo eens in de gedachten komt of van buiten-af aanwaait, en geschikt deeg lijkt om er een vraag voor „De Reformatie" uit te kneden. Maar ik mag er zeker wel even aan herinneren, dat dat niet de bedoeling is van deze rubriek. Dat ze zelfs niet bedoelt elke billijke en lofwaardige weetgierigheid aangaande allerlei opzichzelf belangrijke dingen te bevredigen, of — ook dat werd me meermalen gevraagd — jongelui, die opstel of inleiding over een of ander onderwerp moeten maken, te ontheffen van de moeite, zelf do gegevens op te sporen die ze daarvoor noodig hebben.

De titel van deze rubriek — waarmee ik zelf overigens maar heel matig ingenomen ben — „geestelijke adviezen" — geeft duidelijk te verstaan — en dat leek me altoos toegeeflijkheid te. pleiten voor 't woord — dat ze niet bedoelt antwoord te geven op allerlei belangrijke vragen die men in het afgetrokkene kan doen, maar dat ze wjl pogeo te dienen met raad en hulp — die dan doorgaans wel bestaan zal in het ontsteken van licht — m praktische moeilijkheden, in moeiljjkheden van geestelijken of zedelijken aard, die het leven voor de voeten lei. Onze lezers willen daarmee zeker wel rekening houden?

Overigens behoeven de vragers, die ik thans bezig ben te woord te staan, zich deze waarschuwing niet al te erg a, an te trekken. Ik begrijp heel goed, hoe het antwoord op de ééne vraag de andere vraag uitlokken kan. En ik reken het niemand als eeo misdaad aan, dat hij eens bij me aanklopt óók zonder dat de nood daartoe bepaald dringt.

Doch — we zouden het hebben over de krijgslist.

Is het aanwenden van krijgslist in den oorlog geoorloofd? En zoo ja, hoe is dat dan te rijmeo met' het negende gebod van de Wet Gods, waaria de Heere zoo nadrukkelijk alle misleiding van den naaste verbiedt? vraagt een onzer lezers.

Een andere vrager stelt den eisch van gebod 9 nog scherper door te zeggen, dat het verbiedt niet alleen* elk woord dat met de waarheid in strijd is, maar ook iedere houding en elk gebaar, die niet in overeenstemming zijn met ons innerlijk bestaan eir bedoelen, om het even of ze, al of niet de strekking hebben, anderen, in hun voordeel of tot hun schade, een onjuisten indruk te geven van onze gedachten en bedoelingen. Zóó althans meen ik zijn toelichting te mogen saamvatten.

Laat ik nu mogen beginnen met deze laatste opvatting van het negende gebod al dadelijk af te wijzen. Zulke krasse logische deducties uit & m gebod van Gods Wet, en zulke absolute uitsprakeii doen het wel mooi, en zijn vooral onder ons, gereformeerden, nog al in trek, maar we moeten daar toch heel voorzichtig mee zijn.

We zouden er b.v. ten opzichte van het vierde gebod, zooals het eens tusschen onzen Heere .lezus Christus en de Parizeen en Schriftgeleerden in dispuut was, mee aan den verkeerden kant komen te staan.

Zoo iets zou ons ook bij gebod 9 kunnen overkomen.

Het is volstrekt niet waar, dat door gebod 9 verboden wordt elk gebaar of elke gedraging die niet overeenkomt met ons eigenlijk denken en bedoelen en daardoor misleidend werkt. Heel erg misleidend is b.v. voor den vogel wel het lekkere hapje in den strik, en voor den visch het aas aan den verraderlijken haak.

Toch zal ook de meest consciëntieuze vogelvanger of hengelaar zich nooit schuldig gevoelen tegenover het negende gebod.

Natuurlijk niet. Want in gebod 9 regelt de wil Gods niet onze verhouding tot de redeïooze schepselen, maar die tot onze medemenschen: „Tegen uwen naaste".

Doch zelfs binnen den kring onzer verhoudingen tot den naaste, is bovengenoemde toespitsing van het p.egende gebod nog veel te kras.

Niemand 7; al toch in naam van dit gebod onze kinderen verbieden „blinde-mannetje" te spelen of welk ander spel ook, waarbij ze in een rol optreden en door allerlei gebaar en gedraging elkander pogen beet te nemen, Jezus zelf heeft van zulk spelen gesproken als van iets, dat bij de kinderen behoort.

Ja, zal men zeggen, maar dat is ook spel! Goed, doch daaruit blijkt dan tocli in tweede instantie, dat de absolute opvatting vap gebod 9 van daar straks niet opgaat. Dat er, bij de omschrijving van zijn bedoeling, velerlei beperkingen en ccndit'es in aanmerking moeten genomen.

Zelfs met déze zijn we er nog niet. Want ook buiten spel kan zelfs in hoogst-ernstige omstandigheden, een gedraging die een onjuisten indruk geeft van onze bedoeling, zonder eenige zonde zijn.

Ik denk hier b.v. aan Jezus' houding tegenover de Kananeesche, als was Hij onwillig haar te helpen, en aan Zijn gedraging tegenover de Jongeren van Emmaus, als was Hij van plan Zijn wandeling voort te zetten.

(Slot volgt.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen