DE KOMENDE AANVAL op de vrijmaking als acte van trouw

In ditzelfde nummer komt — naar aanleiding van de afwijzing van ds Bos' ontwerp van schuldbelijdenis, door dr H. N. Rldderbos, en in verband met een uitlating van den syn. ds Veldkamp — een korte aanduiding voor van éen te verwachten nieuwen aanval op de vrijmaking als doorgaand-werk van gehoorzaamheid. Wij wisten, dat die komen zou, maar hadden niet vermoed, zoo gauw te zullen weten, wat er in de lucht zit. We wisten ook niet, dat ds Bos zich, terwijl hij allen verzocht, de pers te vullen, al had geassocieerd met menschen, die nu zijn oproep al even stellig van de hand wijzen als wij het doen, zonder. ons daarvan iets te zeggen.

Dr H. N. Ridderlos schreef in „Da Strijdende Kerk'' van twee weken geleden (het liep over het n o g-niet-afschaffen van „De Strijdende Kerk”):

De geschiedenis van de „vrymaking" is niet uitgewerkt, maar vertoont voor de Geref. Kerken nog allerlei actuele aspecten”.

Hij bedoelt met „Geref. Kerken" natuurlijk die kerken, welke een Theologische Hoogeschool hebben, waar in strijd met de reglementen, een hoogleeraar, die naar hun eigen zeggen niet behoort tot „de" geref. kerk ter plaatse waar hij woont, toch in een brief van den secretaris-curator verklaard wordt door die School behouden te zijn; de brief kwam overigens pas na zijn overlijden (zie ons vorig nummer).

Hier stond dus in de uitlating van dr H. N. Ridderbos, niét, dat de historie van den legislatieve n arbeid zijner kerken allerlei actueele aspecten had. Neen — de VRIJMAKINGS-geschiedenis had die actueele aspecten. Dr H. N. Ridderbos denkt dus niet aan HUN daden (de kerkelijke wetgeving) doch aan de ONZE (de vrijmaking).

Toen we dat lazen, begrepen we al zoo ongeveer, wat men in den zin had.

Thans blijkt, dat volgende circulaire verzonden is:

Lelden, 14 Sept. 1948.

L. S.

Gedrongen door het Hogepriesterlijk gebed van Christus, dat wij als een gebod hebben te beleven, hebben ondergetekenden zich voor Gods aangezicht afgevraagd, wat m de huidige situatie van het kerkelijk leven, zoals die zich aan weerszijden van de scheur heeft vastgezet, zou kunnen worden gedaan, om onder aanroeping van Gods zegen, elkaar weer te vinden in geloof.

Ze zijn van mening, dat het goed zou zijn in wat breder kring open met elkaar te spreken over de volgende drie onderwerpen:

1. Christus' eis tot eenheid der Zijnen (Joh. 17).

2. Wat ons tot schelding dreef (in te lelden door twee sprekers).

3. Wat Christus van ons vraagt in de huidige situatie.

Van belde groepen komen twee sprekers, die nog nader zullen worden opgegeven.

Voor deze samenkomst hebben ze een vijftigtal broeders, geestelijk verdeeld over de belde kerkegroepen, uitgenodigd, om tn een driedaagse conferentie, welke van i—6 Oct. gehouden zal worden In het Conferentieoord „De Pietersberg" te Oosterbeek, met elkaar gelovig te spreken.

Ook U vragen zij vriendelijk aan deze uitnodiging gehoor te willen geven, levend uit het geloof, en niet vragend naar de uitkomst.

Legt U deze uitnodiging niet naast U neer, maar overweegt U haar ernstig voor 's Heren aangezicht!

Gaarne zien ze zo spoedig mogelijk Uw antwoord tegemoet aan het adres van Br A. la Fleur, Terweeweg 47, Oegstgeest, telefoon Lelden:26825.

Hoogachtend:

J. W. BONDA.

Ds B. A. BOS.

Dr A. LA FLEUR.

Ds G. TOORNVLIET.

Ziezoo, dat kon dus wel eens zijn wat die — elders in ons nummer bedoelde — theoloog van de V.U. me al waarschuwend wou vertellen: ze zouden het dEüi" nu maar moeten doen zonder K. S. Dit is dan de „doorb r e k i u g" van uc deputattui, viraarövcr da Bos het had. Een perscampagne vragen, en dan, als de gemoederen voller zijn dan de verstanden, voor den dag komen o.a. met den persman Toomvliet, gebonden aan de hoogleeraren Ridderbos en Den Hartogh.

Lezing van de namen onder de circulaire herinnert me aan de dagen tusschen de schorsing in den Naam des Heeren en de afzetting in dienzelfden Naam. 'Toen werd er óók een conferentie belegd, en toen was er ook de naam Bonda bij betrokken. Die conferentie was in Bloemendaal.

Misschien verdient het aanbeveling, de destijds over die zaak gevoerde correspondentie te publiceeren; daar heb ik, herinner ik me wel, het recht toe bedongen, eer ik op brieven dienaangaande inging. Voor ditmaal volsta ik met de mededeeling, dat ook op die Bloemendaalsche conferentie allerlei menschen aanwezig waren, o.a. dr F. W. Grosheide, dr R. Schippers was er óók bij, en heeft zich toen belast met het schrijven van een briefje aan mij. Namens, althans na ruggespraak met, de aanwezigen. Ik herinner mij uit die schoone dagen, dat dr Grosheide daar zoo iets als het volgende heeft gezegd, wat mij door dr Schippers geschreven werd: als nu prof. Schilder maar eens een briefje aan de synode schrijft: „ik erken, dat ik geschorst ben", dan zou^ het nog wel eens komen te kunnen gebeuren, dat het niet tot afzetting kwam.

Dit was nu één der vele knoeisels, waarmee in die dagen de ijveraars voor het RECHT? des Heeren de zaken van zijn Huis op wilden knappen.

Stel u voor: „ik erken dat ik geschorst ben”.

Als dat beteekenen moest: ik erken, dat het gebeurd is, dan komt de fraaie volzin neer op de gewichtige mededeeling: ik erken, dat het gister geregend heeft, en dat vandaag de zon weer door de wolken breekt, en dat gister een baby geboren is daar en daar, blijkens advertentie in de bladen.

Maar natuurlijk stak er wat anders achter dan de wil dat een feit geconstateerd zou worden, dat allang aan De Telegraaf en zoo was doorgegeven door de synode van De Gereformeerde Kerken, die, zooals een ijveraar destijds zoo kwam op te merken, voor het eerst na de Remonstrantsche dagen een kerkelijk hoogleeraar had geschorst in zijn bediening. Welja, en dan „waarde broeders”.

Het was dus met dat Bloemendaalsche advies zui^ ver een m a c h t s - kwestie: buk even voor de macht, en de zaak is inzooverre gezond, dat U, per gratie van de groep, die U dan meteen voor Uw leven „monddood" gemaakt heeft, Uw tractement kunt blijven ontvangen en Uw zeteltje in Kampen moogt behouden bij de gratie van de Vrije Universiteit.

Natuurlijk mocht ik op dezen (trouwens alle slagen om den arm houdenden) onvromen voorslag niet ing-aan. WANT DAN BLEVEN IMMERS ALLE LEERUITSPRAKEN EN ALLE BINDINGEN EN ALLE KERKRECHTELIJKE KETTERIJEN o p h e t hoofd der kerken drukken? Het was een poging om me hiertoe te brengen: schud uit eigen belang een juk van uw hals, en laa, t de kerken rusten onder een juk, dat niet van Christus is.

Leg ik nu verbanden, die inmiddels ophielden te existeeren?

We zullen afwachten.

Mijn eenige doel is, van deze plaats allen die weten en b e d e n k e n (daar komt het tegenwoordig op aan),

dat de zaken van de gereformeerde kerken, a 1 s ze verlaioeid worden, voor minstens tientallen jaren worden verhaspeld,

en dat één fout van óns zich tienvoudig wreekt aan. onze kinderen,

en dat we te maken hebben met een heirleger van menschen, die in het verleden getoond hebben om recht en waarheid zich niet te bekommeren zonder aan het prestige van p e r s o n e n permanent te denken,

en dat deeigenlijke leiders van den handel van 1944 reeds toen gewoon waren, andere, minder vooraanstaande figuren naar voren te schuiven, die den officieel en handel moesten omlijsten met officieuzen, zoodat ze zelf altijd nog de zaken op een afstand konden bezien, als de rapportjes waren ingekomen, betrekking hebbende op den afloop van de onderonsjes (denk b.v. aan de actie-Weggemans, de classis Apeldoorn, Bloemendaal),

dat we voor een handeling waarin ds Toomvliet optreedt, geen anderen maatstaf mogen aanleggen dan dien waarmee we zijn geschrijf in „De Strijdende Kerk" ad acta leggen, pn beoordeelen,

en dat tusschen Bloemendaal en Oosterbeek die initiatiefnemers, die de acties van tóen èn van mi met hun eigen naam hebben verbonden, geen bewijs gegeven hebben van principieele wijziging ter zake van

de nofmen van afhandeling van openbaren kerkelijken rechtshandel,

te verzoeken:

niet op één-dags-vliegen méér te letten dan op het Woord des Heeren, dat de rechtsregelen van Zijn Huis wil zien vastgesteld, en eventueel veranderd onder de open zon.

En bedenk, dat de deputaten die onder gebeden ook van ds B. A. Bos zijn aangewezen, door de Groningsche synode, teneinde aan een verzoek van dr J. Ridderbos en zijn synode te voldoen (opdat wij niet aan mogelijke bekeering onzerzijds den weg zouden afsnijden) tot nu toe niets anders gedaan hebben dan wat verantwoord was en noodig.

Namelijk: de vraag stellen: wat h o u d t gij voor het recht van God?

Het is, zooals Lubtrator zegt: de KONING MAG NIET DE MINSTE ZIJN. H^ heeft de voeten gewasschen niet van twaalf individuen, maar van zijn aanstaande APOSTELEN, opdat ze elkaar IN HUN AMBT de voeten zouden wasschen, en niet hun tijd zouden vermorsen met gedraai om personen; Bloemendaal en misschien ook Oosterbeek echter bewegen de menschen om aan de klem van AMBTSzaken te voorkomen. En roepen intusschen: wascht elkaar toch eens de voeten....

Wie de kerk vervolgt, en de getrouwe ambtsdragers uitwerpt, die wascht de voeten van dien ambtsdrager niet, en die wascht eerst recht de voeten van de geloovigen niet. Als b.v. dr Grosheide de voeten wasschen wil, dan moet hij openlijk handhaven, als hij gelijk heeft, of anders openlijk terugnemen, wat hij aan de geloovigen gedaan heeft in de gelukkig schriftelijk behandelde zaak „cand. Schilder". Christus wiesch de voeten der apostelen niet in chambres séparées, doch waar ze allemaal bij waren.

En die apostelen VERTOONDEN TOEN DE HEE-LE KERK. De handeling was binnen de kerk AMB­ TELIJK EN PUBLIEK. Waarom vergeten de menschen die eenvoudige dingen?

Tenslotte: wie destijds (in '46)' schuchter zelden: die heele samensprekings-handel kon wel eens bedoelen, de vr ij making te hinderen, die leze nog eens het actualiteitsprogram van dr H. N. Ridderbos. Hij heeft tot nu toe hen niet beschaamd doen afdruipen.

K. S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen