Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 42
Rede gehouden bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit
niiiP<iiMam!Rnnn>^iwiPii""<*«i«anpiiiiinw«p«MiW""""">vi>ii<"va*^
36 recte scribendi sed etiam scripta recte intelligendi fons est et principium". Natuurlijk is dit voorschrift op zich zelf uitstekend, maar het is te intellectualistisch bedoeld ; van een onderscheiden tusschen het gesproken en gehoorde, en het geschreven en geziene woord is geen sprake. Cobet was eene intellectualistische natuur, wat hem ook in grammatisch opzicht leidde tot beweringen, die voldoenden grond missen. „Wat wij menschen ook spreken, zegt hij, dat heeft, tenzij iemand misschien uit scherts of met boos opzet eens dubbelzinnigheid zoekt, slechts één zin, zoodat geheel dezelfde gedachte van den spreker overgaat in den hoorder en dat is „verstaan", dat wij wat iemand gedacht heeft, datzelfde bij het hooren of lezen ook denken.
Het is derhalve
noodzakelijk dat alle woorden eene vaste en bepaalde beteekenis hebben, die onder allen vaststaat, zoodat er voor den hoorder geen keuze of twijfel kan bestaan" ^^). Is eene meer mechanische opvatting van de taal, volkomen in strijd met de werkelijkheid en alleen verklaarbaar bij een schriftgeleerde,
bij een yga/ujuaiEvg, denkbaar? Eene gedachte
wordt als een pakket, met een duidelijk merkteeken voorzien, geëxpediëerd en dat merkteeken waarborgt den ontvanger de identiteit van het geëxpediëerde!
Met evenveel en dus ook
even weinig recht heeft de sophist Gorgias in zijn geschrift negl cpvaemg het andere uiterste beweerd: Ovdslg exeqog hégm ravTÓ êvvoéï, twee menschen denken nooit hetzelfde. Ja hij gaat, zooals bekend is, nog verder en zegt dat zelfs één en dezelfde mensch hetzelfde voorwerp niet altijd op dezelfde wijze waarneemt en daarom zichzelven niet volkomen kan verstaan ^^). Beschouwt men met Wundt de voorstellingen, de begrippen
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1908
Rectorale redes | 84 Pagina's
![Het woord, zijn oorsprong en zijne uitlegging - pagina 42](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/rectorale-redes/het-woord-zijn-oorsprong-en-zijne-uitlegging/1908/10/20/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1908
Rectorale redes | 84 Pagina's