Ik zou haast

Ik zou haast durven zeggen dat de kleuterscHool meer ging kosten dan de universiteit.

Prachtige schoolgebouwen, kostelijke leermiddelen, veirrassend nieuwe methoden, om het moeilijkste gemakkelijk te maken.

Zoo zou het kwaad wijken. Want zonde was onwetendheid. En kennis niet alleen macht, maar ook deugd. \

V/ij v/eten nu op hoe groote teleurstelling heel die . rationalistische wijsheid is uitgelóopen.

En alle moderne paedagogen kunnen geen kwaad genoeg zeggen van hun familie der vorige eeuw. Toen stond het i k op den voorgrond. Nu wordt dit

hst gij. Toen het individu, nu de gemeenschap.

Toen het luisteren, nu het doen. Nu eerst durft de paedagoog te zeggen: ik ken de kinderziel. Grootsche ontdekkingen zijn er verricht, en- heel de schoolwereld komt er van onder den indruk.

Alles goed en wel, maar daarom behoeft de belijder van den Christus deze nieuwe fraseologie en dezen

nieuwen hoogmoed riiet te volgen. De paedagoog was vol overmoed en de beteekenis der school werd overschat. Vandaar de teleurstelling en de roep om onderwijsvernieuwing. De roep over

den nood der school. En die nood is er zeer zeker, maar zij .ligt, juist daar,

waar de moderne paedagoog zoo blind is als een mol'. Daar is zeker vernieuwing noodig. Zeggen wij: reformatie, ook van heel de opvoeding en het onderwijs

der jeugd. Men begint tegenwoordig de historie der school met de Fransche revolutie.

Waarom niet. teruggegaan naar den tijd der groote Reformatie? Dat ligt ons, zou ik zoo zeggen, beter.

Wij moeten weer terugkeeren tot de gehoorzaam-

heid aan de Heilige Schrift en onze belijdenis. De ouders moeten weer den doop verstaan en de beteekenis van het verbond.

Juist om den nood van gezin en school en kerk is het zulk een rijke zegen, dat verbond en doop weer in het centrum „van ons bezinnen traden. Als ons volk zijn doop leert verstaan, dat zei Wormser terecht, zal het gered zijn. Dit geldt ook voor gezin en school en kerk.

De school is niet meer dan een hulpnüddel voor kerk en gezin'.

Zij- heeft zeker haar eigen ordening — en ik wil ook daaromtrent spreken — maar zij moet allereerst weer op haar eigen plaats worden gezet.

Gezin en kerk en staat zijn de pilaren, die heel het menschelijk leven dragen. Als kerk en gezin weer naar de orde Gods gaan leven, plukt heel het leven daarvan de rijke vrucht.

Wij moeten weer gehoorzaam leeren leven. Heel eenvoudig doen wat God de Heere ons heeft geboden. Dat is het zoeken van het Koninkrijk Gods en dan worden alle dingen ons toegeworpen. Zoo leert de Heiland het ons door Zijn Woord en Geest.

Voorop staan, in de opvoeding en het onderwijs der kinderen, de ouders. Het gezin moet zijn roeping weer leeren kennen. De huiskamer behoort weer het rijke gewest voor heel het leven te worden.

En waarop hebben naar de Schrift de ouders allereerst te letten? Dat hun kinderen het Woord des Heeren leeren kennen. Dat zij hooren van de wegen des Heeren. Dat weten wij toch wel? Zoo heeft God de Heere het tot de oude kerk van Israël gezegd en zoo zegt Hij het tot de kerk des Nieuwen Testaments.

Eerst geldt dit, dat de kinderen den Bijbel leeren kennen en de belijdenis der kerk en het lied.der kerk.

Daarom moet voor de ouders de godsdienstoefening in het gezin op den voorgrond staan. Voor het lezen van den Bijbel moet alles vrijken. En hoe is het thans?

Er is voor ^Ues tijd, maar juist niet voor dit allerhoogste en allervoomaamste. De menschen krijgen juist haast, als de Bijbel op tafel komt. Maar daarom moet dan voorts het onderwijs der kerk de volle aandacht hebben. Dat is het allervoomaamste onderwijs.

Alle ander onderwijs is daaraan ondergeschikt. Wij leeren lezen en schrijven en rekenen en geschiedenis en aardrijkskunde, opdat wij de wegen en de werken Gods zullen leeren kennen. Zoo zagen de vaderen der Reforbiatie het.

En daarom is dit de nood ook van onze opvoeding en ons onderwijs, dat het kerkelijk onderwijs, het. allervoomaamste, voor ons het meest verwaarloosde onderwgs is. Dit zeg ik'ten aanzien van de ouders.

Voor alles tijd, opdat de kinderen toch klaar worden gestoomd voor een maatschappelijke betrekking. Maar •— de catechisatie?

Och ja .—• dat moet wel, maar zorgen de ouders er voor, dat deze zaak hun en hun kinderen het zwaarste Weegt ?

Ziedaar onzen nood.

En nu de school. Zij moet gezin en kerk ter zijde staan.

In de moderne vernieuwing klinkt weer de overmoed van den paedagoog door. Maar wij moeten weten, dat een mensch geen grassprietje kan doen groeien, en zou hij dan de kinderziel in al haar diepten kennen en haar kunnen kneden als was? '

Zet het gezin ^eer op zijn plaats en geef de kerk de eere, die haar toekomt en zorg dat de school weer haar roeping kent als school met den Bijbel.

Voorop de Bijbelsche geschiedenis, de kennis der belijdenis, het leeren van het lied der kerk, en voorts ïn alle onderwijs 'de les der Sdirift geleerd, die onS duidelijk zegt, dat het hooren en luisteren het eerste is, wat den mensch, en ook het kind, betaamt.

Het doen volgt daarna en de zelfwerkzaamheid is van groote waarde. Maar de waarheid bUjft dezelfde: wie wat weten wil moet het leeren, leeren met inspanning en gedurige herhaling. En als God de Heere het geheugen in den kindertijd ontvankelijk maakt, dan hebben'wij daarmede te rekenen. ^

Wij moeten de Maistre toestemmen als hij zegt: „il n'y a pas de methodes faciles pour apprendre les choses difficiles"?

Daar zijn geen gemakkelijke methoden om moeilijke dingen te leeren. '

Dit geldt echter de methodiek, onder welker overschatting de school ook zeer heeft geleden.

Wat het allervoomaamste is, dat is, dat het gezin weer zijn roeping en zijn gezag kent, het onderwijs der kerk weer haar eere ontvangt, en dat de school weer haar eenvoudige dienende taak wil erkennen. Zij is slechts voorbereiding voor de „school van het leven". Dan zal zij haar rijke vruchten ook weer voor het maatschappelijk en staatsieven kunnen geven.

Welke wereld heeft teleurgesteld?

Niet die der Reformatie, maar wel die der revolutie. Men kan op de school der Reformatie afdingen zooveel men wil, maar wij hadden een volk, dat vooraan stond in de wereld op alle gebied. Zóó, dat de historici daarover steeds vol verbazing waren.

Lees er zelfs een Ranke maar op na.

De Reformatie leerde den mensch zijn bescheiden plaats overal in gehoorzaamheid aan het Woord Gods. Dan geeft God Zijn zegen.

De Revolutie bralt in hoogmoed op haar kunnen. En — op dien hoogmoed volgt de val. Dat is de les der historie.

Met harteüjke groeten en heilbede uw toegenegen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen