GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Do kerkelijke goederen in Friesland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Do kerkelijke goederen in Friesland.

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het is zeker een groote verdienste van Prof. Rengers Hora Siccama, dat hij onder zijn leerlingen een school van juristen weet te vormen, die zich wijden aan het wetenschappelijk onderzoek van de rechtspositie der kerkelijke goederen in de verschillende provinciën van ons vaderland. Bij de kerkelijke procedures, die over de kerkelijke goederen gevoerd zijn geworden in den loop der vorige eeuw, bleek wel, hoe weinig zelfs de rechters op de hoogte waren van de rechtshistorie dezer kerkelijke goederen, en hoe men veel meer afging op allerlei vooropgestelde juridische theorieën, dan dat men naar de historische feiten onderzoek deed. Tot een afdoend historisch resultaat kan men alleen komen, wanneer men voor elke provincie, omdat de toestand overal verschillend was, uit de bronnen naging, hoe de rechtspositie dezer kerkelijke goederen onder het Kanonieke, het Gereformeerde en het zoogenaamde neutrale recht geweest was. Prof. Rengers Hora Siccama gaf z«lf den stoot tot dit onderzoek door tot stof zijner dissertatie te kiezen de kerkelijke en geestelijke goederen te Utrecht. Dr. B. M. de Jonge van EUemeet deed dit door de geestelijke goederen in Zeeland te behandelen, Dr. J. F. van Beeck - Galkoen behandelde in zijn proefschrift de geestelijke en kerkelijke goederen in Holland ; en thans heeft Dr. L. J. van Apeldoorn hetzelfde gedaan voor de kerkelijke goederen in Friesland, in een zoo lijvig proefschrift, dat Ret in twee deelen, elk 400 bladzijden groot, verschijnen moest, terwijl er later nog een derde deel aan zal worden toegevoegd. Wie deze tweedeelige dissertatie — naar we meenen een unicum op 't gebied der proefschriften — doorworstelt, zal zeker bewondering hebben voor de groote nauwkeurigheid, waarmede ze bewerkt is; voor de talrijke nieuwe gegevens, die zij aan 't licht bracht, en die niet alleen voor de rechtswetenschap, maar ook voor de kerkhistorie van Friesland van groot belang zijn, en voor de heldere wijze waarop hij zeer moeilijke en ingewikkelde rechtsquaesties behandelt. Welk standpunt de schrijver zelf ten opzichte van de rechtspositie der Ned. Herv. Kerk inneemt, blijkt uit de volgende stellingen achter zijn dissertatie:

I. Het Kon. Besluit van 7 Jan. 1816 No. 1, invoerende het Algemeen Reglement voor het Bestuur der Hervormde Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, wa» ongrondwettig.

II. Het Algemeen Reglement voor de Hervormde Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, zooals dat den 23sten Maart 1852 door den Koning goedgekeurd werd, is voor de gemeenten niet verbindend.

III. De Algemeene Synode der Nederl. Her%*onnde Kerk is niet bevoegd tot rege-

ling van het beheerder kerkelijke goederen.

Het is te begrijpen, dat de redactie van de Kerkelijke Courant bij het zien van zulke dissertatiën de angst om het hart slaat. Het aantal juristen aan de Vrije Universiteit, • klaagt ze, , neemt, niet onbelangrijk toe. Te Utrecht wordt een school voor juristen gevormd, die, openlijk het Koninklijk besluit van Koning Willem I, waaraan de Hervormde Kerk haar bestaan dankt, voor ongrondweftig, het reglement door deze'Kerk aangenomen en door Koninklijke sanctie goedgekeurd voor niet bindend, en haar Synode voor onbevoegd verklaart, om over het beheer der kerkelijke goederen iets te zeggen. Straks, wranneer er na een crisis in de Hervormde Kerk weer een proces over de kerkelijke goederen zal gevoerd worden, kon, met zulke juristen als rechters, vreest ze, de beslissing wel eens ten nadeele van de Hervormde Synode uitvallen. Daarom vraagt ze, of men van Hervormde zijde hiertegen niet bijtijds maatregelen moet nemen. Bedoelt ze hiermede wellicht, dat de Regeering op verzoek der Hervormde Kerk aan juridische studenten verbieden zal, aan de Vrije Universiteit te studeeren, of wil ze, dat de Regeering aan Prof. Rengers Hora Siccama wegens deze propaganda ontslag als hoogleeraar zal geven? ZonderHng is het, hoe zij, die het meest voor de vrijheid der wetenschap heeten op te komen, zoodra die vrijheid hun eigen belang in gevaar dreigt te brengen, die zelfde wetenschap liefst aan band zouden leggen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 21 november 1915

De Heraut | 4 Pagina's

Do kerkelijke goederen in Friesland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 21 november 1915

De Heraut | 4 Pagina's