Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 210

202 van den kansel de artikels der Augsburgsche belijdenis, die van het Avondmaal handelen, voor, met de betuiging, dat hij en de zijnen geen ander gevoelen dan dat hierin ontwikkeld werd voorstonden." Naar hetgeen de Schrijver reeds op blz. 4 herinnerd had, steunt al wat te dien aanzien bekend is op de xMemoriën" van Laurens Jacobsz Reael (destijds een der leiders van de Amsterdamsche Gereformeerden), of eigenlijk niet zoozeer op dat geschrift, dat verloren is, als wel op het bericht dat G. Brandt, die het nog gekend en gebruikt heeft, daaruit samenstelde in zijne Historie der Reformatie, en andere kerkelijke geschiedenissen, in en omtrent de Nederlanden, Deel I, 2® druk, 1677. blz. 386 vg. Maar wat zegt nu dit bericht, dat hier toch de eenige bron is ? Het zegt letterlijk dit: »De Oosterlingen van de Luthersche gezindheid [welke laatste Brandt er bijvoegt, omdat er uit Hamburg, Bremen, enz. ook Gereformeerde Oosterlingen waren], die hier t' Amsterdam getrouwt waren, ofte in sterken getaele ter koopmanschap lagen, en daerom Leggers genoemt wierden, siende en hoorende, hoe de Gereformeerden de vrijheit van d'oefFening hunner Religie vast uitstrekten, (want men begost nu te spreeken van 't Avontmael in de Minrebroêrs kerk te houden) braghten, om desen voortgangk te stuiten, door de gansche stadt, en onder 't volk: »Dat de Calvinisehen in 't stuk van 't Avontmael qualijk leerden, hun gevoelen streed tegen de Belijdenisse van Augsburg, die in Duitschlandt bij soo veel' Vorsten was aengenoomen. Indien men nu de Calvinische dwalinge aennaeme, soude 't landt in grooten noodt vervallen; rnaer d'Augsburgsche Belijdenisse aennemende, had men alle hulpe van de Duitsche Vorsten te wachten." Om de twist te voeden, lieten de [Roomsche] Wethouders, door den Oudtscheepen Henrik Corneiissoon, verluiden, dat 'er geen vree noch rust in 't land sou sijn, indien men de Confessie van Augsburg niet toeliete. Dit gerucht maekte de gemelde Oosterlingen, en hunne aenhangers soo verre gaende, dat se den Burgemeesteren, den vijfentwintigsten van Wijnmaendt, met een smeekschrift aengingen, versoekende de Sint Olefs Kapel tot een kerk te mogen gebruiken, om daer 't loutre woord Godts te prediken, en hunnen Godsdienst te oeffenen. Dit ter kennisse der Gereformeerden gekomen sijnde, wierd bij hun goed gevonden, en Jan Arentssoon opgeleit, desen slagh, door rekkelijkheit en toegeven, te breeken. Op dese wijse: Op een Sondagh, 's morgens, ten negen uuren, in de Minrebroêrs kerk op stoel gaende, las hij den volke het tiende en dertiende Artijkel der Augsburgsche Confessie, handelende van 't Avontmael en 't gebruik der Sacramenten, opentlijk voor; hen vermaenende dat se sich doch door geen' onwaerachtige beschuldiging, noch vremde achterklap, souden laeten verleiden, nochte diets maken, dat 'er bij hun eenig quaed of vremd gevoelen van 's Heeren Avontmael wierd gepredikt; ja uitdrukkelijk met hooge woorden betuigende, dat se tegens de voorgelesene punten niet leerden. Dus verhaelt'et Reael, sonder sijn meeningh verder uittedrukken. Het sij dan dat Jan Arentssoon 't geen daer van 't Avondtmael geseid wierd, verklaerde, naar 't geen hij verstond den inhoudt der heilige Schriftuure te wesen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen