Zelf-uitschakeling.

Weldadig is de invloed van den vakantietijd op den geest.

Vooral voor onze hoofdarbeiders moet hij onniisbaar worden genoemd.

Men. kan wel met zekere meewarigheid den .mensch van thans vergelijken met dien van vroeger, die' geen vakantie noodig had, m-aar zonder onderbreking doorarbeidde jaar in jaar uit.

Daarmee heeft men echter nog .niet bewezen, dat de hedendaagsohe mensch in dit opzicht staat beneden die van vroeger.

Vooreerst zij'n de omstandigheden sterk gewijzigd. Het leven was toen over het geheel veel minder zenuwspannend dan thans.

Daarenboven, als men de'levens van groote rhanneniiit vroegere eeuwen wat nauwkeuriger bestudeert, ktjn men moeilijk ontkomen aan den indruk, dat een jaarlijks terugkeerende vakantie hun gezondheid en levensduur — naar menschelijke zienswijze geoordeeld — ten goede zou z; ijn gekomen.

Hoe gaarne hadden we b.v. Calvij'n 'wat vakantie

Dat zijn levenswerk daaronder geleden"zM-'hebben, gelooven we niet.

Maar men had toen eenmaal èen heel andere opinie over zulk een verpoozingstijd' dan tegenwoordig.

Vakantie-nemen is voor velen eisch van levenskunst.

Daarmede nemen we het natuurlijk' niet pp_ VOOÏ de vakantie-excessen, die zich' thanss^ii^tïzóOiaz-ètt defl vooïdoen.

Er zijn er, die na hun vakantie zich aan een rustkuar van enkele dagen tot enkele weken moeten onderwerpen, om weer • geschikt te zijh voor de uitoefening van hun ambt en-beroep.

Doch ook hier mag het misbruik geen maatstaf ter beoordeeling bieden.

In het ' gemeen genomen behoort de vakantie 3 een sociale, en, mits goed gebruikt, ook als een geestelijke vooruitgang te worden beschouwd.

Voor een poosje eens uit den dagelijfcschen gang van zijn werk te treden, met de routine te breken, zich te verheugen in de werken van Gods algemeene genade in natuur en kuituur verfrischt en verrijkt den geest, normaliseert weer de lichaamskrachten.

De uitschakeling uit het gewone leven heeft o-p den mensch een wonderen psychologischen invloed. Mits die uitschakeling niet te lang dure.

Anders heeft zij een verslappend in plaats van een versterkend effekt.

Geestelijke werkers vinden dan ook''èf in een korte algeheele vakantie óf in een lang er-e, fflaar waarin zij een deel van den d'ag aan hun ; studie blijven, doorgaans de meeste voldoening.

Er kunnen echter ook voor sommigen tijden ko-'üen, dat een nog volstrekter uitschakeling moet worden aanbevolen, een uitschakeling niet alleen uit het beroepsleven, maar ook uit het gezinsleven.

Het zijn tijden van geestelijke overspanning, van zielestrijd misschien, . van ernstigen twijfel.

In gewone omstandigheden is het zoeken van de «enzaamheid, van het alleen-zijta. met den Heere "} worstelende overgave, in een aHen nood uitgietend gebed, genoeg om het verbroken zielseven-*"icht te herstellen.

Er kuimen zich echter ook omstandigheden opew ™en, dat ernstiger zielemoèheid, ^ielsvertwijïeling °ver iemand komt.

En dan is het opmerkelijki welk een heilzaiam midpel God in een tijdelijke uitschakeling uit heel bet gewone leven, ook uit de gewone omgeving. geschonken heeft.

Rome heeft dat begrepen.

Wie de Roomsche bladen inziet, leest da, ar telkens '^ retraites, welke VOOT • bepaalde data woerden i^gekondigd: „Leekeh" trekken zich dan voor een deine week of langer in kloO'Sters terug om da.ar "• stille, kalmeerende omgeving onder de ziels-'org der „geestelijken" tot innerlijke rust te komen.

„Tegenwoordig richt men ook van modernistische "Jde zulke retraites in. In September zullen er te °*rchem in de gebouwen der "Woodbrookers twee ^-'ehouden worden.

Wat doen wi| op dit gebied?

Zullen wij redeneeren: Roomschen en Modernisten hebben op dit middel reeds beslag gelegd, wij \yillen niet den schijn op ons laden of we door zucht tot navolging 'zijh. aangegrepen ?

Maar dan laten we "een kostelijk middel onbenut. Bovenal, dan toonen we weinig medelijden met hen, die zonder zielsziek te zijh, toch aan zieleschokken ten prooi zijn, wier ziel haa, r elasticiteit en veerkracht schijnt te hebben verloren.

Blijven zij in dien toestand rondloopen, dan duurt het geruimen tijd, vaak enkele jaren, eer zij zich weer de oude voelen.

Gaan zij naar een herstellingsoord of inrichting voor zenuwlijders, dan vinden zij daar niet wat zij noodig hebben, die omgeving past bij. hun eigenaardige gesteldheid niet en maakt, hen vaak erger dan beter, suggereert hun een kwaal, waaraan zij niet lijden.

Wat wij dan wenschen?

Dat er voor geloofsgenooten, die, door welke oorzaak ook, geestelijk uit hun evenwicht geraakt zijn, een gelegenheid geschapen worde, waar zij zichzelf geheel uit het gewone leven kunnen uitschakelen om onder den zegen Gods tot zichzelf te komen.

Aan zulk een inrichting zou alleen een verblijf van zeer beperkten duur moéten worden toegestaan. Vóór alles zou aan het hoofd daai-van moeten staan èen geboren psycholoog, die ongemeenen takt bezit om zielen te ïeiden, gemoedsbezwaren te begrij'pen, die in de geestelijke stroomingen onzer dagen geheel thuis is en in de praktijk der godzaligheid eraren.

Zulk een stichting behoeft niet per se te liggen in een schoone natuur, hoewel ook hier 'de psychologische werking van het harmonieuse niet uit het oog mag verloren. Maar alles wat aan ziekenhuis of herstellingsoord doet denken, dient verre te blijven.

Aan den anderen kant moet de zelf-uitschakeling, welke men daar zoekt, niet gelijk bij de Roomsche en Modernistische retraites aan bepaalde data gebonden worden, maar men moet er zich ten allen tijde kunnen vervoegen.

Wij hoorden zulke inrichtingen in het buitenland zeer roemen.

Men staat versteld, \yelke resultaten doöir dïè zelfuitschakeling en dat nieuwe geesteUJk kontakt soms in een paar, dagen worden bereikt.

Mogen, we deze idee hun, die hun sporen op het gebied der barmhartigheid hebben verdiend; eens in overweging geven?

Ook apologetisch kan zulk een inrichting vaak uitnemend werk verrichten.

Ontijdig, eenzüdig, onvolledig.

Zoo - noemden we de brochure van Dr Geelkerken , en dat was VOOÏ ons de Tede^f.wMi^Xi, ; ^SiJ^Wi^ niet wenschten te hespreken.

In de juistheid van Hie gedragslijh worden we versterkt door de uitspraak yan de classis Amsterdam in haar vergadering op 8 Juli j.I. Deze toch luidt:

In dit stadium van de zaak der vragen aan Dr J. G. Geelkerken, predikant der Geref. .Kerk van Amsterdam-Zuid, voorgelegd naar aanleiding van een „preekgedeelte" over Zondag 3 van den Heidelbergschen Catechismus, spreekt de vergadering het navolgende uit:

„De Classis spreekt haar afkeuring uit over de uitgave van de brochure: „Vragen, mij voorgelegd door de classis Amsterdam van de Gereformeerde Kerken en mijn antwoord daarop" door Dr J. G. Geelkerken, omdat deze brochure niet anders dan verwarring-stichtend werken kan.

Deze brochure toch brengt deze hoogst ernstig© zaak, die tusschen Dr J. G. Geelkerken en de Classis aan de orde is, - met schijnbaar groote openhartigheid, maar inderdaad met groote lichtvaardigheid, en in elk geval met onvolledige gegevens, voor een vierschaar, die vooralsnog tot oordeelen onbevoegd «n onbekwaam is.

Daarenboven plaatst deze brochure in haar „Voor-Woord" met zijn krenkend slot, en dat nog wel met een 'aanhaling uit de Heilige Schrift, onze kerkelijke vergaderingen in een hoek, waarin zij niet staat, en waarin zij, getuig© de historie, nimmer gestaan hebben."

Deze uitspraak raiakt slechts het formeele. Over de zaak' zelf laat zij zich niet uit. Hiermee^ geeft de classis aan Dr G. een jDeschamend voorbeeld.

Ziji acht de kwestie te ernstig, te kiesch en te teeder, dan 'dat die per brochure o-f per andere publikatie zou kunnen worden behandeld.

Haar handelwijze getuigt van wijze zelfbeheersching.

Zij laat zich, hoe ook geprikkeld, niet uit haar tent lokken.

Daaruit spreekt de geest der zachtmoedigheid en der lankmoedigheid, de geest van Christus.

Inmiddels heeft mpn de waarschuwing om met de brochure-Geelkerken voorzichtig om te gaan en zich op grond daarvan geen oordeel te vormen, vernomen.

Een Incident in 1875.

Schreven we in een vtoig nummer over de uitnoodiging van de bestuurders - der Portugeesch-Israëlitische gemeente, gezonden aan den raad der Geref. Kerk van Amsterdam-Zuid en over de afvaardiging door deze, het „Centraal Blad voor Israëlieten" herinnert volgens het „Hbl." aan een incident in 1875.

Toen had de Port. Isr. gemeente ook uitnoodigingen gezonden aan Christelijke Kerken of Kerkgenootschappen.

Zoo ook aan den Algemeenen Kerkeraad-|der-Nederduitsche Hervormde Gemeente van Amsterdam.

Deze gaf daarop een schriftelijk antwoord, dat in heuscher termen kon zijii vervat.

Vandaar dat het nogal protest uitlokte. Ook ons lijkt in zulke gevallen een weigerend antwoord zonder motiveering het meest aan te bevelen.

OnvrucMliaar debat.

Ons wordt verzocht aan te kondigen, dat Ds Borger van Gouda in de grootere steden van ons land wil debatteeren met theologen van verschillende richtingen over zijn standpunt.

Hij meent, dat hij op protestantschen bodem staat, wanneer hij vrijheid van inzicht voor zichzelf en anderen opeischt.

Evenwel leende men zich van reformatorische zijde in den tijd der Hervorming niet tot godsdienstige disputen, "wanneer men niet als basis koos de onfeilbare Heilige Schrift.

Dat is tot op den huldigen dag nog de meening der Gereformeerden.

Het Hegelianisme geeft geen vasten grondslag yooi' gedachtewisseling over de eeuwige waarheden.

Maar alleen het onbedrieglijk Schriftwoord. Alle debat, dat zich daarop niet terugtrekt, is tot onvruchtbaarheid gedoemd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen