Overlevering en kritiek - pagina 33
Rede, gehouden bij het overdragen van het rectoraat der Vrije Universiteit
OVERLEVERING EN K R I T I E K .
2q
deze kritiek, door de ouden zelf geoefend, niet vruchteloos is geweest, ook dat toonen onze handschriften, in zooverre als vele fouten, waarover de ouden in een deel hunner handschriften te klagen hadden, in de onze niet voorkomen en de litteratuur van verreweg het grootste gedeelte der door hen als onecht gekenmerkte geschriften verlost werd. Van daar ook het zeer belangrijke verschijnsel, dat een jongere codex soms betrouwbaarder is dan een oudere, zelfs wanneer de eerste in rechte lijn van den laatste afstamt; hij is dan namelijk naar eene betere overlevering gecorrigeerd ; van daar ook de correctie der correctors, de kritiek door een latercn criticus toegepast op zijnen voorganger, door een Aristarchus op aüfCjTjC Tiq
ïSo^pv
fivai-
6 v7Covoö)V h'rav&a
ridirijnoq TtQoi; rov 7cXov(it'(iv T-ÏJV „ayaTt-tjOfiq <yf (ïfj^.ovóei'
TtoXXij yéyüVFV
7CQ0Qf=QQl(pd-ai ov/, fiQljfievijv
TÓv ;TA?^0(!OJ' aoi' o)q Gfavvór
?/ Tt5ï' drviyQaipMV
(^t^atfo^ja^ fïrf
i'icb rov
fvro).'i]r.
üicb ^aOvtuat;
yDitfiHiiVj fi't"6 arc'o roX^tijq Ttjöjj' /^w^dljQÜi; ci'j<; (J'tü^öwo'fw^ rail' y^aqüfilvtrir^ d/ro rö)i' ld c'fd'cor^' do'/.ov}'Ta fi' rij St.oQ&Ó3()ei jtQoortOiriotv Men
Nvvl tiróir
iice -/.ai
?; d([iai.(jovrrti}y.
vergete toch niet, dat deze geheele opmerking geschreven is om eene conjectuur
te rechtvaardigen,
die op zich zelf in de overlevering niet den minsten grond h a d ; om
aan deze eene zekere mate van waarschijnlijkheid tegeven, wordt niet zoozeer de corruptie als wel de willekeur der afschrijvers eq currectoren, waardoor de corruptie ontslaan zou zijn, met sterke kleuren geschilderd. Origenes
bewijst ons bovendien hoe men den balk
in zijn eigen oog niet ziende, den splinter
in het oog des naasten zoo spoedig bemerkt.
Immers
hij zelf, al leverde hij ook niet een eigenlijke
dat
hij veel verbeterde
recensie van het N . O. V. Gebhardt Aoi'Otr ovt:^ h'
in
T.
getuigt
(Cedrenus
hist. comp. ed.
Bekker
I, 444, aangehaald door
Herz. Realenc. I I 4 0 9 ) : oj'rf ydfi ófiicrfjoni,
(yfcTvj'jOafUy
rovq y.at,()oii; r/.flvoi-^
f^^otf. 7Cf^i,7taci~oai, y.aï di,ara7t:ai~oai qiXoXoynTv
Y.(t.l dy.^lftovv
rd
ïaav id
ijfiZv
dvci^JdX-
üMfKi.ia, dX.Xd y.(ü
driiy()aq'a
dvayya^ó-
/ifO<i en naar welke methode, d a t bewijst de bovenvermelde conjectuur, en evenzoo die op Matth van
8 : 28 waar „hij giste dat rf^yfoijrar
alle handschriften
in" en niet
de ware lezing was tegen het gezag
beter Matth. 27 : 9
Jeremia, zoodat hij zelf een was ccüj' ca favvoZ'^ ^oy.avyca
waar hij Zacharias giste voor ïy Tf^ êiUQ&ïoapi
:c^oovidévniiv
•i] depaoQovmor. Maat
h o u d e n is goed.
die op eigen
hand
I k wil niet beweren, dat er niet wel afschrijvers geweest zijn,
en naar conjectuur gingen verbeteren, zoo iets is niet te bewijzen;
alleen dit beweer ik, dat D r . v. d. S. B. (dat ik dezen meer noem, dan zijnen mededinger Dr. van Manen heeft alleen tot oorzaak, dat ik het boek van den laatsten uit philologisch oogpunt voor minder in waarde h o u d )
en anderen van d e n regel uitzondering en van
de uitzondering regel m a k e n ; correctie naar een exemplaar is regel, correctie voor
naar
het laatste bewijs
Origenes niet dienen. maar
boudweg
hunne
conjectuur worden Het
uitzondering. bijgebracht
gaat niet aan
teksten
(dvTi,,-jrü.óvTa
N a a r den
en daarvoor
rhoQOova&ai,)
aard der overlevering moet k a n eene plaats als die van
slag op slag te schrijven, dat de afschrijvers
door gissingen
hebben
veranderd
en dus
bedorven
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1886
Rectorale redes | 68 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 20 oktober 1886
Rectorale redes | 68 Pagina's