Buitenland.

Frankrijk. Het internationale gres van vrij denkers.

Op dit congres heeft de Nederlander, leider der zoogenaamde vrije Socialisten: Domela Nieuwenhuis, de treurige eer gehad van verder gegaan te zijn in verguizing van alles wat een Christen heilig is, dan alle anderen. Hij verklaarde niet in den hemel te willen komen, maar in de hel te willen zijn met alle groote geesten! Het had hem ook nog geërgerd dat als rondschrift op de Fransche liiunt nog steeds de woorden gelden: „Dieu protege la France" (God bescherme Frankrijk!) Maar ook anderen maakten het bont, zoodat de politie het geraden achtte den Zondag na de vergadering eenige kerkgebouwen te laten bewaken. Men nam zelfs tegen de vrijmetselaars eene resolutie aan, omdat deze er nog zekeren cultus op na houden, aan bevelen gehoorzamen en hun eigen wil laten varen. Men verwerpt alle vaderlandsliefde. De leden van het congres gaven ook te kennen, dat zij vijanden van het militairisme waren en voorstanders van den vrede tot eiken prijs. Om daartoe te geraken moest men de legers eenvoudig naar huis sturen, of anders behoorden de soldalen te staken, zoo spoedig als er een oorlog verklaard werd. Een Duitsch lid van het congres ried aan, de zaak te laten rusten om die na de sociale revolutie op te lossen.

Ferdinand Baisson, de voorstander van een zedeleer zonder God, ried aan organisaties van proletariërs te scheppen, die zulk een indruk op de regeeringen zouden maken, dat deze arbeidsgerechten in plaats van oorlogen in het leven zouden roepen. Deze naïye raad werd ten slotte tot besluit verheven.

De regeericg ziet echter in de anti patriottische propaganda van Hervé zooveel gevaar voor het land, dat zij er krachtige maatregelen tegen neemt. Het is te hopen, dat de verkondigde dwaasheden der vrijdenkers velen in Frankrijk tot bezinning brengen.

Noord-Amerika. De Zondagsschool. Verminderde lust om predikant te worden.

In Noord Amerika is de Zondagsschool nog aliijd een kracht ten goede. Wel is een schaduwzijde dier instelling, dat het catechetisch onder wijs daardoor op den achtergrond gedrongen, ja soms geheel verdrongen wordt; wel is te betreuren dat de volksconscientie door de Zon dagsschool in slaap gewiegd is ten opzichte van de verderfelijkheid der openbare school; maar toch is ze naar onze overtuiging in de nieuwe wereld een middel, dat de ontkeistening van het volk tegenhoudt.

Geen wonder dat de mannen van het onge loof er op uit zijn om ook de Zondagsschool tot hun propagandamiddel te maken. De Wachter deelt mede dat in de The Educational Review, te New York uitkomend, wordt aangeraden om op de Zondagsschool voortaan de evolutietheorie te leeren. Men is er niet mede tevreden dat in de Publieke Scholen de leer van Darwin en Haeckel schering en inslag is, ook de Zondagsschool moet dienst doen om het geloof aan de schepping van hemel en aarde uit niets door God te bestrijden en de dwaling eener ijdele philosophic ingang te doen vinden. De schrijver in genoemd tijdschrift zegt nog het volgende: „Negentien eeuwen geleden werd de hoogere wet (van liefde) zoo duidelijk aangekondigd en zoo dapper gehandhaafd, dat het de aandacht der wereld trok. „Wie zijn leven zal verliezen, zal het behouden" Een hoogere natuurwet dan deze is nooit geformuleerd." De oorzaak waarom er negentien eeuwen noodig waren, voordat dit grooie beginsel door Christus ontwikkeld, eenigen invloed had op het gedrag der menschen, was, omdat men er geen natuurwet in zag. Deze groote wet der liefde zal ten slotte door de wetenschap ten volle bevestigd worden; zij komt uit en door de studie der natuur Wat een eeuw onder deze wet voor het menschdom zal doen, kunnen wij ons nauwelijks voorstellen. O/er honderd jiar zullen wij op het gehangen-tucht-en verbeieihuis terugzien, gelijk wij nu terugjien op duimschroeven en pijnbanken. De gevange nissen zullen als curiositeit bezocht worden, gelijk thans de Tower van Londen bezocht wordt. De nieuwe eeuw der wetenschap zal zijn de eeuw van het schoolhuis en de opvoe ding. De sterke zal den zwakke helpen en daardoor te zekerder in eigen kracht toe nemen.”

Men komt in de nieuwe wereld wel wat achteraan. Ten onzent sprak de hoogleeraar Opzoomer, een vijf en twintig jaren geleden, „wat gij aan onderwijs uitgeeft, zult gij voor gevangenissen uitwinnen", maar de praktijk des levens heeft deze prophetie als valsch doen kennen. Kennelijk is de schrijver niet op de hoogte van de z. g. „Herren moral" van den Duitschen philosoot Nietzsche. Daarin wordt toch geleerd, de sterke moet den zwakke 7iiet steunen. De sterken behooren de zwakken te overvleugelen, opdat alleen de sterken het geslacht voortplanten, en de menschheid daardoor verder gebracht worde. De consequenties, die Nietzsche uit de evolutie-theorie ten opzichte van de menschelijke samenleving trekt, zijn volgens ons logisch.

In de nieuwe wereld neemt het aantal jongelieden, dat begeert voor den dienst des Woords opgeleid te worden, gestadig af. The Christian Instructor, een blad van de United Presb. Church, wees onlangs op dit onrustbarend verschijnsel, dat niet alleen in de nieuwe, maar ook helaas in de oude wereld waargenomen wordt. Het deelt o. a. mede: Na onderzoek bleek, dat in de Presb. Kerk, Noord, in 1894 het aantal cndidaten voor de bediening 1534 bedroeg; in 1904, tien jaren later, is dat getal gedaald tot 870. In de Presb. Kerk, Zuid, was in 1894 het getal candidaten 445; in 1904 bedroeg het 315. In de United Presb. Church J09 en 84. In de Ref. Church in America (de ofRcieele naam van de Dutch Reformed Church) 57 en 42. In de Ref. Church in the United States 300 en 192. In de Ref. Presb. Church 15 en 10.

Deze cijfers zijn nog bedroevender wanneer men bedenkt, dat in het tijdsverloop de genoemde kerken in ledental zijn toegenomen.

Geen wonder dat de Gen. Assembly of Algemeene Synode van de United Presb. Church een commissie benoemde, om pogingen aan te wenden ten einde het getal studenten in de Godgeleerdheid te doen vermeerderen.

Als oorzaken of ter verklaring van het afnemen van het aantal jongelieden die zoeken opgeleid te worden tot den dienst des Woords, worden de volgende dingen genoemd. Vooreerrt het feit, dat in vele gezinnen het voorgaan van den vader des gezins in het gebed en het lezen der Schrift en het onderwijzen der kinderen in den Catechismus niet meer plaats heeft. In en; kele families blijft men de voorvaderlijke gewoonte nog volgen, maar bij verreweg de meeste heeft men geheel of gedeeltelijk daarmede gebroken. Ook is de voorspoed en welvaart die sedert jaren in de. nieuwe wereld heerscht, oorzaak dat er steeds minder het predikambt begeerd wordt. Geld verdienen en geld maken, staat op den voorgrond. De betrekkelijk lage traktementen lokken niet uit. Men kan, door in andere faculteiten als de Theologische te studeeren, in de toekomst meer geld verdienen.

Hetzelfde verschijnsel doet zich in Duitschland voor als gevolg van het optreden van de school van Ritschl. Wij meenen dat, én in de oude én in de nieuwe wereld, het feit dat jongelieden de kerk des Heeren steeds minder wenschen te dienen, voortspruit uit de omstandigheid, dat de schare die van de religie vervreemd is, steeds toeneemt.

Welk een voorrecht dat wij in Nederland nog niet te klagen hebben, dat er jongelieden te weinig komen om de Gereformeerde kerken te dienen. Sommigen vreezen zelfs dat er straks eenige candidaten ledig aan de markt zullen staan.

— Wij lezen in de Hope:

„Van de opening der Algem. Synode der Ned. Herv. Kerk wordt het volgende gemeld:

„De heer E. B. Gunning opende gister als president van jaren de vergadering met het voorlezen van Epheze 48; i—12 en een toespraak, waarin met weemoed werd gesproken over den toestand der Kerk, die niet alleen door de aanvallen die zij heeft te verduren, maar ook door de ontrouw van hare leden wordt in het leven geroepen. Voorts werd gewezen op de hooge roeping der christenen tot standvastigheid en liefde, die leert elkander te dienen op den weg naar het ware goede. Er is in onzen tijd, zoo vol van twijfel, zooveel gebrek aan overtuiging. Mag aan ieders geweten worden overgelaten te bepalen wat waarheid is? Bij alle geloof aan de godsstem in het geweten moet de eisch worden gesteld die uitspraken te toetsen aan Gods Woord. Daardoor sterk, opziende tot God, zal de arbeid niet ijdel zijn.”

In een Kerk, waar nog zulke tonen worden gehoord, zijn zekerlijk allen nog geen ontrouwen of afvalligen geworden. Toch wordt er door sommigen, zoo het schijnt, aldu? over gedacht en gesproken. De leiders en voorgangers onder onze eerste kolonisten, echter, hoezeer de omstandigheden hen er toe geleid hadden om met die Kerk te breken, bleven haar toch desniettegenstaande liefhebben en voor haar bidden, ea menigmaal hoorden wij hen uitdrukking geven aan de hoop, dat die Ned. Herv. Kerk nog eens zeker weer met haar vroegere schoonheid pralen zal.

Wie zou er niet naar verlangen kunnen, die hoop bevredigd te zien ? ”

De redactie van de Hope vergeet dat toen „de eerste kolonisten" uit Nederland naar de nieuwe wereld togen, de Gereformeerde kerken in Nederland niet onder het juk der Synodale organisatie van 1816 waren gebracht. Of bedoelt de redactie de mannen die na '34 Nederland verlieten om vrijheid van conscientie te hebbei' ? Deze konden echter niet verwachten dat de Ned. Herv. Kerk nog eens met hare vroegere schoonheid pralen zou, want van die kerk is eerst sedert 1816 sprake. Zij vertoonde toen echter geen schoonheid, en kan dus ook niet met die schoonheid pralen. Wanneer de kerken des Heeren in het begin der 19de eeuw eenigermate voor hare rechten hadden pal gestaan, zouden zij zich niet eene organisatie hebben laten opleggen, die door haar onschriftuurlijkheid zooveel kwaad over de kerken brengen zou.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen