HET JAAR 1921.

II.

Het lijden is' te ver weg ami er diep' 'van ondier den indru.k te fcoïmen.

Maar 1921 was' een liongleirjaaj.

Tot juiste gietallen van jar^en in het verieden, waaria ook heela landstreken door Ihionger werdien geteisterd, k'aa sniein niet gierafcen.

Maar z, OiU er wd. ooit eeia hongieirsnood op' zóó reusachtige schaal zijSa geleden als dit jaar?

Men verziefceTt, dat de honger in; eier dan 50 mil-..jiOen menschea: ! in Rusland en Ghina zóó heeft uitgehold, zóó heeft Vietrvoosd, dat zij niet te redden zijn, al zou moiigen aan den. dag' bro-dd ten vleesch Kusu nnet waigonladingiem worden tioegevoerd.

En loim hen hieen leyen nog veel meielr .miljoenen, die wel aan den dood kunnen worden ontrukt, ZOO' er slechts tijdig, wordt injgeigrepen.

Daarbij fcomit, dat er volstrekt vam geen wereldtekotrt. sprate is. Die voorra, adschuriën over den , Ocleaain mtoieten zjetós te klein zijn o-m al het glfaan te bergen.

Zouden ook' de Westeurtpieesche landen bij mja, tige rantsoieneiering zich niet veel uit den mond ku.unen sparen ?

Het transport levert ook de grootste moeilijkheid niet op. Sc|h|epien liggen ei' bij' massa's s'til.

De ergste 'noiod kan zjeer zefeer worden gelenigd, al 'kan uien de lijdiendje landen ©E niet op' eenmaal bovenop brengen.

Waarop wacht men dan toch?

Op de Daad.

Men is onm'achtig, om alle wereMlcrachifcen te concentreere'li. Vete landen doen ieits. Amerika vooral. Maar alle teziamen doen niet gienoeg. Het vea'mogen tot werieldorg, anis: a[tie werkt in deze niet.

Zelfe in eien Jclein land als het onze lijdt het hulpbetoon ten opzichlfcei van hieit buitenland nog aan versnippering van kracht. Wie kan de' lijst bijhouden van de comité'is, wielke' voor dit doel zijn opgeric-bt?

Het is wat oKrerdrevlen te beweren, dat ieder zijin gave voior , arni: e Oostenrij'kers, Hongaren, Raseen enz. wiel kan zenden aan zijn buarman, wijl dezie wiei lid van een oif ander clomité zal we.'sen. Maar wie, hetzij' om' aangpganiö ciónnectieB' te verstevigen, hetzij aangelokt door de lage valuta een reis naar het hWphehoieivende buitenland maakte, voelde zich bijna zonder uitzondidring verplicht 'ijke kroon op dit werk te zetten, door tliuis gekomen een oproep tot s'beun in de bladen te .plaatsen.

Ook onze kringen bleven van dergelijke verstiooiing van krachten niet vrij

Als het komend Jaarboek onzer kerken niet een soort adreslijtst bevat van zulke couiité's, raken wij de kluts kwijt. Dan sturen we wat voor de Hongaren bestemd is aan hejt adres voor de Russen. Of we sturen heelemaal niets.

Coneentratie in 't klein is' noodig voor ons land. Concentratie in 't groot voor de welreid. A'nders .blij& ; de^Diaaid^ uit.'

Ook voor de oecionomjische malaise in onze Westersche lamden - werd de oplossing dit jaar nog niet gevonden. Integendeel vrat de verellendiging dieper in. De werkeloosheid, voor velen aan het begin van 1921 nog oen spook, nam voor duizenden en duiiztenden vleësch en bloed aan. Niet alleen bandenarbeiders, maar oiok andere werkers irioeten met eeai karige uitkeeiing het leven .rekken. Het eene bedrijf na het , andere wordt stop gezet oi inigekromipen. De achteruitgang heeft haar zevenmijlslaarzen aangetrkken.

Daarbij bleef de woningnood nagenoeg dezelfde. Hier nato hij af, daar toe. Maar er koant meer dolfe berusting. In vele opzichten moet men dat betreuren. Men glewent a, an - t.oestanden, waarcan in!en noioit gewennen raag. Want de woningnood is oen blijvende bedreiging voor het leven, de h'ygi, ène en de zedelijkheid. Wie kan een sta, tistiek opmaken , van de stumpers, die tengevolge van sleeh'.e behuizing zijn gestorven? Wie kan vooral becijferen hoeveel mieisjes door het 'tekort aan slaapgelegenheden in de ouderlijke woning een, prooi, , ider-pros-' tilulic zijn geworden?

Trouwens, de lichtzinnigheid in üid'öWlogsjaren lüisgebro'ken, verwoest meer jonge levens dan vroeger. Het verdrag van Veïisailles mia, altte aan den oorlog geen einde, maar no.T minder aan het beestirienschelijke, door hem ontketend. Dit jaar werd er in ons land opschuddin: ; verwekt door onthullingen uit de slaap'kanitereiïï*ï-er vcrboclen „liefde".'-

Doch de Daad om dit alles energiek te koeren? Die hield zich schuil.

Werkeloozen worden geöteund, . m'aar waar is jde Daad, die hun productieven arbeiid' schaft, waarvoor nog het naigeslacjht een monument zal oprichten?

Er wordt gebouwd, maar waar is de Daad, die met forschen greep' de werkelijikheid dwingt rechtsomkeer te rnaifcen, imet vluggen ham^erslag en troffelgeldik bijstedein van permanente, semiper'm'anente, kwart-of oötavo-perta'anente woningen uit den grond toiovert en .den nood binnen een half jaar of een jaar uit de wereld helpt? Is dat heusch onmgelijk?

Er wordt tegen het met alle zedelijkiheid spoitende van de vrouwenkleeding getoornd, , er wordt nuttig statiolnswierk verricht, tal van velieenigingen trekken zich het lot van tien, twintig gevallen of den val nabije mieisjes aan, maar w, a, ar is dei Daad, die de • duizenden beschermt?

Om nu 'het politielse leve^n, dat dit jaar, niet idooi' buitengewoon verheffende miomenten werd gekenmerkt, maar zijn vuüien 'kant lielt zien in het gedwongen aftreden van minister De Vries, te passeeren 'on de kerkelijke toestanden in schouw te nemen.

De rust ïn de Weded. Herv. Kerk' w'erd feitelijk alleen gestoord door de actie voor de predikantstraktementen en-de anti-Roomsche propaganda. Overigens Heef alles vrijwel bij het oude. Ds Netelenbos en Dr Veltenaar wterden zonder uitbundige vreugde in de volkskerk' opgenomien. Wel 'had er eenige verschuiving der machtsverhoudingen plaats. Het Modernisme kon zijn aftakeling voor buitenstaanders: noch voor eigen aanhangers verbergen. De Ethischen wisten ter redding van hun steeds zwakker woirde'Ude positie niets beters te doen, 'dan op partijvorming aan te sturen, waartiegen hun yaderen hier te lande immer nadrukkelijk'' hadden gewaa, r'schuwd. D'e Confessioneelen laadden den schijn op' zich, alsof enkele zinsneden uit art. 36 der Nederlands che Geloofsbelijldénis voor hen tot de kern van het 'evangelie gaan behoorèn en over hot verlies in Ahisterdam tegenover de Elh'ischen' geleden, troostte de Eindredaciijeur van de „Gereformeerde Kerk" zich, dat Ihet weleens goed kan zijp om in de achterho'ede te geraken, om alzoo, meer op God te gaa-n vertro'uwen. In den Gereformeerden Bond liet men zich kras uit over fle misstanden in het Hervormd, e , Kerkgenootschap-, maar verder data tot wooiden bïjaciht m'en het niet.

In de Gerieformeierde groepen der Hervormde Kerk wenscht men niets liever-dan kerklierstol. Do weg van Separatie 'en Doleantie wordt er een doolweg genoemd. Wij achten dit geen bezw£iar, zoo men slechts e-en beteren weg inslaat.

Doch wat is daarvoor dit jaar niet alleen gesproken, geschreven en gebeden, maar ook gedaan?

Ook hier kwam' het aan de Daad niet toe.

In eigen fcei'ken had alles een kalmer verloop dan het jaai-te voren.

Men zou ook op haar hetzelfde kunnen toepassen, wat in deze artikelen als het karakter van 1921 werd aangeduid: er was geen sprake van oenige grootsche actie. Ook hier was de Daad afwezig.

Maar indien men dit in veroordeeieniden zin verstond, zou men hoogst onbillijk zijn.

Chaotische toestand'en of alÜians noodstand, en roepen om' een Daad. Geordende verhoudingen niet. Wat geordend is', vraagt niet om' de Daad, maar om doorzetting van de vroeiger toit stand gekomen-Daad. Die wil tot doorzetting is er. De Synode van 1920 getuigde ervan. Ook dit jaar leverde er bewijz.eu van. Er is veel refoirmiatoiisch werk' in voorbereiding. Mo.ge straks de vrucht ervan voldragen blijken.

Inmiddels behoort de wil tot doorzetting gestaald. Hier moet conservatieve tegenstand met heilig geweld gebroken, daar jv^lsizwakte; .: gelQOyig^Jherapeu-' 'tisch-'behandeld.

Toch werd voor het bewustzijn van het Gereformeerde volk 'één noodstand openbaar.

Die bestond reeds langer, mfear men kende dien niet.

De Vrije Universiteit kon het niet 'meer bolwerken. Financieel liep zij gevaar.

Hier wordt een IDaad vereischt.

Heel het land door worden m'eetings gehouden, contiibuanten gewonnen, lietfde o-pgerakeld.

Zal dit voor haar de Daad zijn?

Ze zal het zijn, indien gij, indien alle Gereform, eerden in deze .instrumenten Gods wilt zijn.

Indien de Universiteit ais gave Gods worde ge­ ëerbiedigd.

Indien gesimjeekt wordt, dat Qe Heere 'Zijn werk in stand houdt in het midden der jaren.

Indien op-de sibbolets en Ide sjibbolets' geen acht wordt geslagen ter bereiking van het ééne, door God gewilde doel.

Wij' kunnen hierin een sclhopn voorbeeld geven vah de Dia, ad.

En hoe zouden wij vergieten, dat ook' de Souverein, die heeïsdht over leven en dood, tot ons kwam' met een Daad ?

Wilde Hij vooraanstaande rn'annen als prof. Fabius en prof. H. H. Kuyper uit ernstige krankheid oprichten, den geest van een onzer vorsten in het rijfe der v^etienschap' sneed hij af als een druif.

Staat 1920 in de annalen van ons; Gerleformeerde leven geme-rkt als het sterfjaar van Kuyper, 1921 - is geworden het sterfjaar van Bavindfc'.

Wat wij in Bavinck verloren, bij' zij'n graf is' het uitgesproiken, in artikelen te zijner nagedachtenis werd het neergeschreven, in de toeko-mist zal het worden gevoeld.

Eerbiedig buige'n - wie ons voor het bestel Gods.

Maar wij beluisteren ook Zijn stein': zeg den kinderen Is'raëls, dat zij voorttrekken.

Al vragen we ons af of 1921 niet 'tot del taagerste der m'agei^e jaren zal moeten worden gerekend, mager , 3, 311 Daad, toch kennen we bij' het einde ervan 'geen ontmoediging.

Want Christus leeft.

En Hij heeft op aarde Zijn levende geloo\agen.-Christus is trumfator.

En - wij', wij zijn meer dan overwinnaars door Hem, die ons heeft liefgehad.

Christus werkt tot nu toe.

Onze eere zij het oofc te werken en te vertrouwen: de rechterhand des Heeren doet krachtige daden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen