Paulus' boodschap omtrent de sacramenten

Het is onze bedoeling in deze rubriek enkele opmerkingen te maken over wat de Heilige Schrift leert omtrent de sacramenten. En dan wel zoo, dat we gaan luisteren naar een-aantal uitspraken van den apostel Paulus, waarin deze over de sacramenten spreekt.

We beoogen daarmee de kennis omtrent de sacramenten te verdiepen. Het is immers voor Gods volk een levensbelang, dat het Gods sacramenten waarlijk, geloovig, Geestelijk kent.

Want i n de sacramenten, door de sacramenten komt alles wat God in Christus aan zijn kinderen wil geven zóó duidelijk, zóó krachtig en zióó concreet als maar mogelijk is naar de menschen toe. Onder de teekenen van gesprenkeld water, gebroken brood én vergoten wijn geeft Jezus Christus Zichzelf met alles wat Hij is en heeft aan zijn kerk!

En anderzijds bereikt de dienst des HEEREN, speciaal de eeredienst van zijn volk, in het ontvangen en gebruiken van de sacramenten zijn hoogtepunt.

Daarom kan het geloof alleen bloeien als de sacramenten vroom worden bediend en gebruikt. Daarom ook werpt Satan zich altijd op de leer, de bediening en het gebruik der sacramenten om die te verknoeien en zoo de kerk te verwarren en te vernietigen. Daarom concentreert zich de strijd der kerk ook steeds om de leer der sacramenten. En daarom zal reformatie der kerk altijd óók zijn een terugkeer tot het zuivere woord van God omtrent aard. beteekenis, kracht en nut van deze heilige teekenen en zegelen van Gods belofte en verbond.

Dat ik deze „meditaties" schrijf heeft evenwel óók nog een andere oorzaak.

Het is algemeen bekend, dat onze broeders in de Protestant Reformed Church in Amerika een verklaring van beginselen hebben gepubliceerd omtrent Verbond, belofte, doop enz. Het is hun bedoeling deze verklaring tot een kerkelijke leeruitspraak te verheffen. Van verschillende zijden kreeg ik nu uit Amerika het verzoek over dat stuk te schrijven. Ik voelde er niet veel voor een polemiek over deze verklaring te openen. Toch wilde ik graag wat zeggen in verband met het genoemde document. De rijkdommen van Gods verbond, belofte, sacramenten zijn ons in de laatste jaren al heerlijker en dierbaarder geworden. En wie zou daarvan niet graag voor broeders — en voor iedereen! — getuigen? Bovendien hebben we in verband met de emigratie steeds meer belangstelling voor en ook belang bij het gereformeerd kerkelijk leven in Amerika gekregen.

Als resultaat van deze overwegingen vatte ik het plan op enkele thetische opmerkingen over de sacramenten te maken in den vorm van een bespreking van een aantal Schriftplaatsen, om die, behalve aan de Nederlandsche lezers, ook aan de Amerikaansche broederen ter overweging aan te bieden. Het leek mij voorts het beste speciaal aandacht te geven aan wat de apostel Paulus over de sacramenten schrijft, daarbij vooral aandacht gevend aan wat de grootste uitlegger van de paulinische brie-Ven, n.l. Calvijn, over deze Schriftplaatsen opmerkt.

Vooraf wil ik evenwel nóg een enkele opnaerking maken.

En wel deze, dat de uitvaardiging van de Declaration of principles door onze zusterkerken in Amerika ons zeer heeft verbaasd en teleurgesteld.

Verbaasd — want ook die kerken hebben in het verleden alle ellende beleefd, welke tengevolge van niet' grondig voorbereide confessioneele uitspraken over Christus' kerk wordt uitgestort. Was de misère van 1924 niet, dat men een paar leerstellingen in elkaar zette, zonder zich de dogmatische achtergronden en consequenties daarvan te realiseeren, zo vervolgens bindend te verklaren om. daarna uit te werpen wie er niet voor boog?

Precies zoo was het bij ons. Men formuleerde een uitspraak en wierp uit wie haar niet kon aanvaarden. Daarna kwam successief — ook in eigen kring — de bezinning en de critiek. En toen is men zoo aan het toelichten, verklaren, interpreteeren en vervangen gegaan — officieel vasthoudend wat men eenmaal had vastgesteld — dat het een gewoon mensch groen en geel voor de oogen werd. En het gevolg van dat alles was, dat het confessioneele leven der kerken een gegeweldigen knak kreeg, de leervrijheid juist ten aanzien van het punt, dat men kerkelijk fixeerde, grooter werd dan ooit, de moreele verwildering daardoor zienderoogen toenam en de kloof tusschen de broeders al dieper werd en al breeder gaapte.

Met deze verschrikkelijke voorbeelden voor oogen is het ons een raadsel, hoe de amerikaansche kerken thans vrijwillig hun hoofd in denzelfden strop willen steken, al^ die welken men hen in 1924 om den hals wierp. Want één ding is zeker: als hun verklaring eenmaal grondig en geduldig zal worden ontleed zal 't blijken dat ze geducht rammelt.^) Maar als men zoover is zal dit stuk hoogstwaarschijnlijk reeds definitief aangenomen zijn en is de ellende over de amerikaansche kerken, de ellende die zich nu reeds duidelijk laat merken, ten volle gekomen.

Wat eveneens onze verbazing wekte is dit: wij hebben in Nederland nu reeds jaren en jaren moeten strijden om de heilgeheimen van Gods verbond, belofte, sacramenten. Die strijd heeft door de goede hand Gods over ons, geleid tot een eenigszins beter verstaan van de kwesties, welke zich daarbij voordoen. Er is in Nederland — ik geloof, dat ik dat, zonder hoogmoedig te worden zeggen mag — hard gewerkt in dit opzicht. De vrucht daarvan werd gedeeltelijk reeds schriftelijk gefixeerd en is dus voor jieder toegankelijk. En nu is 't ons daarom 'n oorzaak van verbazing, dat men met dit alles in Amerika geen rekening heeft gehouden. Let v/el, ik zeg niet: dat men het heeft afgewezen! Ik zou bijna zeggen: was dat maar waar! Neen men heeft er zakelijk geen rekening mee gehouden. Men heeft het niet verwerkt. Men is er niet grondig op ingegaan.

Ik wil speciaal twéé kwesties noemen. In de eerste plaats die van het , , aanbieden", het , , aanbod der genade". Prof. Schilder heeft daarover uitvoerig geschreven i; n zijn catechismüsverklaring. En zóó, dat ieder theoloog, en nog véél meer een broeder, daaraan niet mag voorbijgaan zonder dat alles gefundeerd te bespreken en te verwerken. Ik denk hier vooral aan wat in deel II, p. 237—260 te lezen is. En in de tweede plaats noem ik de kwestie van het , , voorwaardelijke" karakter der belofte. Of, anders gezegd: de kwestie van het „voorzeggen" en „beloven". Daarover heeft Prof. Schilder zich breed uitgelaten in deel n, p. 362 v.v.

Dit zijn slechts een paar kwesties. Er zou nog veel meer te noemen zijn. Heel de leer der sacramenten is in de laatste decenniën zoo grondig bestudeerd, speciaal wat de reformatoren daaromtrent leerden, dat men dat eenvoudig niet mag negeeren. Ik denk hier aan 't werk van Niesel, Beckmann, Dankbaar, Woelderink en vele anderen. Mag men, zonder dat alles grondig te hebben verwerkt een, twéé, drie een kerkelijke verklaring in elkaar zetten? Toen twee theologische reuzen als Calvijn en Bullinger na een langdurige grondige schriftelijke en mondelinge bespreking eindelijk tot 'n , , overeenstemming" kwamen omtrent de leer der sacramenten, besloten ze 't stuk de eerste jaren nog niet te publiceeren, maar het te laten overwinteren om te zien of het ook houdbaar bleef! Past een dergelijke handelwijze kerken niet nog véél meer?

Verbaasd heeft ons de vaststelling van de Declaration ook, toen we ons afvroegen: waarom heeft men dit stuk oügesteld? Was daartoe noodzaak in eigen kring? Wij hebben nooit gemerkt, dat deze noodzaak bestond. Maar waarom werd dan het stuk ter wereld gebracht? We konden ons niet ontworstelen aan den indruk, dat het specia& l met het oog op de nederlandsche broeders werd gemaakt! Er was immers uit de kei ken geen enkel voorstel daaromtrent gedaan!

Na dit woord vooraf willen we gaan luisteren naar Paulus' boodschap 'omtrent de sacramenten.

We beginnen met de bespreking van Rom. 2 : 25—29.

1) Nadat ik het bovenstaande schreef, maakte Prof. Schilder een begin met de bespreking van de Declaration. Daarin wordt wel een duldelgk bewijs gegeven voor dit beweren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen