Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 78

70 behooren. Natuurlijk hadden de »viri litterati" op die allen, in eigenlijken zin, even veel of even weinig betrekking; en daarom konden zij, indien zij burgers wilden worden, zelven kiezen. Calvijn is hiertoe overgegaan, toen hij omtrent elf maanden te Straatsburg gevestigd was, en koos toen van de bestaande 20 gilden het veertiende, dat der kleermakers. Niet ongegrond is het vermoeden van sommigen, dat Bucer hierop invloed gehad heeft: op de zaak in het algemeen, om hem des te vaster aan Straatsburg te binden, en op zijne keuze, omdat het Anabaptisme aldaar nog al sterk was, vooral in het kleêrmakersgild, en omdat juist Calvijn bijzonder geschikt was om het met goed gevolg te bestrijden. Te Straatsburg, evenals elders, moest gewoonlijk voor het burgerrecht eene zekere som betaald worden; hetgeen blijkbaar door Calvijn ook gedaan is. In dit opzicht schijnt dus Beza in zijn levensbericht zich vergist te hebben; want bij de mededeeling, dat Calvijn in 1541 door Straatsburg weder aan Geneve is afgestaan, eerst (op 1 Sept.) tijdelijk bij wijze van leening, en daarna (op 29 Sept.) voor goed, schrijft hij van dit laatste {Calv. Opp., Vol. 21, p. 181): »Concesserunt id quoque tandem Argentinenses, ea tamen conditione ut ius civitatis honorarium, quod in Calvinum contulerant, salvum esset, et praebendae quam vocant annuos reditus retineret [denkelijk de prebende van 100 gulden per jaar, waarmede hij in Juli '40 begiftigd was, ter vervanging van het sedert Mei '39 hem toegekende professorale tractement van 52 gulden per jaar; welke prebende hem wel door de kanunnikken bestreden werd, maar toch ten slotte schijnt gegeven te zijn; of anders eene daarna opengevallen prebende; vgl. de aanteekening uit Mei '39 in het »Schulherrnbuch", afgedrukt in Calv. Opp., Vol. 21, p. 224, en Calvijns brief aan Farel van 27 Juli '40]. Quorum illud probavit Calvinus, istud vero ut acciperet nunquam ab eo extorqueri potuit, ut qui nihil minus quam opes curaret." Hierbij valt echter op te merken, dat, toen Calvijn Straatsburg voor goed verlaten had, zijn burgerrecht aldaar, indien het hem gelaten werd, vanzelf honorair werd; en daaruit verklaart zich dan Beza's uitdrukking; die dus slechts iets minder duidelijk en nauwkeurig is, dan hetgeen hij vroeger, in zijne eerste levensschets, geschreven had (a. w., p. 32; woordelijk alzoo overgenomen in het levensbericht van Colladon, a. w., p. 64): »A quoy s'accorderent en fin lesdits Seigneurs de Strasbourg, è la charge toutesfois qu'ils Ie tenoyent tousiours pour leur bourgois. lis vouloyent aussi qu'il retinst Ie revenu d'une prebende qu'ils luy avoyent assignees pour ses gages de Professeur. Mais comme il estoit un homme du tout eslongné de cupidité des biens de ce monde iamais ils ne peurent tant faire qu'il en retint la valeur d'un denier". Intusschen heeft de formeele afstand van die prebende (»capellania, quae vulgo dicitur Sancti Petri sub crypta in primario templo Argentinensi") eerst plaats gehad op 21 Jan. '46; volgens het daarvan nog over zijnde, door Calvijn geteekende, stuk; zoodat deze er tot dien tijd toe nog de inkomsten van had, zij het ook slechts nominaal, doordat hij die inkomsten in Straatsburg liet blijven, ten behoeve van de School aldaar of voor iets anders.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen