Geestelijke behoeften en stoffelijke nooden.

III.

Tegenover de tweeërlei richting, die ik in het vorige artikel besprak, en waaivan de eene op materialistisch standpunt de waardij van het geestelijke loochent of op zij schuift, en de andere m piëtistische doling het stoffelijke geheel van het geestelijke isoleert, houden wij op grond der Schrift aan het verband tusschen de twee zijden van ons bestaan - met alle kracht vast. Natuur en genade staan niet los naast - elkaar, maar werken op elkaar in, en omdat stof en geest, lichaam en ziel, aarde en hemel beide door God geschapen zijn en beide Zijn deugden weerspiegelen, kan er gieen gedeëldheid m'aar moet er samenhang en contact zijn. Wat God samengevoegd heeft, schelde de mensch n^iet.

Trouwens, de werkelijkheid des levens zegt ons duidelijk 'genoeg, dat o-nze geestelijke behoeften den

invloed van ons stoffelijk besia-an ondergaan, en dat oniigekeerd ook in ons natuurlijk leven merkbaar is de kraoht van onzen geestelijken welstand of.. „ armoede en Jezus 'beeft dat verband door een voorbeeld, dat wel niet aan den stoffelijken docih wol aan den zielenood ontleend is, klaar in het licht gesteld. Hij klaagt n.l. wanneer de rijke jongeling bedroefd van Hem heengaat, omdat hij aan Christus' eiscb niet kan voldoen; , , Hoe bezwaarlijk zullen degenen, die goed hebben in het koninkrijk Gods ingaan, want het is lichter, dat een kemol ga door het oog van een naald, dan dat een r-jke in het rijk Gods inga".

Tusschen het koninkrijk der hemtelen en het be: z; t van rijkdom is dus in zekeren zin ©en tegenstelling, en wanneer een rijke zalig wordt, is daarvoor zter veel genade noodig. Geld en goed, zioodra deze hot karakter van rijkdom en weelde aannömc^n, vormen o zoo gemakkelijk een beletsel en hinderpaal op den weg tot Gods koninkrijk, en dikwerf stelt het kapitaal en de grootheid des levens zich tusschen de ziel en Jezus Christus. En daarin wijst onze Heiland op den onmiskenbaren invloed van het natuurlijke en stoffelijke op het geestelijke, en roept Zijn discipelen toe, dat zij, terwille van hun geestelijk leven en van hun eeuwig heil, zich met zullen overgeven aan kapitaaljacht en geldz.acht, aan weeldedorst en grootheidsbegeerte, omdat dan het geestelijke kwijnt en 'sHeeren koninkrijk ver en ver naar den achtergrond gedrongen word*.

Welnu, wanneer op deze wijze de „overvoeding" en overvloed in het sociale leven storenden invloisd oefent op den bloei van het zieMeven, zal ondervoeding en gebrek, sociale nood en stoffelijke worsteling niet minder den opwas van het geestaliike bele.mmeren, en die druk van 't natuurlijke op het religieuse is in velerlei opzicht waar te nemen. De dagelijkscihe zorgen en de gedurige levenselletido zijn dikwerf een rem voor ©en gezonde ontwikkeling van het zieleleven, en in den strijd voor sociale verheffing en in onis streven om zooveel mogelijk den nood der-behoeftigen te lenigen, zullen wij vooral de afwenteling van dien druk in het oog houden.

Nu kan men tegenwerpen, dat juist in den n.ond het geestelijk leven zicili tot zijn hoogste kracht spant, en zich menigmaal heerlijk openbaart, en wij stemmen dat gaarne toe. Er is in 's levens ellende veel godsvertrouwen, dat ontroert. In den nacht worden gelukkig nog psalmen gezongen. In den anaatscbappelijken druk treedt de sterkte ien waardij van het geloof vaak heerlijk in het licht; en ik doe hieraan niets af, maar wie dit erkent, mag zijn oogen evenmin sluiten voor het feit. dat tal van sociale misstanden onberekenbare schade toebrengen aan het geestelijke leven. Ik wenscfi dit nader te illustreeren, en daarbij heb ik niet een enkele categorie van menschen op het oog, maar bedoel allen, wier leven in het stof wordt neergetrokken en met ijzeren boeien aan h^t tijdelijke ia vastgeklonken.

In de eerste plaats denk ik aan de vervulling der individu e ele 'geestelijke behoeften, en, ieder, die met de drukte en met den druk van het sociale en stoffelijk leven in 't algemeen in aanraking is geweest, stemt tO'S, dat onder die beide het persoonlijke ïielsbelang o zoo licht in verdrukking komt. De tijdelijke zorgen nemen, het hart vaak. geheel in beslag. De harde arbeid verstompt dikwerf de ziel en maakt haar ongevoelig voor het eeuwige. De lange werktijd heoft vroeger menigeen alle gelegenheid .óntnom'on om Gods Woord te onderzoeken. Die beslommeringen en moeiten doen het gebedsleven maar al te vaak verflauwen, en de sociale strijd, waarin helaas tegen zoo ontzaglijk veel onrecht moet geworsteld worden, heeft menige' ziel de vleugels geknot ca de wieken, ontnomen, zoodat ze, machteloos om hooger te stijgen en vrijer te adernen in , het , , stof der aare" ter neer lag. '^0MiSMêSjʧi

Die misstanden keuren wij' niet goed. Wij nemen den geestelijken achteruitgang niet in bescherming en willen deze verachtering allerminst vergoelijken, maar wij moeten tegenover den sociaal gedrukte eerlijk zijn, en dan is het o zoo best te verklaren, zij^ het niet te verdedigen, dat de moeilijkheden des levens schaduwen over do ziel geworpen hebben. Hier moietem wij .zie'lkund'g te werk gaan. Alleen met veroorda'elen der ge? 3telijke misstanden komen wij er niet, en terdege rrioet onderziocbt in hoeverre de stó'ffelijke nood van de religieuse malaise de oorzaak is.

Dit geljlt niet minder ten opzichte van de vervulling der geestelijke behoeften in heif gezin, waarvoor in onze Christelijke kringen, en terecht, niet geringe eischen gesteld worden. Wij' achten het toch tot de 'roeping van een Christelijk huisvader 01 moeder te behooren, dat zij' minstens tweemaal per dag in en met hun gezin een huiselijke godsdienstoefening houden, en daarbij' zelf voorgaan in het gebed. Wij' noemen het noodzakelijk, dat de ouders met de ^nderen spreken, en in hun O'nderwijs en leiding medewerken met school en catechisatie. Wij leggen allen nadruk op de ve-rvulling der' profetische en priesterlijke roeping der ouders, en in zonderheid van het gezinsho'ofd, — maar ach, wat is er dikwe.rf een tweespalt tussohen ideaal en wei'kelijkheid.

Het leven is zoo gansch anders. Eisch en vervulling zijn menigmaal twee', on zeker, daaraan staat veler onverschilligheid en laksheid schuldig, en daarvan moet de o-orzaak ook gezocht worden in de gemakzucht en geestelijke biiheid, waaraan menigeen lijdt, maar de sociale omstandigheden zijn niet minder debet aan deze armoede, en de stoffelijke nood drulct geestelijk het gansc'he gezin. Het wordt nu, met de b'ep'erking van den. arbeidstijd, veel beter, niaar de - j? vrdlen zijn niet te tellen geweest, waarin dje huisvader zijn kinderen in de week zelden zag, omdat' zijn dagtaak te vroeg begon en te laat eindigdei, en hoe dikwerf geschiedt het nog, dat mèn te vermoeid is om aan het gezin te geven wat dat ge.zin ook geestelijk toekomt. Bij velen is er voor huiselijke godsdienstoefeningen bijna geen tijd; voor rustig gesprek geen gelegenheid; voor stdle afzondering en meditatie geen unr over; voor sam'enspreking met de Idndere'n geen rustig oogenblik, en het leven jaagt in onop'houd'& lijfcen gang voort, dag in dag uit.

Er is nOg een punt waarop ik wil wij'zen, nia.ar daarover een volgend maal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen