GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Duitschland. Een predikant door gepeupel ter verantwoording geroepen.

Nog steeds is weinig te zeggen van hetgeen in de toekomst van de Evangelische landskerken van Duitschland worden zal. Er worden beraadslagingen gehouden, resolutiëa genomen, doch van beslissende besluiten'vernamen wij tot hiertoe niets. Trouwens de toestand van verwarring waarin dit land verkeert, doet niet anders verwachten. Zooveel is zeker, dat als de volksvertegenwoordigingen der verschillende republieken er aan toe zullen komen om uit te maken, hoe dcvKerk der toekomst zijn zal, er van een Kerk die den Christus belijdt, geen sprake zijn zal. Of zij die gevoelen dat alleen een gemeenschap welke den Christus belijdt, den naam van Kerk dragen kan, de "kracht zullen hebben om eene vrije Christelijke Kerk te vormen ? Wij hopen het.

Dat predikanten die trachten in deze zoo donkere dagen getroyiw hun ambt uit te oefenen, geen gemakkelijk leven hebben, blijkt uit het volgende.

In de stad Kirchberg in Saksen besloot een vergadering van mannen, die zonder werk waren, den daar arbeidenden Oberpfarrer Dr. Kühn ter verantwoording te roepen, wijl deze in de Godsdienstoefeningen en bij het catechetisch onderwijs nadrukkelijk gewaarschuwd had tegen lediggang en danszucht van jongelieden die geen werk konden vinden. Een menigte van ongeveer 150 werkeloozen, waaronder personen die pas belgdenis hadden gedaan, trokken naar de pastorie, drongen in den tuin en bezetten alle ingangen.

Er werden eeoige afgevaardigden, doortrapte deugnieten en »Neu confirmirten", naar den predikant gezonden, die eischten, dat deleeraar zich aanstonds voor de menigte zou verantwoorden; anders zou deze in zijn huis dringen en alles vernielen.

Hieraan werd voldaan. Dr. Kühn verklaarde toen, dat hij van de woorden die hij volgens zijn plicht uitgesproken had, niets kon terugnemen; dat het echter niet in zijn bedoeling gelegen had de werkeloozen als zoodanig in een ongunstig daglicht te stellen. Wonder boven wonder gelukte het den prediker de menigte te bevredigen, die daarna op het woord der leiders uiteenging. Ofschoon als parool opgeheven was den predikant dood te trappen.

In Kirchberg heeft zich de tweede predikant Pastor Stocker bij de Sociaal-democratische partij gevoegd, terwijl het hoofd der school zich aangesloten heeft bij de communisten. Bij het begin van de revolutie had men deü Oberpfarrer Dr. Kühn gedreigd, dat men hem aanstonds van den kansel halen zou, wanneer hij een woord tegen den geest der nieuwe vrijheid spreken zou.

Rusland. De ervaring van een predikant bij de Bolsjewiki (III).

In mijn vierde gevangenisweek werd ik verhoord. Er was een gerechtshof gevormd. De rechters moesten proletariërs zijn zonder eenige juridische vorming. Het waren statjongens, schoenmakers of dergelijke. Bij het verhoor werd mij gezegd: ij ziet er als een spion uit, uw gevoelens kennen wij, gij zult u niet kunnen schoonwasschen, enz. Daags te voren was een Duitsch soldaat doodgeschoten, bij Popen gevangengenomen op een mislukten rooftocht der ijzeren divisie. Twee mijner mede-gevangenen hadden hem moeten begraven ; hun was bevolen een graf svoor zes personen* te maken. De soldaten van de wacht hadden bij het graf mijn naam genoemd, en ik dacht niet anders, dan ' dat ik naast den braven soldaat rusten zou. Ik schreef een brief aan mijn vrouw en gaf mijn bijbel, horloge, trouwring, aan een mede-gevangene, om die aan haar ter hand te stellen. In den Bijbel schreef ik den datum van dien dag en sals stervende en zie wij leven< en Fil. 4 : 4—7 als erflating voor mijn vrouw: achtiieid, smeeking, dankzegging, vrede. Toen ik verhoord werd, merkte ik, dat genoeg materiaal voor een veroordeeling voorhanden was. Ik zou een gemeentelid bij de Duitsche overheid aangeklaagd hebben, welke men tot dwangarbeid veroordeeld had. Ik zou spionnendienst voor de witte garde gedaan hebben, en een geheim politieagent _geweest zijn. Mijn lot scheen bezegeld. En zie — men voerde mij terug naar de gevangenis, en in het gedolven graf kwamen vier andere slachtoffers, waaronder een dame, baronnesse G., een lief, innig goed mensch, vol levens-en arbeidslust. Zij bestuurde zelve eéö goed, was bemind bij de menschen, maar werd door de rechtbank wegens «oprichting van een folterkamer in 190S« gedurende den revolutietijd, ter dood veroordeeld. Van de zaak was natuurlijk niets aan. Maar voor 1905 muest en zou wraak genomen worden.

Van mijn vrouw ontving ik weken lang geen bericht. Eindelijk vernam ik, dat zij zwaar ziek geworden was, dat de hoop op een tweede kindje verloren, dat zij echter aan de^beterende hand was. Zij had in het ziekenhuis veel geleden; op een nacht had men haar met een andere kranke in een koude ledige woning gebracht, waarheen men haar bracht omdat in het ziekenhuis vlektyphus uitgebroken was. In de woning waren twee bedden-gebracht, meer niets; niemand was er om te verplegen, de deuren waren open. Bolsjewiki vertoefden in hetzelfde huis. Het bericht van het vermoorden der barones, een goede bekende, deed mijn vrouw, die tot hiertoe alles moedig en gelaten gedragen had, in zwijm vallen. Maar ik wist van dit alles langen tijd niets af.

Zondag, nadat ik voor het eerst voor de vreeselij ke rechtbank geweest was, mocht ik een godsdienstoefening voor de gevangen mannen houden. Ik koos het woord: Mijne genade is u genoeg". Ik sprak toen: Op genade bij de menschen hebben wij niet te hopen, maar Gods genade is ons gewaarborgd, en daaraan hebben wij genoeg ; hoeveel heeft deze ons reeds in ons leven geschonken. Hij zal ons verder over nood en dood heen helpen, in zwakheid ons sterk makend. Wij zongen uit de diepte van ons hart:

Een vaste burgt is onze God" en «Ach blijf met uw genade", alles in de taal der Letten, om der wille van de vele gevangenen uit de Letten, die onder ons gevonden werden. De roode soldaten van de wacht zongen mede. Zij waren later vriendelijker jegens mij.

De roode lieden die ons bewaarden hadden menschelijke gevoelens. Maar hun chef was als een wild dier, ' ja ruwer, wreeder en gemeener dan een' dier. Ik hield hem voor geestelijk abnormaal in zijn bestialiteit die vol haat was. Op een nacht kwam hij te 11 ure, sloot den eenigen baron, die in ons midden was, twee predikanten, alle Joden apart jn een kamer op; daar naast, eveneens in een klein vertrek, alle adelijke dames. De vensters werden opengezet, de deuren op de knip gedaan. Wanneer dien nacht de witten gekomen waren, gelijk men verwachtte, hadden de wachters in deze twee kamers handgranaten geworpen; levend mochten wij den bevrijders niet in handen vallen. Maar wij waren kalm en op alles voorbereid. De dames baden en waakten, ik sliep rustig, door, gelijk altijd, arbeidde in deze gevaarvolle dagen des te ijveriger, studeerde exegese (uitlegging van de H. Schrift), nam de wereldgeschiedenis ter hand, las den Bijbel van het begin tot het einde, met uitzondering van de historische boeken des O. Testaments, en schreef dagelijks een Bijbeloefening, die naar verwanten en vrienden in andere vertrekken ging.f Later werd mij papier en potlood afgenomen en alle schrijven streng verboden. Ik heb mijn werk echter tot den laatsten dag voortgezet en ik ben er God zoo dankbaar voor, dat dit mogelijk was. De moeilijke uitleggingen van Kahler eischten inspanning van alle geestelijke krachten en boden dan des te meer voor verstand en hart. Dank zij den trouwen leeraar, die dikwijls Cassandraroepstemmen deed hooren en van het komend vreeselijk gericht dikwijls profetisch gesproken had.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 augustus 1919

De Heraut | 2 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 augustus 1919

De Heraut | 2 Pagina's