GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

13 minuten leestijd Arcering uitzetten

Duitschland. De 94 stellingen van Claus Harms. Een stem van voor honderd jaren.

Toen men honderd jaar geleden in Duitschland het 300-jarig jubüeum der Reformatie vierde, stond in Kiel Claus Harms op en sloeg 94 nieuwe stellingen aan de deur van de Luthersche Kerk. De 94 stelUngen die Luther 400 jaar geleden aan de poort van de slotkerk te Wittenberg aansloeg, waren gericht tegen de misbruiken van de pauselijke aflaatsleer; . Claus Harms schreef 94 nieuwe stellingen tegen het rationalisme, door welks invloed het kostelijk goed dat men door de Reformatie verkregen had, dreigde verloren te gaan. Ook de hamerslag van Harms weerklonk door het land, evenals die van Luther; meer dan 200 geschriften voor en tegen het getuigenis van Claus Harms zagen het licht. De Hamburger predikant K. Reimers gaf dezer dagen de stellingen van Luther en Claus Harms opnieuw uit en wüde daarmede niet de wetenschap, maar het Christenvolk een dienst bewijzen. Want hij is er van overtuigd dat in dezen tijd, hoe ook verschillend van die voor-een eeuw, nieuwe kracht uit de stellingen van Claus Harms geput worden kan. Met grooten ernst daagt Harms het geloof dat het gezond verstand of de rede tot richtsnoer heeft, het z. g. rationalisme, voor de rechtbank van Gods Woord en stelt daartegenover het ware Christendom van de Héüige Schrift. Harms wist dat hij door de voorstanders van het »verstandsgeloof', zou gehaat worden, doch hij is daarvoor niet uit den weg gegaan en heeft zijn vlammend woord laten uitgaan tegen de dwaling, de leugen van, zijn tijd. Enkele stellingen van Harms willen we hier laten volgen:

3. Met het idee van een voorgaande reformatie, gelijk men dit heeft opgevat en voorstaat, reformeert men het Lutherdom tot het Heidendom en maakt men dat dit Christendom uit de wereld verdwijnt.

9. Den paus van onzen tijd, onzen Antichrist, kunnen wij ten opzichte van het geloof, de rede; ten opzichte van het handelen, het geweten noemen, welk geweten men de drievoudige kroon heeft opgezet, de wetgeving, het toekennen van lof en de bestraffing.

16. Het is noodig dat een historische toelichting gegeven wordt, hoe het woord > godvreezend" op den achtergrond gedrongen is door het woord > naar geweten" (gewissenhaft) on of geen bewijzen te vinden zijn, dat het zoogenaamde inaar geweten" de gewetenloosheid van vroeger bevorderd heeft.

17. Wanneer het geweten ophoudt met lezen en het begint te schrijven, dan komt het uit gelijk de handschriften der menschen. Laat iemand mij een zonde noemen, die iedereen voor een zonde houdt.

24, Twee plaatsen, o mensch, liggen voor u, " stond in het oude gezangboek. In den nieuweren tijd heeft men den duivel doodgeslagen en de hel afgedamd.

24. Volgens het oude geloof heeft God den mensch geschapen; naar het nieuwe geloof schept de mensch God, en wanneer hij daarmede gereed is, roept hij: al (Jes. 44:12—20).

43. Wanneer de rede de religie aantast, werpt zij de paarlen weg en speelt met de schelpen, de holle woorden.

44. Zij doet, gelijk de prediker deed, die den physicus Ritter in den echt verbond. Bij de woorden van het formulier: > Wat God samengevoegd heeft, scheide de mensch niet", voegde hij: > als alleen om gewichtige oorzaken"!

64. Men moet den Christenen leeren, dat zij het recht hebben, geen onchristelijke, niet-Luthersche leer op de kansels en in kerk-en schoolboeken te dulden.

67. Het is een zonderling verlangen, dat het moet vrij staan, een nieuw geloof te leeren van een stoel, dien het oude geloof geplaatst heeft, en dit door een mond, dien het oude geloof te eten geeft.

71. De rede gaat razen in de Luthersche kerk: zij rukt Christus van het altaar, smijt Gods Woord van den kansel, werpt drek in het doopwater.., .

73. Het ware te wenschen, dat men in verschillende Luthersche landen den tekst van Lukas 15:18 voor een leekenpreek gebruikte: k zal opstaan en tot mijn vader gaan. Dat kon zeer stichtelijk zijn voor menige gemeente, die wellicht met haren prediker, in het vreemde land van het dwaalgeloof, honger en kommer lijdt.

fJN.-Amerika. Bill Sunday in New-Y^ork. De bekende Evangelist Bill Sunday begon midden April zijn > campagne« in New-York, welke drie maanden duren moest Hij hechtte een ster aan zijn wagen om aan te duiden dat hij met het oog op den ontbranden of liever verklaarden oorlog aan Duitschland, zoowel het volk bewerken wilde om trouw te zijn aan het land, als om God te dienen. Bij zijn eerste optreden in New-York verklaarde hij, dat wanneer er bij het einde der campagne voor hem tot belooning van zijn moeite gecollecteerd werd, hij de opbrengst dier collecte die op een ƒ 250, 000 geschat wordt, , beloofde te zuUen geven aan het Roode Kruis en aan het legerwerk der tlhr. Jongelingsvereenigingen. In een New-Yorksch blad zagen wij uitgerekend dat Billy een som van anderhalf millioen vergaderd heeft gedurende den tijd waarin hij als Evangelist optreedt! Gelukkig dat vijanden van het Christendom hem nu niet voor de voeten kunnen werpen: gij zijt naar de stad van zeven miUioen inwoners gekomen .om geld te verdienen. In de prediking bij de eerste samenkomst, die door 20, 000 personen werd bijgewoond, wekte hij zijn hoorders op om den oorlog mede te strijden tot bevrijding der wereld, en toen hij geëindigd had sprong hij boven op het spreekgestoelte en zwaaide met een vlag, die hij met beide handen vast hield, terwijl al die duizenden in een > hoera« uitbarstten !

De preek handelde over »Gpds Grenadier3< . Deze preek was reeds elders gehouden en behelsde een roepstem tot de leden van kerken om getrouw, ernstig en met geestdrift voor de zaak des Heeren te strijden. Maar deze oude preek was doorvlochten met toespelingen op den oorlogstoestand, waarbij de verzamelde menigte telkens in de gelegenheid was een »hoera< te laten hooren voor het vaderland. Achter den spreker zat het comité dat de compagne had voorbereid, waaronder John D. Rockefeller en vele anderen, met geheele scharen predikanten. In de omgeving van den tabernakel die voor de campagne gebouwd was, bevonden zich een zestal stations'waar geworven werd voor het in dienst treden in het leger. De menschen werden door mannen en vrouwen, op automobielen staande, aangevoerd om soldaat te worden en aldus den strijd tegen het Duitsche militairisme mede te strijden. Zco voorbereid kwam men onder het gehoor van Büly Sunday, En toen vernamen: zij van den prediker dat hij slechts vaderlanders en verraders kende. »De soldaat die aan geen bevelen meer gehoorzaamt, en toch zich in de vuurüjn bevindt wanneer er slag geleverd wordt, is beter dan de Godvergeten domkop (mutt) die geen dienst wil nemen en alles doet wat hij kan om anderen van indiensttreding af te houden. In deze dagen zijn alleen öt patriotten óf verraders ten oprichte van het land eü de zaak van Jezus Christus."

Onder het zwaaien van de vlag werd nog meer > hoera" geroepen, toen Sunday sprak over de geschiedem's van de hulp, verleend door de legaties in Peking ter illustratie van de beteekenis, die een in dienst treden als vertegenwoordiger van God heeft. Maar het gehoor riep even luid > cheer" wanneer er slagen uitgedeeld werden op de unitairiërs (zij die de Driëeenheid loochenen) en de drankhandelaars.

De climax kwam, toen Sunday eenige interviews besprak, waarin hij zich zou uitgelaten hebben, dat hij gaarne onderscheidene landen van den aardbodem weggevaagd zag. Büj sprak toen:

»Ik heb nooit in het publiek, nooit in een bijzonder gesprek ooit gezegd, dat het Duitsche volk vau de wereldkaart moest verdwijnen. Ik heb wel gezegd, en herhaal het nu, dat het Duitsche imperialisme van den aardbodem moet' weggedaan worden. Voor het Duitsche volk gevoel ik niet anders dan liefde, niets dan sympathie, niets dan medelijden. In deze dagen van strijd geloof ik dat gij geen meer loyaal, . dapper of vaderlandslievend volk onder de »Stars and Stripei" (het Amerikaansche vaandel) zult vinden, dan wat Duitsch bloed in de aderen heeft. Maar het Duitsche' volk is verkeerd geleid. De leer dat macht recht is, en dat het doel de middelen heiligt, is het geslachten lang ingeprent. Wij hebben ons in den grooten strijd geworpen om het Duitsche volk té redden.

Wij zouden zoo gaarne zien, dat het vrij gemaakt werd van het militairisme dat het gedurende geslachten tot slaven gemaakt heeft.

Akelig, afschuwelijk, helsch Pruisisch militairisme sta op en zie de vrouwen en kinderen, die gij vermoord hebt toen zij op de koraalriffen van de haven van verloren schepen klommen, terwijl zij de handen uitstrekken naar de „Stars and Stripes", roepend »help! help! help ons!"

Ziet op het millioen arme België, dat gemarteld zijn weenende oogen laat gaan over drie duizend mijlen van den oceaan en zijn handen uitstrekt naar de jsterren en streepen> , om hulp roepend!

Ziet op het millioen arme gemartelde, geschonden, vermoorde vrouwen en kinderen van Armenië, dat zijn handen uitstrekt naar de > stars and stripes», smeekende om hulp.

Als niet de dappere mannen onder de vlag van Italië, onder de driekleur van Frankrijk, onder de »Union Jack» van Engeland er waren, zouden de Duitschers reeds op onze deuren beuken. Als de Engelsch'e vloot onder de admiraals Jellicoe en Beatty er niet was, zou New-York nu een puinhoop rijn en gij zoudt den prijs betalen. Nu is het Duitsch militairisme veroordeeld en de kanonnen van de Vereenigde Staten zullen helpen zijn graf te delved. Wij willen het vernietigen of het zal de wereld verwoesten.

Welk graf is diep epi-^pt. . duizenü pooien, duucud riuoiucu t. - .u.-vi.., klauwen te begraven ? Welk grafschrift zal op

zijn groeve geschreven worden f Dit grafschrift: »Hier Ugt het Pruissisch mUitairisme, het werd vogelvrij verklaard, omdat het een moordenaar

was. Het verdween in 1917, onder de verontwaardiging \.in den Almachtigen God, geholpen door de kanonnen van elk vrijheidlievend land op de aarde van den Almachtigen God.»

Daarop vertelde de spreker de anecdote van een jongen trommelslager dien Napoleon gebood den aftocht te slaan, en die 'antwoordde, dat hij niet wist hoe hij dat doen zou, omdat maarschalk Desaix het hem nooit geleerd had.

»Ik zeg aldus vervolgde Sunday tot de machten, van de boosheid en tot den vijand,

dat wij in ons land niet weten hoe wij den aftocht zullen slaan. Wij kunnen den aanval slaan die den dood zal brengen, en de vuurlijn zal vullen met de flinkste mannen die ooit gevochten hebben. Onze vlag is nooit ontplooid om te veroveringen te maken, en wij hebben haar ook nu niet ontplooid om te veroveren.

Wij hebbe» geen bunder Duitschen grond en geen cent Duitsch geld noodig. Wij ontplooien de vlag voor de vrijheid der wereld. €

Wij dachten bij het lezen van deze dingen: is dat nu de manier om het New-Yorksche publiek voor het Evangelie te winnen? Waar , is de toon van verootmoeding, nu ook Amerika aan den oorlog ging deelnemen en niemand kan voorspellen welk een ellende daardoor over het land kpmen kan? Is niet te verwachten dat een oordeel over het land gebracht worden zal, dat bijna drie jaar lang de geallieerden van moordmateriaal voorzag zich daardoor bovenmate verrijkte en nu optreedt als redder der verdrukte onschuld? Zou de Heere deze dingen niet zien en zoeken? Eenigen tijd geleden vonden wij in de Wachter een lijstje van de landen die door de Vereenigde Staten werden geannexeerd. En dan te beweren, dat de vlag der f Stars and stripes c nooit werd ontplooid om te veroveren!

Dat een politiek agitator alzoo spreekt, is te begrijpen, schoon niet te verontschuldigen, maar een man als Billy Sunday die arbeiden wil om het Amerikaansche volk voor God en Zijn dienst te winnen! Of zou Billy Sunday niet weten hoe de Vereenigde Staten «ptraden tegenover de Indianen in Panama en in Cuba, enz.?

— Een aanslag op de vrijheid.

In N.-Amerika beroemt men er zich op, dat men in geen land ter wereld zooveel vrijheid geniet als in de Vereenigde Staten. Zij die Amerikaansche toestanden kennen, meenen dat daarop wel wat valt af te dingen. In dit verband is het volgende opmerkelijk.

Door het Amerikaansche Congres, waarin de afgevaardigden van alle Staten saamkomen, is een wetsvoorstel aangenomen onder den naam van »Dry Bone Amendment*. De meestestaten zijn Dry, d. w. z. er mag geen sterke drank verkocht worden, al is het dat ieder burger een zekere hoeveelheid alcoholischen drank voor zich mag betrekken. Daar er bij deze concessie aan drankverbruikers nog misbruik van sterkendrank voorkwam — in een drogen staat gebeurde het, dat negers wegens dronkenschap moesten terecht staan — wil men ze zoo droog maken als been (Dry bone), d. w. z. het gebruik van alcoholische dranken moet geheel geweerd

worden. Daarom werd een wetsvoorstel door het Congres aangenomen, waarbij aan de post wordt voorgeschreven, dat zij in staten waar de verkoop van alcoholische dranken verboden is, geen postpakketten mag vervoeren waarin drank . is vervat. Bovendien moet de administratie van de posterijen nauwlettend toezien, dat zij geen couranten aan hare adressen bezorgt waarin advertentiën^ voorkonien, welke aanbiedingen bevatten van wijn, bier en sterke dranken. De vrienden van de prohibitie juichen over dezen maatregel, en wij kunnen dit verstaan. Maar gaat men aldus niet een gevaarlijken weg op?

De Wachter, het orgaan der Chr. Geref. Kerk in N.-Amerika, schrijft hierover:

»Als het in ons goede land dezen weg op moet, dat een blad onder »censure* is te plaatsen, omdat het eene advertentie heeft opgenomen, die sommige menschen niet aanstaat, waar zal dan het einde zijn? Het staat te vreezen, dat de Knights of Columbus herhalen zullen, wat op hun aansporing in 1913 in Colorado en Missouri beproefd is. Er is toen in deze staten een wetsvoorstel ingediend, waarbij bepaald werd, dat het als een misdaad zou beschouwd worden, indien iemand «write, print or circulate exposures of churches or orders". Als een wet bestaanbaar is, die een drank-advertentie uit de mails weert, waarom dan niet een wet gepasseerd van genoemden inhoud?

Het blad van de K., of C, The Columbian, maakte de juiste opmerkiiig, dat het wetsvoorstel van Colorado en Missouri een stap was in de goede richting. Langs dezen weg toch zou er een einde gemaakt worden aan het bestrijden van de Roomsche Kerk en hare yereenigingen.

Als het wordt uitgemaakt, dat het amendement bij de regeling van het postwezen »constitutioneel* is, dan zal het niet lang duren of er komt uit den hoek van de geheime genootschappen een poging, om uit de mails te houden wat hunne geheimen openbaar maakt.

Ons volk moet met jaloerschheid waken over onze rechten en vrijheden. Zullen wij blijven »the land of the free and the brave*, dan moet het recht onverkort blijven eenige zaak, instelling of beginsel, invloed uitoefenende op het burgerlijk en maatschappelijk leven, op ordelijke wijze te bespreken. Personen beoordeelen en veroordeelen is natuurlijk een heel anderezaak.

De slavernij had in het Zuiden een einde gemaakt aan «free speech*. In het Noorden begon het ook al zoo ver te komen, dat een prijs werd gezet op het hoofd van wie in zake slavernij voor zijne overtuigingen durfde uitkomen. Op Charles Summer werd een aanslag gedaan, en het leven van Thaddeus Stevens was in gevaar. De Burger-oorlog heeft de vrijheid van het woord en van de drukpers gered en de constitutie gehandhaafd*.

WINCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 2 september 1917

De Heraut | 2 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 2 september 1917

De Heraut | 2 Pagina's