VITRINGA

over nut, noodzakelijkheid, gezag van synoden VII

10. Vitringa heeft het geval gesteld, dat men alle geloofsgeschiHen onbeslist en op hun beloop zou laten. Men zegt soms, dat dit 't beste middel zou zijn om scheuringen te voorkomen. Maar is dit juist? Vitringa beantwoordt deze vraag ontkennend.

In de eerste plaats toch is de schuld eener scheuring (hatelijk woord en een te haten zaak) in waarheid eerder te wijten aan het uiteenloopen der meeningen inzake den godsdienst dan aan Synoden, die op wettige wijze zijn gehouden. Er zijn immers altijd weer menschen, die van oordeel zijn, dat ze juister en wijzer denken dan anderen, en die discipelen achter zich aftrekken. Ze overtuigen niet ieder: een deel volgt hen, een deel niet. Vleeschelijke menschen, die zich in deze geschillen mengen, drijven de zaken tot het uiterste. De gemoederen vatten vuur, er komt naijver, toom, haat, waarop volgen verwijderingen, afzonderingen, scheuringen.

Om zijn bewering te staven, wijst Vitringa op den tijd van de Dordtsche Synode. Vóórdat deze kerkvergadering werd gehouden, vond men reeds overal in de kerk afzonderingen en verwijderingen en partijen, die het oneens waren. Toen men tevergeefs in conferenties en vriendelijke samensprekingen een remedie tegen deze kwaal gezocht had, en het voor de republiek van belang was, de geschillen aan een eind te brengen en bij te leggen, kon er naar rede en wijsheid geen andere raad verwacht worden, dan een Synode te beschrijven, om de geschillen te onderzoeken en te beslissen en de ergernissen uit den weg te ruimen, üle de goeden hadden bezwaard, voor den godsdienst een schande waren en de rust der kerk vele jaren hadden beroerd.

Neemt nu eens aan, zegt Vitringa, dat men geen Synode had samengeroepen; dat men de zaak had overgelaten aan den tijd, als aan het medicijn voor vele kwalen. Denkt men, dat in dat geval voor het heil der kerk beter gezorgd zou zijn? Men zou, na langen tijd gewacht te hebben, zich bedrogen bevonden hebben; een teleurgestelde verwachting zou geleerd hebben, dat waar de gevoelens over de geloofsleer uiteenloopen, de eenheid van opvatting eer te hopen dan te verkrijgen is. Daar immers de zaken, die de oorzaak van scheuring zijn, tevens de haarden zijn, die de scheuring bhjven voeden, en hoe gemakkelijker de wonden opengaan, des te moeilijker worden ze geheeld.

Men dient derhalve te verstaan, dat de Synoden, indien men haar waarachtig nut en haar oogmerk beschouwt, geen scheuringen veroorzaken, maar dat men zé aanwendt om die op te heffen. En dat, schoon ze dit doel ook niet bereiken, zij toch niet nagelaten kunnen worden, wijl de rede en het voorbeeld van alle gemeenschap (societas) deze als het laatste redmiddel tot beslechting van geschillen aanwijzen en aanbevelen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen