Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 184

176 resolu quil nous faut accommoder les ungs aux autres en toutes les ceremonies qui nemportent point de preiudice a la confession de nostre foy, affin que lunite de lEglise ne se dissipe par nostre trop grande rigueur ou chagrin. Vray est que vous debvez tascher par tous bons moyens de retenir la plus grande sobriete quil vous sera possible. Parquoy il sera bon de requerir modestement ceux qui ont la puissance de ne vous point estraindre en tout et par tout a leurs facons de faire. Mais tant y a que nous ne vous conseillons pas de quieter la condition davoir Eglise Chrestienne en ce lieu la, par ce seul different des ceremonies. Le principal est que vous ne fleschissiez point en la confession de vostre foy, et que vous demouriez en vostre entier quant a la doctrine." Enz. In dien geest schreef Calvijn, toen de Luthersche ijveraars hunnen grooten strijd tegen de Gereformeerden reeds begonnen hadden, en de heftigheid hunner vijandschap pas tevoren gebleken was, toen in het laatst van 1553 de uit Engeland gevluchte Nederlandsche Gereformeerden in Denemarken en Noord-Duitschland nergens waren toegelaten, zelfs niet voor eene tijdelijke toevlucht in den winter. Het laat zich begrijpen dat A Lasco en Utenhove, die zelven tot die vluchtelingen behoorden, aan de Wezelsche broeders een ander advies gaven, ook met een beroep op de alleszins ergerlijke behandeling, die hunzelven door de Lutherschen aangedaan was. Maar te meer is het van beteekenis, dat Calvijn steeds dezelfde bleef tegenover de Lutherschen (altijd met uitzondering van hunne ijveraars, door wier drijven de gezuiverde kerk nu voor goed in tweeën gedeeld werd); niet alleen toen hijzelf nog weinig met hen te doen had, maar ook toen hij persoonlijk hunne bitterheid ondervonden had. In September '56 moest Calvijn in Frankfort zijn; en nadat hij op 26 Augustus uit Geneve vertrokken was, bleef hij onderweg een paar dagen in Straatsburg: de stad, in welke hij van 1538 tot 1541 was werkzaam geweest, aan welke hij vele en gewichtige diensten bewezen had, door welke hij slechts zeer noode aan Geneve was afgestaan, en van welke hij daarna eere-burger gebleven was. Door de professoren en studenten aldaar werd hij met veel hartelijkheid en eerbetoon ontvangen; en desgelijks door den predikant van de indertijd door Calvijn zelven gestichte Fransche vluchtelingen-kerk. Maar toen deze nu wenschte dat hij voor zijne oude gemeente nog eens zou optreden, en Calvijn zelf daartoe gaarne bereid was, is de Straatsburger overheid, door Luthersche ijveraars daartoe aangezet, met een peremptoor verbod tusschen beide gekomen. De destijds in Straatsburg werkzame Franz Hotomann schreef daarover aan Bullinger op 22 Sept. '36: »A nostris professoribus, coUegis meis, [Calvinus] convivio est exceptus, ingressus in Sturmii lectionem, item in meam tum ab ipso, qui e suggestu descendit, tum ab omnibus auditoribus assurgentibus amplissime est consalutatus. Concionator noster postulans, ut illi concionandi locus praeberetur, repulsam tulit. Causam Deus novit, neque enim plura nunc licet. Peto ab 60, ut ecclesiae ac reipublicae Argentoratensis misereatur", enz.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen