Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 87

79 p. 360, ten onrechte op het jaar 1541 gesteld wordt), en 25 Juni '39 aan de broeders te Geneve. En terwijl uit diezelfde brieven ook blijkt, dat Calvijn eerst na langen tijd en met veel moeite zijne geestverwanten in Geneve heeft kunnen bevredigen, wordt onder hen, die aanvankelijk zeer beslist van een ander gevoelen waren, Zebedaeus met name genoemd: sZebedaeus mihi Papam objectavit hoc loco, sed frustra" (Calvijn aan Farel, 29 Dec. '38); »sententiam porro meam Zebedaeo, qui earn sibi displicere indicaverat, confirmavi" (Calvijn aan Pignet, 5 Jan. '39); »argumenta et testimonia quibus haec sententia satis superque roboratur, ad Farellum et Zebedaeum perscripsi" (t. a. p.). Toch heeft hij zich ten slotte door Calvijn laten overtuigen, en van toen af in denzelfden geest met hem medegewerkt: «[Zebedaeus] scribit omnia Dei bonitate ad restaurationem omnium ecclesiarum propendere, ut sepeliantur omnia quae pacem et unitatem perdunt, sola vivant vigeantque fraternam charitatem foventia" (Farel aan Peter Kuntz, 15 Jan. '39); »unus Zebedaeus laetiora quaedam subindicavit de concordiae [d. i. de kerkelijke vereenigingsacte van 12 Maart] successu" (Farel aan Christophe Fabri, 11 April '39). Destijds was hij nog beslist Calvinist, zij het ook dat hij Zwingli te hoog stelde; b. v. in een gedicht van hem zeggende: »Majorem sperare nefas, fortasse petendum Ut dent vel unum saecula nostra parem" (bij Herminjard, Correspondance, Tome VI, p. 149); waarvan Calvijn, die o. a. Luther hooger stelde, hem toen in een langen brief, van 19 Mei' 39, heeft zoeken terug te brengen. Toen in 1540 te Geneve de aan Calvijn vijandige partij door de volksstemming van het kussen geraakt was, en nu zijne terugkomst algemeen gewenscht werd, gaf dit aan Zebedaeus aanleiding, Geneve nog eens te bezoeken, en daarop aanstonds, in een brief van 1 Oct. '40, met sterken aandrang Calvijn te betoogen, dat hij aan dien wensch moest gevolg geven. En een drietal jaren later heeft hij nog veel moeite gedaan om Calvijns collega te worden; waarbij hij diens medewerking ook niet tevergeefs heeft ingeroepen; ofschoon er van de zaak niets komen kon, daar geen der Geneefsche predikanten tot verwisseling van standplaats geneigd was (o. a. naar Calvijns bericht in een brief aan Viret van de tweede helft van September 1543). Later is Zebedaeus, met betrekking tot het leerstuk der praedestinatie, niet alleen zoo ver mogelijk van Zwingli afgeweken, maar ook zeer beslist tegen Calvijn opgetreden, wiens leeringen hij als predikant te Nyon op den kansel zefs zoo heftig aanviel en smaadde, dat Calvijn in 1555 noodig achtte, daarover bij de Berner overheid eene procedure tegen hem te beginnen. Deze overheid was toen echter nog zeer anti-Calvinistisch; in die mate zelfs, dat zij pas tevoren allen haren onderdanen, met name die in het aan Geneve grenzende Waadland, en ook de aldaar gevestigde Franschen, Italianen, enz., waarvan zij vernomen had, «que plusieurs sont allez participer et prendre la Cene de nostre seul saulveur k Geneve, jouxte [d. i. volgens] les ceremonies Calvinistes", op zware straffen geboden had zulks voortaan na te laten (ordonnantie van 26 Jan. '55, Cal. OM., Vol. 15, p. 406,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen