DEBAT DR ZUIDEMA-DS LUGTIGHEID

De heer K. Deddens, Kampen, deelde ons eenlge blzonderheden mee uit een Zwolsche samenkomst:

Op Woensdag 23 Juni '48 sprak te Zwolle voor de A.R.kiesvereenlging aldaar Prof. Dr S. U. Zuidema in een openbare vergadering, gehouden in de Zuiderkerk. Het onderwerp was: „Nederland en Indië slachtoffer van doorbraakpolitiek".

Het is, aldus Prof. Z., eigenlijk een wonder dat wij, Anti-Revolutionairen, er nog zijn. Want de aanvallen zijn de laatste tijd fel geweest. Die zware aanvallen kwamen hoofdzakelijk van Christenen die de „doorbraak" wilden. , Spr. memoreerde het boekje van Dr Dippel, „Kerk en' Wereld", eind verleden jaar verschenen. Het betoog van deze „doorbraak"-man komt hierop neer: „de wereld is in de crisis, en nu moet de kerk er ook niaar in — dan varen we allemaal In hetzelfde schuitje. Dr Dippel kant zich tegen beginselpolitiek, maar hij komt terecht bij beglnselloosheid, en dat is óók een beginsel, zodat hij eindigt bij beginselpolitiek-bij-uitstek.

Deze loochening van de antithese, het grote gevaar van vandaag, heeft ook z'n fatale gevolgen gehad voor de Indlë-poiitiek. Men wil zo, ingaande tegen de gezagsorde, meedoen aan het revolutionaire experiment. En daarom komt er een grondwetswijziging in artikelen (207 en 208) waaraan P. v. d. A. en K.V.P. hun eigen interpretatie kunnen geven. En in dat alles laat men de volken hi Indië in de steek: men geeft ze over aan een spel van krachten van Islamitische revolutie en revolutionair socialisme. We moeten dus bij de a.s. verldezingen goed zien, aldus Prof. Z., welke geweldige dingen er op 't spel staan. Deze verkiezing besUst over 't lot van ons koninkrijk voor de nabije, maar óók voor de verre toekomst.

Eerste vragensteller was Ds Lugtigheid. Ds L. vraagt zich af of hij de dingen die hij nu gaat zeggen misschien niet beter met Prof. Z. onder vier ogen kam bespreken, maar omdat hij vreest dat die gelegenheid zich niet zal voordoen, stelt hij zijn vragen toch maar op deze vergadering. Spr. plaatst voorop dat hij zelf hartelijk Antirevolutionair is, en bij de komende verkiezingen ook wel weet hoe hij moet stemmen. Hij heeft met belangstelling Prof. Z.'s brochure gelezen. Misschien heeft hij die brochure niet al te goed begrepen, omdat hij ze maar één maal gelezen heeft. Ook heeft hij met interesse Prof. Z.'s rede aangehoord, maar hij wil de vraag stellen of Prof. Z. niet wat eenzijdig is In zijn betoog. Spr. zou graag willen dat Prof. Z. nog eens né de verkiezingen terugkwam, en dan de andere zijde van de zaak belichtte. Zoals iedereen weet, aJdus Ds L., heeft deze zaak twee Icanten. Prof. Z. heeft nü alleen over 't gezag gesproken, dat is de eene kant. Maar misschien kan een volgende maal de andere zijde belicht worden, n.l. de rechten en vrflheden van de Indische volken.

Die kwestie komt ook licht bij iemand op wanneer 't gaat over de arbeider bv. tegenover de boer of de fabrikant. Ds L. had daar Isiatst nog over gesproken met - de heer Ruppert, In verband met bezltsspreiding. Want spreekt een arbeider over zijn rechten of .Iets dergelijks, dan zegt de boer: die man tast 't gezag aan. Maar zo'n boer of fabrikant zegt dat zo dikwijls niet op Bijbelse gronden, maar vaak zitten er heel wat liberale ideeën achter. Wij, jongeren, aldus Ds L., vrezen dat we ons op de borst gaan slaan en zeggen: Wij zijn de handhavers van het gezag. Dan zouden we een Judaïstische kant opgaan. Die rich­ ting gaat „Trouw" ook uit.

Interruptie van Prof. Z.: „Kunt U één citaat uit , .Trouw" geven, waaruit dit blijkt? "

Ds L.: „Dat kan ik zo niet, ik wil 't wel eens nazien".

Prof. Z.: „Dan moet U deze opmerking eerst terugnemen".

Ds L. neemt de opmerking, dat „Trouw" een Judaïstische kant uitgaat, terug.

Verder wil Ds L. nog vragen waarop ons gezag in Indië nu eigenlijk gegrond is, en tenslotte nogmaals waarschuwen voor eenzijdigheid. Een en ander ter ontlasting van zijn conscientie.

Nadat nog enkele vragers het woord hadden gekregen (w.o. een lid van de P. v. d. A. dat voor het eerste gedeelte van zijn opmerkingen verwees naar Ds Lugtlgheid), beantwoordde Prof. Z. de vragen.

Ds D., aldus Prof. Z., zegt dat hij hartelijk Anti-Revolutionair is. Dat is een mooi ding. Maar ik geloof er niets van, dat hij Anti-Revolutionair is. Hij wU 't misschien wel zijn, maar hij is het niet. Want als Ds L. beweert dat ik eenzijdig gesproken heb over 't gezag, dan bewijst hij daarmee, zélf eenzijdig te zijn. Mijn betoog was: het gezag is 'de basis van de vrijheid, als er geen gezag in Indië is, hebben de Indonesiërs óók geen vrijheid. Ds L. gaat nu gezag en vrijheid tegenover elkaar plaatsen, en staat daarmee al principieel op één lijn met de revolutie, met de doorbraakmensen als Dr Dippel c.s., met de P. v. d. A., een lijn die uitkomt vlak bij Stalin. Als Ds L. zo doorgaat doet uy maar beter, niet langer dominee te blijven, en lid te worden van de P. v. d. A.

Die klacht van eenzijdigheid doet Prof. Z. denken aan die koek die slechts aan één kant gebakken is, wat volgens Prof. Hepp duidt op éénzijdigheid.

Ds L. is dus zélf eenzijdig, wanneer hij gezag en vrijheid tegenover elkaar plaatst. Hij begrijpt het verband niet meer. Het is als met de verhouding tussen wet en evangelie. De Schrift zegt nog steeds: Maar bij U is vergeving (vrijheid, evangelie), opdat Gij gevreesd wordt (gezag, wet). Iemand die deze verhouding niet zuiver ziet, kan ook wel ophouden met alle evangelisatiewerk.

Inzake de verhouding boer—arbeider moet Ds L. maar eens lezen in Titus. Paulus schrijft daar ook over 't gezag dat de heer heeft t.o. zijn slaaf. Welke Ideeën de heer er dan verder op na houdt, doet «r niet toe, daar blijft 't gezag hetzelfde om.

Als Prof. Z. hoort spreken van „Wij jongeren" zij allereerst opgemerkt dat Ds Lugtlgheid niet zo èrg jong meer Is, althans ouder dan Prof. Z.! Maar bij zo'n opmerking, aldus Prof. Z. ben ik erg bang dat het; , , gij zoon, hoor de tucht van Uw Vader" nu ook eens veranderd moet worden In: „gij vader, hoor de tucht van Uw zoon" en daé, rom is deze uitdrukking zo gevaarlijk, omdat dan de geloofs-Inspannlngen van de vaderen over boord gegooid worden, om bepaalde terreinen te winnen voor Evangelisatie, maar Prof. Z. garandeert dat zo het laatste terrein voor evangelisatie ook verloren gaat.

Ds L. vraagt naar de grond van het gezag, maar spr. wil een tegenvraag stellen: wat zegt U tegen Uw jongens die naar Indië gaan? Wat geeft U hun mee? Die vraag moet u beantwoorden. Ds L. Tenzij U zelf een antwoord, kunt geven op de vraag inzake het gezag, kunt U uw militair pak wel uittrekken, want daarmee kunt U naar Indië gestuurd worden (ds L. is veldprediker, K. S.).

Spr. besloot de beantwoording van Ds L. met een waarschuwing aan de gemeente voor een dergelijk gevaarlijk betoog, als spreker van Ds L. gehoord had.

Tot zoover het verslag van den heer Deddens. Lezing ervan roept enkele vragen bij ons op. Als daar zijn:

a. de synodocraten houden zich nog al bezig met het feit, dat onder onze kerkleden over praetische vragen der politieke actie op korten termijn verschillend gedacht wordt. Als ze nu óók eens gaan nadenken over het feit, dat in hun eigen kerk leden van de P. v. d. A. en Staatkundig Gereformeerden en Anti-Revolutionairen zijn, die elkaar als kerkleden bestrijden over nog wel wat meer dan kwesties van practljk op korten termijn, zouden ze dan niet weer wat in het (overigens nog niets zeggende) evenwicht komen?

b. Ze hebben zich nog al druk gemaakt over het feit, dat in de Antirev. kiesvereeniging te Zwolle een van ónze predikanten in discussie kwam. Ze dachten dat het evenwicht verstoord werd. Thans kwam een hunner predikanten in diezelfde kiesvereeniging in discussie. Is het evenwicht nu hersteld? Dan blijkt te meer, dat met „evenwicht" minder gewonnen is, dan met principieele bezinning op de basis van de feiten.

c. Prof. Zuidema gaf adviezen inzkke aflegging van een militair costuum èn van een predikantscostuum. Hoe denkt hij over de bij vonnis afgenomen ambtscostumen van goede antirevolutionairen en. trouwe belijders, door zijn synode ontzet, of buiten verband gezet? Een advies aan ds Lugtlgheid is wat anders nog dan een daad die ook prof. Zuidema de facto aanvaardt, d.i. mede .verricht.

d. Spreker gaf goede adviezen aan ds Lugtlgheid. Welke overeenkomstige publieke adviezen kreeg ds Probovrtnoto, • politieke figuur in de republiek van Soekamo, overeenkomstig de omschrijving die ds Hagens gaf tn een (nog niet beantwoorde? ) vraag aan Friesch Dagblad? Ik bedoel: welke adviezen in de kies-en verwerp-bijeenkomst, niet van een plaatselijke Kiesvereeniging maar van een landelijke kerkvergadering, genaamd generale synode? Te Eindhoven? Prof. Z. was daarbij.

e. Als prof. Z. terecht constateert, dat de lieden van de „doorbraak" de antirevolutionaire politiek doorkruisen, is het dan voor de synodocratische pers niet tijd, zich eraan te herinneren, dat de A.R.-politlek niet zoozeer door een Amersfoortsch congres als wel door de leden van de eigen kerk, 'die daar vooraan staan, en de P. v. d. A. steunen, doorbroken wordt, in en buiten Eindhoven? Evenwicht Ik vraag dat, zonder te veel acht te geven op den luidspreker, die vanmiddag vlak onder mijn raam over de straten van het vroeger zoo orthodoxe Kampen uitbazuinde, dat al enkele honderden predikanten onder wie gereformeerde, behoorden tot de P. v. d. A.

Overigens is ds Lugtlgheid medewerker van „De Bïizuin", officieel orgaan der synodocratische Theol. Hoogeschool. Hij zal wel eens een artikel schrijven eerst over het gezag der synodes en dan over de vrijheid der kerken. Ter voor­ koming van „eenzijdigheid" ?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen