Christelijke wereldbeschouwing - pagina 23
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
23
De
Schrift verstaat dit niet in dien patheistischen zin, waar-
naar
dingen uit inhoiidlooze „Vernunft", uit het met het
alle
onbewuste identische
„Ueberbewusste,"
zouden
of blinde natuurkracht
voortgekomen.
zijn
zouden de ideeën, die in de wereld
materialisme in staat
is,
om
product van stofwisseling,
om
wil
Want hoe
daarin ooit de ver-
zijn,
kunnen vinden
klaring van heur oorsprong
alogischen
uit
?
Evenmin
als 'het
het denken te begrijpen als een
is
het aan het atheïsme mogelijk,
de wereld uit het onbewuste, hetzij
rede of wil heet,
dit
te verklaren. Als de wereld inhoud van ons weten kan zijn,
moet
zelve te voren klaar en onderscheiden gedacht zijn.
zij
Alleen wijl in al
zamen
te
zijn
in
re,
De
zijn,
zij
maar
zij
zijn,
van de schepping
de verklaring van
is
alle dingen, zijn
De
zijne gedachten.
God ware
maar
van
deze
universalia
ante rem in het Goddelijk bewustzijn
zij
niet bestond;
zij
leer
van
«pxve/jwo-^^
omdat
niet te voren door
omdat
yrpoyjwTt^ is
De wereld zou
bestonden. indien
God de
alle
ons zij
bekend kunnen
niet
zijn,
zou niet bestaan, indien
zij
gedacht. Wij kennen de dingen,
omdat God ze gekend heeft
aller
dingen door het
i).
Woord Gods
kennen en weten, de onderstelling
van de correspondentie tusschen subject en
object. Zooals de
zintuigen overeenstemmen met de elementen der dingen, zoo
beantwoordt het verstand aan de gedachte, die deze elementen tot dingen, tot lichamen, tot eene natuur en wereld verbindt.
Omdat
Hebr.
1
vooufjcvjx^
:
3,
ro
niet
kunnen de Uspxrx
door den
universalia
fiXzTToixzvov
in
re
youc^
iv.
reu
tpxtvofiiuuiv
^icu
uit
geworden
gaan langs den weg
Augustinus, Conf. XIII
38.
De
civ.
Dei XI
1
:
18.
De
der zinnelijke waar-
neming door denkende werkzaamheid van den
1)
werken
zijne
worden aanschouwd, Rom.
is,
10.
vodc in
ons
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's