GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

DOOR AMERIKA.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

DOOR AMERIKA.

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

V.

In een hittegolf.

New-York lag in een hittegolf, toen ik er aankwam. Een gewoon, schoon gelukkig niet alledaagsch verschijnsel daar. Wie Amerika's handelsmetropool heeft bezocht en niet tegen die golf in heeft gezwommen, kent haar niet en moet noodig zijn bezoek herhalen. Het bad, dat men daar krijgt, is Turksch, Russisch en ik weet al niet wat tegelijk. Men wordt gestoomd, uitgeperst tot op zijn laatste sappen en zoodra men den tunnel bij het Eriestation doorloopt, weer sterk afgekoeld om opnieuw in den heeteluchtoven te worden geworpen.

Aan boord jiad men de reizigers al eenigszins op den toestand voorbereid.

De „Berengaria-krant" had het gemeld met de bijvoeging, dat er een kleine twintig menschen — zeventien, als ik mij wel herinner — door een zonnesteek waren getroffen.

Iets wat mi juist niet strekte om een prettig vooruitzicht te kweeken.

Wie niet wist, dat de Amerikaansche kranten azen op sensatie, moet wel" het gevoel hebben gekregen of hij het dal des Doods toet rassche schreden naderde.

Op het water werden we gedwongen een voorproef te nemen.

De zeelucht bracht de laatste dagen geen verfrissching.

In de hutten hing een atmosfeer ^Is. in een hok, waar kuikens worden uitgebroed.

Zelfs de nacht bracht geen verandering.

Men bleef zoolang mogelijk op dek.

Menigeen sliep met de deur van zijn hut open in het vertrouwen, dat zelfs kleptomanen het te warm zouden hebben om te stelen en onbescheidenen om .naar binnen te ^ gluren.

Erger zou het in New-York wel niet zijn, vleiden zich de passagiers. Maar hun laaitste straal van hoop — 't was een koude of althans een verkwikkende straal — verging.

’t Was er heusch nog erger.

Loom liepen de menschenlijven langs de linia, alrechte, mijlenlange straten.

Want lijven waren het.

’t Was of de spontane ziel haai-werking op 't lichaam niet deed gelden.

’t Was of die menschenwormen mechanisch werden voortbewogen.

En dan niet door een flinken Diesel-moitor.

Maar door zoo'n dingetje, dat je met de hand opwindt en koopen kunt in een halve-guldens-bazar.

De menschengedaanten. schoven een oogenblik vooruit, maar om spoedig stil te staan voor.een winkel, voor een straat, die men oversteken wilde, voor niets zij zochten een voorwendsel om uit te blazen, om hun zweetstralende aangezichten af te drogen met hun doorweekte zakdoeken.

Veler knieën zakten door. Hun voeten veegden slungelend het straatstof wat verder*.

Sommigen strompelden een drinkgelegenheid — een droge natuurlijk, want al wat in Amerika gedronken wordt is officieel droog - ^ of een bioscoop binnen, aangelokt door de belofte, op groote reclameborden schreeuwend afgelegd, dat het daar binnen 5 of 10 ^graden koeler is dan buiten.

Anderen slenteren de groote winkels door, waar groote „fans" (electrische waaiers) wat wind door het zwoele gebouw ratelen.

Ver loopt men in New-York nooit. Waar heeft men anders zijn a.uto's, streetcars (tramwagens), elevated (bovengrondsche trams), subways (ondergrondsche trams) en imperiaals voor?

Maar die tien of vijftien minuten, welke men niet rijden kan, doen het 'm juist.

Die verleeren heel New-York het lachen.

Die doen het putten.

Behalve die jonge dingen van onder de twintig natuurlijk. Die schijnen overal tegen te kunnen. Die vliegen en springen als de zeehonden in de Noordelijke IJszee.

Men zegt, dat, wamieer Europeanen voor het eerste jaar in Indië verblijven, zij' niet zooveel last hebben van de tropische hitte als anderen, die er langer vertoeven.

Ik dacht daaraan, toen ik dat menschengezeul zag.

Ik had nog wat Amsterdamsche kou bij me.

Een beetje daarvan had ik op de boot verspeeld.

Maar ik had toch nog wat voor New-York overgehouden.

Toen ik echter kort na het aan wal gaan vernam — 't w, as op een Zaterdag — dat ik volgens het opgemaakt' program den volgenden dag had te spreken, vreesde ik, dat mijn reserve spOedig verbruikt zou zijn.

Vanzelf had ik op warmte gerekend. Ook wat extra-lichte zomerkleeding ingeslagen.

Al dadelijk evenwel begreep ik, dat mijn kouvoorraad versmelten moest als roomijs in een heeten theetuin.

Gaarne volgde ik daarom vriendenraad, om mij geheel in het Amerikaansch te .steken.

Voor hen, die in den zomer den oceaan oversteken is het misschien niet ondienstig, dat ik hierover wat meer vertel.

't Zijn huiselijke zaken, of beter nog: straatzaken — want in huis herleidt men de minimum-kleeding weleens tot een minimissimum (! ? ) — maar waarschijnlijk interesseert het wel dèn een of ander.

En in ieder geval is het interessant, als behoorende tot het volle menschenleven. Zie Qoethe.

Voor onderkleeding heeft een heer noo^dig een unionsuite (wij of liever de Franschen zonden zeggen: een combination, maar wij pratear hen graag na), een shirt (vertalen is onnoodig, want hier praten we de Engelschen na) en een paar sokken (eindelijk ook eens een puur HoUandsch woord). Op dit thema zijn er natuurlijk eenige variaties mogelijk. Men kan de kombinatie b.v. vervangen door gescheidenheden. Maar dit is voor den zomer toch wel zoowat de eenheidskleeding. En in dat alles mag geen half draadje wol zijn geweven.

Op de shirt wordt gewoonlijk een dubbele boord' gedragen met zelfstrikker. Slappe boorden zijn daarbij minder in trek dan de stijve. Gummiboorden worden alleen gedragen door den werkman. Dat is — o demokratie! — een van de meest karakteristieke en streng gehandhaafde verschilpunten tusschen den handarbeider en den niethandaxbeider. Natuurlijk mag de eerste zoowel met linnen als met gummi zijn hals insluiten en verkorten.

De bovenkleeding is vervaardigd van een of ander „tropical" — onder ons ook al een bekend woord. Zij bestaat uit een pantalon, die van boven is omkransd door een riem met een meer of minder kostbaren gesp. De Hollander, die dat voor het eerst ziet, denkt aan sommige paardenkoopers in ons land en tien tegen één, dat hij' het leelijk of ordinair vindt. Maar kan hiji zóóver komen, dat hij zijn vooroordeelen aflegt, dan zal hij moeten toegeven, dat zoo een passende afsluiting wordt verkregen. En is die afsluiting wegens den welgedanen lichaamsvorm of door overmaat van slankheid ontoereikend, dan weet de praktische Amerikaan ook al weer raad. Hij heeft een vernuftig model bretels uitgedacht, die, ook al trekt men den jas uit, onzichtbaar blijven. Hieruit kan men afleiden, dat het vest niet tot het zomerkostuum behoort. Men ziet het pas na, 1 September verschijnen en dan nog niet algemeen. De jas heeft het bekende colbert-formaat.

Dit alles wordt gefundeerd door den Amerika.anschen schoen, waarvan voor .onze lezers geen beschrijving behoeft te worden gegeven, omdat hij ook hier veel wordt gedragen en bekroond door een strooien hoed. Het schijnt een ongeschreven artikel in de Amerikaansche constitutie te zijn, dat de strooien hoed op 1 September vervangen wordt door een vilten. Al brandt de zon nog zoo fel, deze verwisseling moet plaats hebben. Of men komt in Oost of West, niemaaid, die zich daaraan durft onttrekken. Mevrouw Etikette beveelt het en geen Amerikaan, die zichzelf respekteert, die zich niet gewnllig onder haar glazen muiltje buigt. Op den falalen termijn zelf was ik er onkundig van, maar toen ik een paar dagen later een wenk ontving, spoedde ik mij een hoedenwinkel binnen, liet mijn strooien hoofddeksel in de handen van den winkelier en stapte met een ander, dat aan den eisch van den tijd beantwoordde, zijn zaak uit. Inmiddels heeft men hierin een typisch trekje, dat voor de kennis van den Amerikaanschen geest niet zonder belang is.

Aan een ontvouwing van de zomerkleeding der dames waag ik mij niet. Wel ziet men bij den eersten oogopslag, dat zij bijzonder luchtig is. Haar onder kleeding moet, naar men mij mededeelde, nog minimaler zijn dan die der heeren. Loopt de Amerikaansche hierdoor gevaar haax Europeesche zuster in in-en uitsnijdingen te troeven, de vrouwen, die — om een schriftterm te gebruiken — de godvruchtigheid belijden of in wie het oude Puritanisme nog in uiterlijke vormen nawerkt, weten ook in deze omstandigheden nog wel een eerbaar gewaad te toonen.

Overigens verdient de Amerikaansche vrouw meer dan terloopsche belangstelling.

Aan haar worde dan ook later een afzonderlijke beschouwing gewijd.

De beeltenis, door mej. H. S. S. Kuyper van haar ontworpen, kan door mij natuurlijk niet worden verbeterd.

Maar wel is zij te interessant, dan dat zij ook niet eens door mannenoogen zou worden bekeken.

Doch om ons nu nog eens in de hittegolf te werpen.

De avonden brengen in zulk een tijd weinig verkoeling.

De menschen Aderlaten zooveel mogelijk hun broeiïge karhers.

Velen zetten zich neer op de koude zerktrappen van publieke gebouwen als de Openbare Leeszaal.

Ook slingeren de autobussen topzwaar door de straten, bovenop volgestouwd met hangende lichamen. Zij ontlasten hun vrachten aan den rivierkant. In den kouden adem vaai het water laten de verhitten zich vallen en brengen er vaak den nacht door. Daar wordt het, helaas! met de zedelijkheid soms minder nauw genomen. Het zilveren riviervlak werd voor menig meisje de ingang van een walgelijk riool.

Zij, die het „doen" kunnen, bouwen hun „home" aan de zeekust of op Long Island, waar de termometer altijd een paar graden lager aanwijst.

Want hittegolven zijn New-Yorksche plagen, waaimee meer dan een het heele jaar door rekening houdt.

Een spotvogel zou kunnen vragen, of men door het dagelijksch gebruik van ice-cream (roomijs), zelfs midden in den winter, kou wil inslaan tegen dat de broeite komt.

Dat niet alleen de inwoners van New-York en omliggende plaatsen hun maag door ice-cream bevriezen, maax dat elke Amerikaan er aan meedoet, zou dan kunnen worden opgevat als een bewijs van solidariteit.,

En de vreemdeling, die Amerika bereist, verklaart zich ook al spoedig solidair.

Vooral wanneer bij zijn binnenkomen hem boven de honderd graden gp het lijf worden geworpen.

En hij denkt aan het: hoe warm het is en hoe ver

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 november 1924

De Reformatie | 8 Pagina's

DOOR AMERIKA.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 21 november 1924

De Reformatie | 8 Pagina's