Modernisme en Orthodoxie - pagina 19
Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
17 theologische faculteit iri verband staat, heeten niet orthodoxe, maar Gereformeerde kerken. En deze naam verdient verre boven dien van orthodox, en ook van Calvinistisch of neo-Calvinistisch de voorkeur ^')Want in den naam Gereformeerd ligt eenerzijds opgesloten aansluiting aan het verleden, historische continuïteit, handhaving van de Christelijke belijdenis, zooals ze in de Reformatie overeenkomstig de H. Schrift van Roomsche dwalingen gezuiverd werd; en andererzijds de eisch en de plicht, om naar deze Schriftuurlijke en historische beginselen leer en leven van eigen persoon en gezin, en voorts van onze gansche omgeving voortdurend te herzien. Reformati quia reformandi en omgekeerd. Nog scheever en onjuister zijn de namen van naturalisme en supranaturalisme, die in de bovengenoemde beschuldiging telkens voorkomen. De laatste benaming kreeg in de achttiende eeuw eene zeer bepaalde beteekenis, doch stond toen niet tegenover naturalisme, maar tegenover rationalisme ^^). Beide richtingen gingen uit van de gedachte, dat de wereld oorspronkelijk zóó door God was geschapen, dat zij van hare eigene krachten leven en in alle opzichten zichzelve redden kon. Maar terwijl het rationalisme meende, dat de zonde hierin geene wezenlijke verandering had gebracht en den mensch slechts noopte tot grooter krachtsinspanning, oordeelde het supranaturalisme, dat de zonde het verstand en den wil des menschen zóó had aangetast, dat een bijzondere bijstand Gods, bestaande in openbaring eener leer aan het verstand en in ondersteuning van den wil door genade, in eenige, zij het ook geringe mate, noodzakelijk was. Het deïsme, dat aan belde richtingen ten grondslag lag, was echter noch de leer der Schrift noch die van eenige kerkelijke belijdenis; het kwam als een wijsgeerig stelsel in Engeland op, liep op verwerping van heel het Christendom uit en viel zelf onder de scherpe critiek van Kant en Schleiermacher. Supranaturalisten in de historische beteekenis van dit woord zijn de Gereformeerde Christenen dus nimmer geweest, zoodat hun onrecht wordt aangedaan, als zij zonder meer onder dezen naam worden voorgesteld. Nu kan men deze historische beteekenis van het woord laten varen, 2
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1911
Rectorale redes | 60 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1911
Rectorale redes | 60 Pagina's