De Reformed op onze Synodes.

IV

De kwestie over 'de toelating van vrij'nietselaaïsl tot leden der Dutch Reformed, is wel een oud, maar toch nqg geen verouderd vraagstuk. Deae aangelegenheid blij'ft van _aotu©el belang. Ik geef toe dat zij voor.ruim: veertig jaar veel meer hier t© lande en op onzie vergaderingen werd besprokea dan thans. Doch daarom ben ik er tóch niet ioo zekter van, dat zij' te avond of te mPrgten wieem niét ter Sprake zal worden gtebracht. fóder wil mij wel toegeven dat als wi| ons daarover jgaan uitspreken, wij' dat niet m'ogen idoen zonder degei kennis van zaken. Zoo hebben wij' dian te weten of de log© in Am©rika h'©tztelfde karaktCT draagt als hi©r t© lande, dan w©l pf zij; ginds van eert gansch ander gehalte is. Ook, vergete men niet 'dat wanneer deze kwes'tie bij ons ernstig ondeïi de oogen zal worden gezien, dit gevolgen kan hebben van wijde strekking in verband met het laf-, geven van attestatiën aan naar Amerik'a vertrekkende leden onzer Kerken. Als mien dit beidenkt, , 'dan zal misschien ook de bedoeling, van dtez|é| artikelen-reeks wordien verstaan en aan haaï toegeiken'd worden niet enkel eeniige historische waasdie, ; doch ook ©enig praktisch belang. Wat toch is 'het •geval? D© beide zusterkerken in Am-eri'ka ? 'onden reeldö zeer spoedig erg getrouw haire afgevaandigdien naar onz© Synodes. Het kon niet achterwege blijL ven 'Of hare w©di©rzi|ds, ch© verhouding kwam' ia onze Synodale verg'aderingen ter sptak©; daarnaar werid navraag gedaan! En al souden 'de broederen uit 'Ons midden dit niet h©bb©n geldaan om-den schijn te vennij'dien zich niet ongevraagd met fles' andoren doen te bem'oeien; onze afgevaardigdien ter Synode wer^dien als vanzelf genoopt dit te 'doen, 'daar de Amerikaansohe broeders zelf het pïo en contra , ia hun brieven aan 'de Syno'de gericht of in hun toespraken tot haar deden hooren. Men 'denkö z^ich den toe's'tand in! Toen eeniig© kterken zichl in het Westen losmaakten, afscheidden van jd© Dutch Reformeid', trachtten deze kerken, zich open-. barende als de ware 'Gerefoirmieeirid© Berk en latter den naanï aannemteinde van Christelijk Gerefoft meerde Kerk, het wettige van hun doen ons duidelijk te mak'sn. Zij', m'et vel© harer predikanten van oorsprong .uit ons mi'd'den, voelden zich geheel één met 'Ons. Moeilijk moest het hun jzijn als wij' ni'^ direct het noiddzakelijke van hun „wederkeer", van hun „scheidinig" inzagen en eAten'den. Zijl verdedigden zich in ons miidden tegen de aanvallen van de Dutch Heforme'd. Zij vonden het als leen zeer natuurhjk iets', 'dat wij haar direct erkenden en miet haar in correspöridentie traden.

Doch ook i'dl© Dutch Reformed ziond trouw haaij afgevaaiidigden. Die vi'clen aan of verdedigden jz, ioh, als zij aangevallen ^weiiden door de Christelijk Ge-. reformteerden. Voor beide Kerken was er alles aan gelegen, 'Om: meH ons op zeer goeden voet te blijVen leven, ilmimers, gestadig was ide toevloed van landverhuizers juist uit bet midden onzer Kerken! V.an niet gering belang was het voor beide Kerken 'door ons als Gereformeerde Kerken •te worden eafkendi en dat vooral miet het oo'g op ons attesteeren. Haasit kunnen wijl zieggen, 'dat 'onze kerkeraden het voor, ©en niet gering deel in hunne hand hajdd'en om jdie beide zusterkerken - afblieuk te doen of te versterken.

Nu dient bij! het lezen der Acta O'nzer 'Synodels; te worden erkend, idat die vergaderingen wijke b©-. zionnenheid 'en grO'Ot© voorziohtiigheid hebben betracht. Haast .stereotypte was haar besluit: ^vij erkenaen gaam'e voor broedeirs , 'en zusters en levMii , gaam© ia correspo'ndentie met , allen die met ons dezelfde Gereform'eerd© waarheid belijden en naaii hetzelfde kerkrecht, leven; wij z^jn echter te ver, van u venvijderd en zijn te weiaig van de get-, schillen, die tusschen u gerezen zijn op de hoogte, om uitspraak J; © doen in ide zaken di© u gescheiden houjden 'e-n beroeren. Wijl .re.ik'en in ü afge'vaardigd©n , aan de zusterkerken de broederband, enz. lenz; .: En iedere volgende Synode verwees in den ete.tsten tij'd weer naar dit sitereotypie besluit van ©en voorgaand© Synode. Dit k'on '©chter zloo niet blijven! Hier te lande werd id© vraag ter tafel van idei Synode .gebracht door h©n, die bizonder hun aandacht schonken aan de bezwaren der Chr. Geretformeerden t^gen de Datch Reform'öd of men nog wel mocht , att©st©eren naar jdd© kerk? Waren 'd© archieven onzler plaatselijke kelrken all© tamelijk'goeid in ©'I'd©; mochten wijl eens in onderscheidene familie-archieven een jonderzoek instellen naar brien ven van uit Amerika geschreven, ik maak mij sterk dat ©en m'et speurzdn hegaafde, wel paadjes vondl di© hem ten slotte, .als hij die afhep^ naar de Synodale vergaderingen voerden. Hoevele van d© uitnemenldsten onder onze predikanten zijn niet van hier ig'egaan of naar de Reform'ed, dan wel naar, de 'Chr. Geref. Kerk. 't Is toch waarlijk di© man-'Ue'n niet euvel te duiden, als zij' hun best deden 'Om Iden stroom van landverhuizOTs uit hon vorig

milieu te leiden naar den tring ön de kerkelijfce' gemeenschap, waarin zij na hun vertrek' verkeeindiein. Met alle deze menschelijKe en praktische factoren hebben wij' te rekenen, als wij het hoor en wiederhoor toepiaissen. Daarbij' kwam, dat in onze kringen niet overal dezelfde praktijk wei^d gevolgd inzake attesteeren. Ook dat ligt voor ide hand. Allerlei relaties met de vertrokken personen en eimigreerende predikanten deden haar invloed gelden. Er waren' 'zelfs in den eersten tijd leden der Synddej die er bezwaren tegen hadden dat de afgievaaïdigden der Chr. G-er. Kerk zitting zouiden hebben in de vergadering dezerzijds; maar later zullen de rollen verwissield wonden; dan achten leden der Synode het raadzaam om te waarschuwen tegen de Reformed en willen den emigranten ernstig vermanen hunne attestaliën niet in te dienen bij' die kerkgemeenschap. Men wil zelfs het afgeven van attesiteto, opschorben I Uit alles blijkt genoegzaam, ^t het voor ons uit historisch en praktisch opzicht niet van belang is ontbloot om na te gaan hoe die afgevaardigden werden ontvangen, wat zij m^ededeelden ea wat bescheid zij' ontvingetn. In een vorig artikel wees ik op de opdracht gegeven aan de D.D. voor de correspondentie met de buitenlandsche kerken en ik blijf bij mijn opinie "dat aan deze veel inhoudende opdracht onmogelijk ook maar op ©enigszins voldoende wijfce kan voldaan worden, zoöder dat wij! wat mieer kennis dragen van de historie en van Öien huidigen toestand dier kerken, dian tot nog toe in het midden onzer kerken over het gemeen het geval was. Men diene toch wel te denken dat namens D.D'. wel kan worden gerapporteerd van hetgeen door hen is gedaan enz, , enz. gedurende het Synodale drietal jaren; pchter de Commissie van prae-advies, , in handen waarvajn het rapport enz; , zal worden gesteld, heeft dienaangaande te rapporteeren, te adviseeren en conclusiën voor te dragen en de Synode zal dan ook hebben te beslissen; dat kan zij' en mag zij hiet doen zonder kennis van zaken. Dan, er is meer, de ooiTesponidentie zal nauwer wordden; de Amerikaans che kerken, die van Zuid-Afrika en deCrraafschap dringen daarop aan. De katholiciteit der Kerk eischt dit ook van ons. De socialistilsche Internationale is e; en carioatum' van wat de gemeenschap der heiligen moet zij'n en de kerk belijdt met haar geloof in de katholicaiteat. Niet genoeg wordt het z; ondige van het seotewezen gevoeld; vooral niet in de kerken van gereformeerde origine en wel allerdroevigst weinig in so'mmige kringejn onzer kerken. De heerlijkheid en begeerlijltheid van oecumenische kerkvergaderingen als die der eerste eeuwen en als die van Dordrecht in fletsche schaduw gaf te aanschouwen, heeft geen pak' op ons hui'dig geslacht. De panpresbyfceriaansche alliance kan dit gemis niet vergoeden. Moge zij iets 'ten goede doean!

De correspondentie z; al en moet nauwer worden; daartoe moeten wij! de kerken beter kennen en zij zal oKs haar beter moeten toeren kennen. Doch „in het heden ligt het heden; in het nü, wat worden; zal." Een stuk van dat verleden is te leeren kennen uit de Acta onzer Synodes. Het zou te droog en ti'e taai worden om af te schrijven wat de broeders - afgevaardigden alzoo meidedeelden betreffende hunne kerken en ook om weer te geven, hoe onzie vroede vaderen hen toespraken, adviseerden, bemoedigden en waarschuwden. Toch wil ik allen die belangstellen in de historie dier kerken, die zoo !aauw aan ons verwant zijn„ herinneren, dat zij daaromtrent belangrijke gegevens kunnen vinden in de Acta onzer Synodes. Er zijn, ik weet het, ook onder de lezers van „De Reformatie" velen, . 'die van a tot z zouden lezen wat daaromtrent wordt medegedeeld, omdat zij daarin weer oude kennissen ontooeten. Wij' mogen niet vergeten, dat de ouderen onder ons veel, ontallijk veel meer relaties hebben miet velen dergenen die in vroeger jaren naar Amerika zij'n verhuisd, dan het jonger geslacht. Bijname de van ons benengegane predikanten hebben hier onder onze ouden van dagen nog dierbare vrienden; de rijkste heriinmeringen aan die mannen leven nog onder hen. Eén voorbeeld. Ik meen dat Ds van Hulst de oudste der predikanten js uit de Chr. Ger. Kerk in Amerika, immers hij leeft nog! Deze stoere grijsaand telt meer dan negentig jaar. In Friesland, in het stedekb Dokkum, leeft nu nqg eene teedere beminde moeder; ook een negentiger, zij' is nog helder van hoold en zij herinnert zich nog het onderwijs, ontvangen van dezien ouden dienstknecht des Heeren. Misschien is zij' degene die de oudste herinneringen; heeft, doch dit is zeker, dat er met haar zijn die na haar zeer vele, zeer rijke, zeer lieflijke herinneringen hebben aan leeraars en leden, aan mannen die eenmaal hier in het ambt stonden en nu daar den Heere dienen in Zijh Kerk. En wel bevat „De Reformatie" veel voor onze jongeren, maar mij zou het blijdschap en genot verschaffen, 'als ik door het een en ander mede te deelen, l> prilnneringen mag verlevendigetn, die ouden van dagen zoet zijn.

In mijne bespreking yan Dr Henry Beets' historie-werk, waarom jk de jonge dochlier in Amerika haast zou benijden ware jaloerschheid niet zoo'n leelijfe kwaad, heb ik verondersteld dat vele ouderen onder ons, hadden zij dit werk in hun bezit, bij menig portret waarvan bet naar Amerikaansohen trant zoo rijk is voorzien, zouden uitroepen: och, daar heb je het portret van onzlen vroegeren dominee! Dat hun dit goed zou doen — ik weet het! Zoo durf ik ook veronderstellen, dat de oudsten onder onze manneln zich nog niet gemengde gevoelens, ik neem het aan, doch toch daaronder ook met aangenaamheid zullen lierinneren, dat de aangelegenheid der afvaardiging op onze vToegier'e Synodes wel wat meer beteekende dan tegenwoordig en niet louter bestond in een speeche ©n de korte beantwoording daarvan. Vooral de Synode van '82 te Zwolle gehouden, was ook in dit opzicht hoogst belangrijk. Op die Synode werden drie professoren benoemd, voor de Theologische School. Dat was een belangrijk feit! Echter^ vanaf die Synode is , ier een© kentering te merken in die verhouding tot de Amerikaan)s: che kerken. Hajd tot nu toe de Reformed de meeSi» sympathie, van nu voortaan zal in de Afgescheiden© kerk meer worden gevoielid voor de ChriBtelijk G-ereformeerde kerk in Amerika.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen