Toen de Vrije Universiteit

Amsterdam, 14 November 1913.

Les idees marchent.

Toen de Vrije Universiteit werd opgericht, spotte en lachte men met het idee, dat particulieren een Hoogeschool in het leven riepen. Bierbrouwers, die professoren aanstelden en benoemden. Het was te gek om rond te loepen. Morgen kon een dans school zich ook wel een Hoogeschool noe men. Neen, een heusche Hoogeschool moest door den Staat of de Kerk worden in 't leven geroepen. Wat men met de Vrije Universiteit te Amsterdam deed, was zoo niet onwettig, dan toch ridicuiil en bespottelijk. Bronsveld spitste de scherpste pijlen van zijn vernuft en de bede om een dubbel corrigendum werd hooghartig afgewezen.

En nauwelijks is een kwart eeuw verloopen, of een nieuwe Hoogeschool in Nederland verrijst, die noch van den Staat noch van de Kerk uitgaat, maar door particulier initiatief in 't leven werd geroepen. Het is de Handelshoogeschool te Rotterdam. En thans komt de Minister van Binnenlandsche Zaken, komen de Gemeentebesturen, komen afgevaardigden van alle Universiteiten, om deze Hoogeschool hun hulde te bieden, en wordt vooral geroemd het heerlijke feit, dat deze stichting nu eens niet door de regeering van stad of land in het leven is geroepen maar haar ontstaan alleen dankt aan het krachtig optreden van de burgers zelf.

En Bronsveld in zijn ».Stemmen voor Waarheid en Vrede« doopt ditmaal zijn pen niet in alsem, maar bewaart een voorzichtig stilzwijgen, of, ge zult het zien, brengt aan deze Vrije Hoogeschool zelfs zijn eeresaluut. Nu denken we er niet aan, deze nieuwe Hoogeschool, wier geboorte door heel Nederland met gejubel begroet werd, deze waardeering en sympathie te misgunnen Eer stemt het ons tot dankbaarheid, dat de idee van een vrije universiteit of hoogeschool, door - de burgers zelf opgericht, zoo warme instemming vond. Hieruit blijkt, dat de Vrije Universiteits-idée veld won Er zijn in dat opzicht bij de opening dezer Hoogeschool gulden woorden gesproken, die we met dankbaarheid hebben verno men. Zelfs sterkt het de positie der Vrije Universiteit te Amsterdam niet weinig, dat ze thans een vrije Hoogeschool te Rotterdam naast zich verrijzen zag. Of deze nieuwe Hoogeschool zal kunnen bestaan van hetgeen uit eigen kring bijeenkomt, zal de toekomst moeten leeren; vermoedelijk zal eerlang wel om Rijkssubsidie voor deze Hoogeschool worden gevraagd. En indien de Regeering eenmaal breekt met het dusver aangenomen beginsel, dat aan hoogescholen, die niet van het Rijk uitgaan, ook geen subsidie wordt verleend, dan zal het: gelijke mon niken, gelijke kappen, de Regeering wel dwingen om deze subsidie ook aan andere vrije hoogescholen te geven.

Maar ook afgezien daarvan, roepen we deze nieuwe Hoogeschool een hartelijk welkom toe, niet het minst daarom, dat ze, evenals onze Vrije Universiteit, aan de krachtige actie der burgers haar ontstaan te danken heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen