Festus Hommius.

Amsterdam, 24 Maart 1899.

In het begin dezer maand is aan de Vrije Univer.siteit een dissertatie verdedigd, die haar eere brengt. We bedoelen de dissertatie van Dr. P. J. Wijminga, predikant te Voorburg, over Festus Hommius.

D«ze studie heeft dan ook zelfs buiten onzen kring zoo uitnemCnden indruk gemaakt, dat de JV. Rott. Cour. er een recensie van meer dan een geheele kolom aan wijdde, en ze als „hoogstverdienstelijk" prees.

Hierop wijzen we, niet alsof we aan lofspraak van die zijde zoo buitengewone waarde hechten, maar omdat tegen de vele onderschatting waaraan de Vrije Universiteit van zekere zijde nog altoos blootstaat, het feit dient gereleveerd te worden, dat er bijna nog nimmer een promotie aan de Vrije Universiteit plaats had, of hetzij in ons eigen land, hetzij in het buitenland, werd op haar dissertaties de aandacht gevestigd, als wezenlijke bijdrage tot de wetenschap.

Gaat nu ook hier de regel door, dat aan zulke vruchten de boom gekend wordt, dan blijkt toch, hoe in dezen boom levenskracht zit, en hoe de Vrije Universiteit reeds na kort bestaan, er met zeer kleine kracht in slaagde, op het gebied der wetenschap tot zekere beteekenis te geraken.

Van wat de hoogleeraren uitgaven, kon men nog altoos zeggen, dat deze hun op­ leiding aan de Staatsuniversiteiten hadden genot 11, maar van zulke dissertaties gaat dit > iiet op. Die zijn het werk van jonge mannen, die geheel en uitsluitend aan de Vrije Universiteit onderwezen, gevormd en opgeleid zijn.

En nu mag, zonder overdrijving gezegd, dat de studie van Dr. Wijminga meê tot het beste behoort, wat dusver onzerzijds het licht zag.

Het onderzoek was volledig, en Dr. H. H. Kuyper stelde hem in de gelegenheid, door hem inzage van de procfbladen van zijn eerlang uitkomend werk over de Postacta te geven, het op een paar punten nóg vollediger te maken.

Doch niet alleen dat het onderzoek volledig is, het gedijde ook tot rijpheid. De taUooze details zijn verwerkt. Uit de vele losse steenen, met zoo keurige zorg bijeengegaard, is een architectonisch geheel gebouwd; en tegenover de tegenspraak van niet-Calvinistische zijde, is het goed recht der Calvinisten in de Remonstrantsche troebelen met eere gehandhaafd.

Festus Hommius staat in dit werk van Dr. Wijminga ten voeten toe uit voor u. Deze beeldhouwer boetseerde hem zoo rijk en schoon, dat het leven uit het marmer spreekt.

Dit nu stellen we op te hoogcr prijs, omdat Dr. Wijminga reeds in de practijk van het leven was ingegaan.

Een student, die binnen een jaar na .zijn doctoraat promoveerde, zou een zoo doorwrocht stuk zelfs niet hebben kunnen leveren, reeds de tijd zou het verboden hebben. In zulk een werk zit meer dan twee volle jaren studie in. Het is geen proefschrift in den gewonen zin, het is een wetenschappelijke studie.

En dit juist geeft aan dit werk in ons oog een nog hooger beteekenis.

Als predikant van de Gereformeerde kerken is men vooral in onze dagen op en top bezet. Da eischen der practijk zijn ongelooflijk groot. Nooit is er rust. Alles moet door propaganda van beginselen vastgezet. En wie zulk een predikantenleven niet van nabij kent, maakt zich geen voorstelling van de inspanning, die van onze Gereformeerde predikanten, zoo ze in der waarheid trouvvelijk dienen, gevergd wordt.

Dr. Wijminga is dan ook opzettelijk uit Zaandam naar het stille Voorburg verhuisd, om voor zulk een breedc en diepe studie tijd te vinden.

Maar het is hem dan toch gelukt, in die kleine kerk zóó met zijn tijd te woekeren, dat zijn werk er nu is, en er met eere is. En hieruit nu spreekt zedelijke wilskracht, ordelijke levensbeheersching.

En daar juist komt het op aan.

Wie zich glijden laat langs de rails der kerkelijke practijk, houdt op man van studie en van wetenschap te zijn. Hij voedt zich door geen studie meer, en kan geen wetenschap voortbrengen. Iets wat daarom zoo gevaarlijk is, omdat het én de prediking, én daardoor de kerk ten slotte verarmt.

Doch even waar is het, dat mei; zonder buitengewone zelfbehcersching en bchecrsching van zijn tijd, vanzelf glijden gaat, tot men afglijdt, en in de terre ci terre vlakte terecht komt.

En vooral met het oog hierop, heeft nu een studie als Dr. Wijminga gaf, zoo hooge, wijl ook zedelijke beteekenis.

Ze toont wat kan, al kon het het nauv/lij ks.

Hiervan nu gaat vanzelf een prikkel uit ook op anderen, en zonder overdrijving mag dus gezegd, dat het wetenschappelijk leven onder onze predikanten door deze studie een nieuwe aansporing ontving.

Want ook al geven we toe, dat niet ieders gaven even ver reiken, dat niet ieder de kosten kan maken die voor deze studie gemaakt zijn, en dat niet in alle kerken kan wat in Voorburg ternauwernood kon, er gaat van deze studie dan toch een protest uit tegen het niets doen aan de wetenschap, en tegen een stellen van de wetenschap op non-activiteit.

We hebben daarom goeden moed.

Zoo we maar volharden, zullen we wel verder komen.

Reeds nu leefde de Gereformeerde Theologie, die zoo lang haar winterslaap sliep, zoo schoon en zoo helder wakker op.

Daardoor zal ze in toenemende mate invloed oefenen.

En die invloed zal niet alleen onze kerken, maar ook ons volk en vaderland ten goede komen.

Daartoe te hebben bijgedragen is Dr. Wijminga's cere!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen