Het gereformeerde beginsel en de kerkgeschiedenis - pagina 13

12

worden door de Idee der Humanität, die steeds tot rijker ontplooiing in de geschiedenis der menschheid komt, en waarin het einddoel der historie is gegeven. 25) De tegenstelling tusschen de natuur en de idee, tusschen het causaliteits en het teleologisch princiep, tusschen materialisme en idealisme ligt hier onverzoend. Qm aan deze tegenstelling te ontkomen moest óf de idee aan de natuur óf de natuur aan de idee worden opgeofferd. Het laatste deed HEGEL, en heel de idealistische school met hem, die in de menschelijke geschiedenis niet anders zag, dan de ontwikkeling eener immanente idee, die naar, de wet der dialectische methode van thesis tot anti thesis en van antithesis tot synthesis voortschreed. Het eerste deed COllITE, die de stichter werd der positivistische school, die van geen idee in de historie weten wil en uit vaste wetten, evenals in de natuurwetenschappen, ook de menschelijke geschiedenis wil verklaren. Het behoeft wel geen betoog, hoe beide uitgangspunten, zoodra de lijn werd doorgetrokken, tot vernietiging . Het Idealisme heft de realiteit der , der historie historie op. lechts een in de verschijningsvorm HUMBoLDT het uitdrukte, 26) en wortelende Idee, niet om den mensch ische ontwikkeling der Idee is het te doen. Er is op dat standpunt staat, geen enkele reden, FICHTE en KRAUSE 27) aprioristisch uit deze Idee een met de werkelijke feiten ook houden. En waar deze Idee, als het wordt de historie niet de beschrijving heid, maar het logische ontwikkelingsproces tische godheid, die het Idealisme aanbidt. . Maar ook de positivistische school, al handhaaft zij de realiteit der feiten, kan aan de historie geen recht laten wedervaren. Uitgaande van de gedachte, dat aan geheel het rijk der natuur, waartoe ook de mensch behoort, vaste wetten ten grondslag liggen, waardoor èn de mechanica èn de chemie èn de physica worden beheerscht, wil zij de lijn consequent doortrekken en deze zelfde wetten ook doen gelden' op het gebied der historie.

vá.,.:e

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen