1830.

Een verhaal uit den tijd van den Belgischen Opstand,

door M. van der Duin.

Uitg. van J. H. Kok N.V., Kampen, 1931.

Bepaalde tijden verlevendigen bepaalde historische momenten. Zoo doen de jaren 1930 en 1931 terugdenken aan de jaren 1830 en 1831, toen de moeilijkheden tusschen het noordelijk en het zuidelijk deel van li4it Koninkrijk der Nederlanden tot hun hoogtepunt waren gekomen. Het groeiend verzet in het zuiden tegen de regeering van Koning Willem leidde in 1830 tot een formeel oproer te Brussel, tengevolge waarvan een crisis-periode ontstond, die verscheidene jaren heeft geduurd. Zelfs de roemrijke Tiendaagsche Veldtocht — nog onlangs in enkele Brabantsche steden plechtig herdacht — bracht geen verandering in het proces der losmaking. Het oproer van 1830 was het begin van het einde.

Uiteraard is de geschiedenis van die roerige dagen der vorige eeuw interessant voor den mensch van dezen tijd, die België zijn vrijheidsfeest heeft zien vieren en hier te lande gedenksteenen heeft zien onthullen. Wat is er eigenlijk allemaal in 1830 gebeurd, dat tenslotte van weerszijden naar de wapenen is gegrepen en mogendheden-conferenties noodig geweest zijn?

't Is die vraag, die beantwoord is door den Schrijver M. van der Duin in zijn boek „1830". Hij geeft daarin, naar de ondertitel zegt „een verhaal uit den tijd van den Belgischen Opstand", maar deze historische omgeving is voor hem van minstens zooveel belang als het „verhaal". In het „Besluit", dat de Auteur aan zijn boek toevoegt, zegt hij zelf, dat het zijn eigenlijk doel is geweest, iets bij te dragen tot de geschiedenis van den opstand van 1830. Die opstand en het Brusselsche Oproer, dat de inzet ervan was, noemt hij „een misdadig opzet, lang en zorgvuldig voorbereid en door Frankrijk ondersteund"... „Wèl zijn er fouten begaan, — neen Koning Willem gaat niet vrijuit — maar die fouten rechtvaardigen bij lange na niet het scherpe verzet, dat de Regeering van het Vereenigd Koninkrijk jai-en achtereen te bekampen had".

In deze woorden zijn doel en strekking van het boek duidelijk aangegeven. De Auteur wil, onder erkenning van de fouten der Regeering, het gebeuren in België doen zien als onrechtmatig verzet, dat een politieken achtei'grond had en uit het ogpunt van historische rechtvaardigheid scherpe fkeuring verdient. Met deze beschouwing, die teunt op bestudeering van het geschiedkundig maeriaal, staat hij op den grondslag van het huidige nzicht in de quaestie en dat geeft aan zijn boek de waarde der objectiviteit. Wat hij beschrijft in de weede helft van zijn boek, in de hoofdstukken die itvoerig den Brusselschen Opstand behandelen, s het beeld, dat de geschiedenis ons geeft. En, mdat hij dat doet op een pakkende, gemakkelijk© ijze, vlot en levendig, krijgt dat beeld lijn en leur en spreekt het overtuigend tot den lezer. et sluwe optreden der agitatoren, de plundering an de ambtswoning van den Minister van Justitie an Maanen, de gewekte onrust in het zuiden, de ntvlamde geestdrift in het noorden, zijn goed eteekend en geven een duidelijke voorstelling van at er in 1830 is gebeurd.

Door deze beschrijving heen is „het verhaal" evlochten, de idylle tusschen den jonker Murco an Akkerwoude en Anna van de Maeswyck, de ochter van „Buyten-Sorgh". Een diepe veete houdt e beide families gescheiden en daarom kan van en verbintenis der jongelieden niets komen. Maar e blijven elkaar trouw en ondervinden eikaars liefde n het huis van een Brusselschen vriend, regeeingsambtenaar, die in de donkere dagen van het

oproer, dubbel zwaar door huiselijk leed, van bun beider vriendschap geniet. Straks keeren beiden naar het noorden terug en als dan het sterven van Murco's vader, die in een uitvoerig schrijven zich van de verdenking van den ouden Van de Maeswyck heeft gezuiverd, de verzoening brengt, zijn de belemmeringen weggenomen. Het „Besluit", dat op ouderwetsche wijze den afloop van het verhaal meedeelt, vertelt ho© de gelieven hun wensch vemild hebben gezien.

Ook dit „verhaal" heeft, blijkens de uitlatingen van den Schrijver, een historische kern. In elk geval spelen historische personen er hun rol in en staat het met de gebeurtenissen van den dag in direct verband. Als belangrijk deel van het boek heeft het de verdienste der frischheid, al is het dan ook èn in zijn opzet èn in zijn vorm, heel eenvoudig. En tegelijk brengt het er het positief christelijk element in, want Anna en haar vriendin Elisabeth, ook Murco's vader en de heer Van de Maeswyck, belijden in hun woorden en hun daden het geloof in Christus. En die belijdenis straalt te schooner, omdat ze staat temidden van allerlei revolutionnaire tendenzen.

Ik kan dan ook dit boek onzen lezers aanbevelen, 't Is eenvoudig en zonder literaire pretenties, maar het is goed. Naar den band en de bandteekening oordeelend, zou men het kunnen aanzien voor oen jeugdboek. Dat is echter niet het geval. Intusschen kan men het gerust aan jongeren in handen geven. Ze zullen het met genoegen lezen en er uit leeren.

C. T.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen