GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Duitsrhiand. Voor de Kreuz Zeitung zijn tegenwoordig weder tijden aangebroken, gelijk het blad meermalen in de dagen van keizer Friedrich Wilhelm IV doorleefd heeft. Deze monarch vertrapte het blad meermalen in letterlijken zin, doch hij bleef het lezen. Meer dan eens was de vorst op het punt, om de uitgave van het blad, dat anti-revolutionaire beginselen bepleitte, geheel te verbieden, omdat het de droombeelden van generaal Von Radowitz en de willekeur van den heer Von Henkeldey bestreed. De Duitsche keizer is op de Keuz Zeitung boos geworden, omdat ze pleitte voor een conservatieve (anti-revolutionaire) politiek en zich tegen ineensmelten met de vrij conservatieven en de nationaal liberalen verzet heeft.

De Nordd Allg. Ztg., het officieuse orgaan van Von Bismarck, weet mede te deelen, dat de keizer de Kreuz Zeitung niet meer leest; doch van andere zijde meldt men dat. de keizer zou gezegd hebben, »dat de Kreuz Zeitung het eenige verstandige blad is".

Doordat de keizer openlijk zijne afkeuring over het streven van genoemd blad had te kennen gegeven, lieten de leiders het hoofd moedeloos hangen en sprak een kerkelijk blad de hoop uit, dat nu men op staatkundig gebied de handen niet durft roeren, men alle krachten zal aanwenden, om op kerkelijk gebied

e arbeiden. Dat men den moed echter niet geheel veroren geeft, is te Berlijn gebleken, waar men

op eene vergadering van de burgervereenigingen besloot, om wel in beginsel aan sKartelï" vast te houden, doch uitsprak, dat te Berlijn aan de conservatieve partij de keus van de candidaten voor den Rijksdag behoort, omdat zij er het talrijkst vertegenwoordigd zijn.

Dit is, naar wij hopen, het begin van de vorming eener zelfstandige conservatieve partij. Immers de middelpartijen zijn door dit besluit niet weinig ontsticht. Het komt ons voor, dat alleen wanneer de conservatieven zich vrijmaken van den invloed der regeering, er iets goeds kan gewerkt worden ook voor de vrijmaking der Evangelische kerk, al moeten zij dan ook den toorn van vorst Von Bismarck ondervinden.

Amerihai Strijd in den boezem der Noor weeg-s ch-Luther se he kerken.

Een en andermaal deelden wij mede, dat in den boezem der Luthersche kerk van Amerika een heftige strijd gevoerd is over de leer der verkiezing.

Deze is vooral hevig geweest in de Noorweegsch-Luthersche gemeenten; wij meenen dit te moeten verklaren uit het feit, dat de Luthersche kerk in Noorwegen nog het meest een Calvinistischen trek vertoont. Honderden gemeenten van Lutherschen, uit Noorwegen afkomstig, zijn door dien strijd verscheurd, terwijl aan de andere zijde de leertwist de aanleiding geworden is tot eene beweging, om totvereeniging van alle Noorweegsch-Luthersche kerken te geraken. Men wijt den strijd, die gevoerd is, aan de Duitschers, die van uit St. Louis zooveel invloed op de Luthersche kerken uitoefenden en door wie zooveel strijd en onrust in de Noorweegsche gemeenten werd overgedragen, waarom men beproeven wil, eene vereeniging tot stand te krijgen tusschen alle Noorweegsche Lutherschen. Het spreekt wel vanzelf, dat de leden van de Missoury Synode en de Noorweegsche Synode, die met deze synodale conferentie in verband blijft staan, in dezen niet medegaan, maar zich afgezonderd houden.

Vier lichamen wil men ineen doen smelten. In de eerste plaats de z. g. »Anti-Missouriërs", die vroeger leden van de Noorweegsch-Luthersche Synode geweest zijn en als tegenstanders van de leer der verkiezing jarenlang in die Synode gestreden hebben, ma& .r het ten slotte opgaven en onder leiding van prof. Schmidt een eigen theologisch seminarium te Norfield in Minnesota stichtten.

De kleinste helft maakte zich toen van de Missoury Synode los. Van deze z. g. Anti-Missouriërs ging ook het wachtwoord uit, om een nieuwe organisatie in het leven te roepen. Het tweede lichaam, dat zich daarbij wenscht aan te sluiten, is de Noorweegsch-Luthersche conferentie, die te Minneapolis in Minnesota haar seminarium heeft. Deze conferentie stond reeds sinds jaren principieel tegen het streven van de Missoury Synode over. Een kleinere gemeenschap wordt door de Hauges-Synode gevormd, waarin een eigenaardig piëtistische richting den boventoon heeft. In de vierde plaats zal in de vereeniging opgenomen worden de kleine Noorweegsche Augustana-Synode die in vroeger jaren met de Zweedsche Augustana-Synode verbonden was, doch zich voornamelijk door het verschil in taal van deze afscheidde en zich zelfstandig organiseerde.

In November van het vorige jaar kwamen vertegenwoordigers dier vier lichamen te Scandinavië in Wisconsin bijeen. De vergadering werd door 250 leden, zoowel predikanten als gemeenteleden, bezocht. De synoden, op deze vergadering vertegenwoordigd, hebben 300 predikanten en 1000 gemeenten.

In plaats van de belijdenis der Luthersche kerk ten grondslag der vereeniging te nemen, ging men eenige regels opstellen, die men noodig achtte te onderschrijven, wilde men tot de vereeniging toetreden, en handelde over de leer van de verzoening en van de rechtvaardigmaking, over de leer van het Evangelie en van de absolutie, over de viering van den Zondag, over de werkzaamheid der gemeenteleden enz. Ook werd een constitutie of reglement voor de kerken aangenomen en besloten tot het stichten van een gemeenschappelijk seminarium tot opleiding van herders en leeraars. De bezoldiging der zes hoogleeraren, die men aan die inrichting wil plaatsen, zal uit een gemeenschappelijk fonds geschieden.

Dit alles werd voorloopig besloten en moei dit jaar nog bevestigd wordendoor eennieuwe Synode, die nog niet vergaderde.

Men ziet hieruit, dat het Arminiaansche element, dat zich in de Missoury Synode niet op zijn plaats gevoelt, alles in het werk stelt, om ook anderen af te wenden van eene leer, die men slechtweg «Calvinistisch" noemt en uit dien hoofde verwerpt. Het schijnt een onbekende zaak te zijn, dat Luther in zijn bloeitijd in het stuk der verkiezing eenstemmig met Calvijn gedacht heeft,

Intusschen zitten de voorstanders van de Missoury Synode niet stil. Zij worden door de tegenpartij althans beschuldigd, van de twisten over de leer te gebruiken als een middel, om de vereeniging tegen te houden. Dit zal wel beteekenen, dat men er voor waarschuwt, geene kerkelijke gemeenschap te oefenen met hen, die in zulk een gewichtig stuk als dat der verkiezing van de gezonde leer af­ wijken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 november 1889

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 november 1889

De Heraut | 4 Pagina's