Christelijke wereldbeschouwing - pagina 53

53 experimenteel onderzoek de functies der organismen, zooals de ademhaling, den bloedsomloop, de spijsvertering, de stofwisseling,

de bloedbereiding, de werking der zintuigen en der hersens

enz.

ons veel

dan vroeger doen kennen. Botanici en

beter

zoölogen hebben de levensverschijnselen van

en kern bespied. Het bevruchtingsproces

cel,

protoplasma

van oogenblik

is

tot

oogenblik door microscopisch onderzoek nagegaan en vastgesteld.

niet

Maar

organismen zijn,

de

i)

2).

nog meer onhoudbaar dan de andere

wint het vitalisme in den laatsten

den

Bij

strijd nu, die

vraag

en

altijd

tijd

tusschen praeformatie

(mechanische)

causaliteit, tusschen

transcendente teleologie wordt gevoerd,

-en

deze studie nog

tusschen vitalisme en anti-vitalisme, tusschen

epigenese,

teleologie

schijnt

alleen

;

aan invloed en

al

zooveel hypothesen als er onderzoekers

er

zijn

eene

wezen

te

een vast resultaat heeft

tot

Over het ontstaan en de voortplanting van de

geleid.

deze,

of

is

immanente

de principiëele

de vorming van het organisme onder

de heerschappij van een onstoffelijk principe, van eene idee staat,

dan wel

Gesetzen

of ze

enkel en alleen geschiedt „nachbhnden

der Nothwendigkeit," of het organisme principe of

product van zijne veranderingen Terwijl

om

de

wetenschap

het organisme

begrijpen,

liet

liefst

generatie

heden ten

had

er tegenwoordig vooral op uit

daarom

is,

op de laatste manier, mechanisch te

men vroeger

ook het mechanische

is ^).

zich

organisch toen

een

leiden door de zucht,

op

te vatten.

veel

om

Het begrip

uitgebreider zin dan

dage, nu het alleen op organische wezens toege-

Kuyper. Evolutie bl. 27—32. Ed. von Hartmann, Archiv f. system. Philos. 1903 bl. 369—377. 3) Schwann bij Otto, Die mechanistische Lebensheorie und die Theologie, Zeits. f. Th. u. K. 1900 bl. 179—213. 1)

2)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen