De invloed van het christendom op het Romeinsche recht - pagina 30

wanneer andere motieven wel aan te wijzen zijn, die een bepaalden maatregel hebben geïnspireerd, wordt dan de zaak als afgedaan beschouwd se). Een frappant voorbeeld is te vinden in de keizerlijke wetgeving met betrekking tot het concubinaat. Voor de christelijke keizers was dit een moeilijk onderwerp. Verschillende tegenstrijdige overwegingen drongen zich op. Het concubinaat was in Rome, ook onder het principaat, geenszins als ongeoorloofd beschouwd, mits voor een ongehuwde, en mits deze niet meer dan één concubine had. Het kon bijna aangemerkt worden als een inferieure vorm van huwelijk. Het was bevorderd door velerlei huwelijksbeletselen, met name door die aan standsverschil ontleend. Ook de christelijke Kerk stond aanvankelijk aarzelend tegenover het vraagstuk; het concubinaat werd, onder de evengenoemde voorwaarden, getolereerd; niet zelden verbonden zich christen-vrouwen van aanzienlijken stand op deze wijze aan mannen, met wie een huwelijk door de wet uitgesloten was, en zelfs vrijgeboren vrouwen aan slaven. Het heeft intusschen niet lang geduurd of de overtuiging vestigde zich, dat het concubinaat niet moest worden opgeheven, maar uitgeroeid. Toen zoo de christelijke overtuiging gevestigd was, kwam de vraag, hoe te handelen met uit concubinaat geboren kinderen. Moest hun erfrecht bij versterf worden verleend? Mochten zij krachtens testament erven ? Aan de eene zijde wilde men de kinderen niet doen lijden wegens de zonden der ouders, aan de andere zijde was ieder erfrecht van die kinderen een begunstiging van het misbruik. Vandaar aarzeling, en herhaalde koerswijziging in de wetgeving. Nu was er een bijzondere reden om het concubinaat te bestrijden gelegen in de omstandigheid, dat deze vorm van samenleven wel opzettelijk gekozen werd om de kinderen, die geboren zouden worden, den staat van wettige kinderen te onthouden; aan dien staat toch was veelal het zeer belangrijk nadeel verbonden van rechtswege tot den stand of het beroep van den vader te behooren, bijvoorbeeld hem, wanneer hij decurio was, op te volgen in die waardigheid; hetgeen beteekende met zijn persoonlijk vermogen aansprakelijk te zijn voor het binnenkomen van bepaalde belastingen. De

28

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen