Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 114

106 etiam Scorum." En Calvijn in zijn antwoord aan Viret van 23 Juni ' 5 1 : »Mors Scori mihi non parum acerba fuit." Dat hijzelf ook met instemming en waardeering Calvijn te Geneve had leeren kennen, kan b. v. blijken uit een brief, dien hij in 1550 aan den Straatsburger predikant Theobald Schwartz schreef; waarin hij een van elders niet bekend voorval te Geneve mededeelt, om naar aanleiding daarvan Calvijns moed en onpartijdigheid in de handhaving van de kerkelijke tucht te roemen; welke mededeeling ons bekend is uit een brief van Haller aan Bullinger van 22 Oct. '50, die er dit van zegt: »De Calvino audi factum mirabile, quod Antonius Schorus vir doctissimus qui ex Heidelberga pulsus Lausannam venit ibique moratur et magno applausu legit, ad Theobaldum Nigrum Argentinensis ecclesiae ministrum hisce verbis scribit: S. Oblitus sum quae ad te scribenda putavi de Calvino, ex quo tu de ecclesiarum et ministrorum constantia et animo coniicias. Die Martis, quum multum Calvinus de idololatria dixisset, noluit de suggestu descendere nisi idololatra quidam dives, qui venit de S. Claudio, deposito puero quem ad baptismum attulisset, templum exivisset et munus alii commendasset. Magna id contentione est efifectum, quia ex optimis Genevensium civibus erat, ut hodie nominantur boni viri. H a e c ille. H o c factum tanquam Ambrosiana celebratur constantia." 88) Eene korte levensschets van P i e t e r v a n K e u l e n (of C o l o n i u s ; niet te verwarren met zijn gelijknamigen land- en tijdgenoot Pieter van Ceulen, een der bekwaamste en meest geachte woordvoerders van de Doopsgezinden) is het best te vinden bij Haag, La France Protestante^ 2® Ed., Tom. IV, 1884, p. 529—533; waarbij echter voor den tijd van zijn eerste verblijf in Metz blijkbaar geen gebruik is gemaakt van de brieven, die er uit zijne correspondentie met Calvijn zijn overgebleven (vijf brieven van Colonius aan Calvijn, van 11 Maart, 23 Juni, 9 Sept. en 8 Dec. '59, en 2 April '60; en twee brieven van Calvijn aan Colonius, van 19 Juli '59, en 10 Juni '62). De genoemde levensschets begint met de woorden: ïPierre de Cologne, OU plutót van Ceulen, appelé aussi Agrippa [zijne brieven onderteekende hij: sPetrus Colonius, alias Agrippa"], était d'origine flamande, ainsi que l'indique son n o m ; on peut cependant Ie revendiquer a juste titre pour la France protestante, moins è, cause des services qu'il a rendus è, l'église de Metz, qu'è cause de l'influence qu'il a exercée sur elle, en la portant è. abandonner la doctrine de Luther pour celle de Calvin." Wat dit laatste betreft, is volkomen juist, en ook door ieder erkend, dat hij een beslist Calvinist was, en dat hij als zoodanig ook is opgetreden bij zijn dienst te Metz (in 1559 en in 1561—1569). Maar het is toch minder juist, dat de kerk aldaar eerst door hem voor het Calvinisme zou gewonnen zijn. Ook al had die stad tot 1552 aan Duitschland behoord, zij was toch, voor zoover de Reformatie er was aangenomen, geenszins Luthersch geworden, maar geheel in den geest van den Reformator, die er meer dan iemand anders met vrucht had

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen