Art. XIII K. o.

Gaarne verkenen we plaatsing aan het volgende schrijven, dat Ds, Donner en Renkema ons toezenden om het rapport van deputaten in zake Art. XIII D. K. O. te verdedigen.

Geachte Redactie!

Nu van meer dan eene zijde in den boezem der Ger. kerken pogingen worden aangewend, om in het vervolg door middel van ccn Alge-

meene Kas aan de verplichtingen van Art. XIII K O. te voldoen, achten ondergeleekenden zich verplicht, hierover een en ander in het midden te brengen.

Aanvankelijk toch is het ook hunne meening geweest, dat langs dien weg de oplossmg van de bekende moeilijkheden in zake de verzorging der Emeriti predikanten enz. moest wor­den gezocht.

De voorstellen, door de Prov. Synoden van Zuid-Holland, Zeeland en Groningen ter Gene rale Synode van Arnhem gebracht, bewogen zich trouwens ook op deze lijn. En zoo zyn ondergeteekenden er toe gekomen, dat zij de bekende circulaire aan de Classicale vergaderingen hebben verzonden, waarin enkele vragen door hen aan de kerken werden gedaan, welker beantwoording hun met de gevoelens der kerken te dezen opzichte bekend gemaakt, en hen m staat gesteld hebben, de noodige berekeningen voor eene Algemeene Kas te maken.

Op grond daarvan echter zijn zij ook tot de besliste overtuiging gekomen, dat er van de verzorging naar Art. XIII K. O., door middel

van eene Algemeene Kas, niets komen kan.

In de eerste plaats hierom niet. Tal van keiken hebben principieele bezwaren tegen een dergelijke Algemeene Kas, wijl h. i. daardoor een financieel verband zoude komen tusschen de Ger. kerken, terwijl dit verband niet anders dan van confessioneelen aard wezen mag.

Natuurlijk moet met deze bezwaren, ook al deelt men ze niet, gerekend worden.

Eene regeling, die maar door een deel der kerken kan worden geaccepteerd, geeft niet, wat wij behoeven.

Doch in de tweede plaats kan ook om deze reden, van eene Algemeene Kas niets komen. Zeer vele kerken, zeker wel 50 pCt., hebben ons het bericht doen toekomen, dat het door ons genoemde percentage hare fiaancieele krachten te boven gaat.

Dit percentage was als volgt:

a. voor traktementen beneden de/1000 = 5 pCt. b, voor trakt. van /1000 = 8 pCt. = ƒ 80 „ IIOO „ 1200 » 1300 „ 1400 „ 1500 „ 1700 „ 2000 = 9 = 10 = II = II1/3 = 12 = 14 = 15 » » : J n jj » V = » 99 ==, , 120 = » Ï43 = „i6i = „ 180 = » 238 = » 300 enz.

Welnu, dat door ons genoemd percentage (wij hebben ons de moeite getroost het vooral de kerken naar de traktementen te berekenen) zou nauwelijks voldoende zijn om in de tegenwoordige behoeften, volgens de bepalingen der Middelburgsche Synode, te voorzien.

Maar dan moeten ook beslist alle kerken, ook de groote, met drie en vier, acht en negen predikanten, het aangegeven percentage opbrengen. Van verlaging van dit percentage kan doodeenvoudig geen sprake zijn; integendeel moet op doorgaande stijging worden gerekend, aangezien het getal emeriti predikanten enz. voortdurend toeneemt.

En zoo waren wij ook uit oorzake van financieele bezwaren genoodzaakt, ons oorspronkelijk plan te laten varen, en de bereids door ons ontworpen concept-regeling van^ samenwerking op den grondslag en ter uitvoering van Art. 13 K. O., hoeveel arbeid er ook aan verbonden was geweest, in portefeuille te houden.

Zeker, men spreekt ook wel van een omslag over de kerken van het benoodigd bedrag voor de verzorging der emeriti predikanten enz., om voorts elke kerk naar de fiaancieele draagkracht in dien omslag te doen betalen.

Reeds meer dan één classe nam een voorstel aan, dat ae kerken daartoe zoude moeten brengen.

Doch dat verandert feitelijk niets aan de zaak. De gelden moeten er dan toch komen, en het totaalbedrag is veel hooger, dan men algemeen denkt.

Volgens de ons verstrekte opgaven moet de jaarlijksche begrooting voor zulk een omslag op minstens f 65, 000 worden gesteld, zegge ƒ 65, 000.

Gerekend naar den Synodalen rooster komt dit hierop neer, dat er door de meeste kerken van bijna alle provinciën veel meer moet wor den bijgedragen, dan nu, en dat veelal met groote moeite, wordt opgebracht.

Er zit daarom naar onze, op cijfers en feiten berustende, overtuiging niets anders op, dan dat de kerken op de lijn van Middelburg blijven. En dat geschiedt in het door deputaten inge diende rapport. Nieuwe banen opent het niet. Alleen geeft het eenige verbeteringen, en wel deze: a. de rechtspositie der Emeriti pred. enz. wordt daarin geregeld; b. aan de dienstdoende predikanten wordt eene gestipuleerde acte en waarborg voor emiriteering gegeven; c. het onderling hulpbetoon wordt door deze regeling beter georganiseerd.

Wij achten deze verbeteringen onder de tegenwoordige omstandigheden niet van belang ontbloot.

Het bezwaar, ingebracht tegen de voorgestelde bepaling van de emeritaatsgelden der predikanten, die slechts weinig dienstjaren hebben, als zij emeriti worden, kan gemakkelijk door een kleine aanvulling ondervangen worden. Art. XIII K. O. houdt zijne geldigheid, dat bij gebleken behoefte behoorlijk in hunne nooddruft moet worden voorzien. Dtt geldt ook voor de weduwen-pensioenen van jonggestorven predikanten.

Hoe men deze zaak ook wende of keere, van de plaatselijke kerken moeten de gelden voor deze aangelegenheid toch komen. Nu is er sinds de regeling der Middelburgsche Synode eene bijzondere krachtsontwikkeling te bespeuren bij de plaatselijke kerken voor de verzorging naar Art. 13 K, O, , en daaraan is het grootendeels te danken, dat deze nu zooveel beter is, dan onder de vroegere Generale kas.

Dit is trouwens ook wel eenigszins te verklaren. Voor een eigen Emeritus predikant of weduwe wil men in de gemeente nog wel zijn best doen, de ervaring bewijst het. Onderscheidene kerken verzorgen haren emeritus predikant of weduwe geheel uit eigen middelen. Maar deze gunstige omstandigheden verdwijnen bij de vorming eener Algemeene Kas, die wel door eene Generale Synode der Kerken kan worden aanbevolen, maar niet met dwingende macht haar kan worden opgelegd; zoodat feitelijk de verzorging der Emeriti pred. in de lucht komt hangen. Moeilijkheden zullen er te dezen opzichte wel altijd blijven, evengoed als dit het geval is met de regeling der predikantstrakteraenten, die ook veel te wenschen overlaat. Doch de kerken mogen zich wel tienmaal bedenken, eer zij de thans bestaande en in het concept verder uitgewerkte regeling loslaten, om in de plaats daarvan te besluiten tot eene Algemeene Kas, die ons het op dit gebied met zooveel moeite gewonnene zal doon verliezen en een inderdaad ongeregelden toestand inzake de verzorging der Emeriti Pred. enz. zal bezorgen.

Met dank voor de plaatsing,

J. H. DONNER,

W. B. RENKEMA.

Nieuwdorp, Rijnsburg, 20 Mei 1905.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen