Buitenland.

Duitschland.

Uit de oud-Katholieke kerk.

Den 24sten September van dit jaar hielden de oud-Roomsche bisschoppen Reinkens uit Pruisen, Herzog uit Zwitserland en de bisschoppen van Haarlem, Deventer en Utrecht eene conferentie, waarbij het volgende werd vastgesteld inzake de belijdenis:

»Wij houden vast aan de oude grondstellingen, die Vincentius van Lerin (gest. 450 j na Chr.) in deze woorden heeft samengevat: I i> id teneamus, quod ubique semper, quod ab om i nibus creditur, hoc est efenim proprieque Catho-Hcum, " wij houden vast aan het geloof der oude Katholieke kerk, gelijk zij in de oudste synoden en in de leerstellige uitspraken van I de ongedeelde kerk van de eerste duizend jaren : uitgesproken is. 2. Wij verwerpen de Encycliek van Pius IX van 1854 over de onbevlekte ontvangenis van Maria, als niet gestaafd door de Heilige Schrift en in de oorkonden van de eerste eeuwen niet te vinden. 3. Wij verwerpen de besluiten den i8den Juli 1870 op het Vaticaan genomen inzake de onfeilbaarheid en het algemeen opzienerschap van den Roomschen paus, als in strijd met het geloof der oude kerk en als de oude Katholieke kerk verwoestend. 4. Wat de andere, door de Roomsche bisschoppen uitgevaardigde pauselijke decreten aangaat, de bul Unigenitus, den Syllabus van 1864, wij verwerpen die, voorzoover zij met de leer der oude kerk in tegenspraak zijn. 5. Wij nemen de bepalingen van het concilie van Trente niet aan, wat aangaat de beslissingen inzake de tucht; de leerstellige uitspraken van dat concilie beamen wij, voorzoover zij met de leer der oude kerk overeenstemmen. 6. In overweging nemende, dat de heilige Eucharistie in de Heilige Schrift het wezenlijk middelpunt van den godsdienst vormt, houden wij het voor onhoudbaar, te verklaren, dat wij de oude belijdenis der kerk omtrent het heilig Sacrament van het altaar zoeken om te keeren, terwijl wij veelmeer gelooven, dat het Sacrament, naar de Schrift, in de twee gestalten te bedienen is. 7. Wij hopen, dat .het door de bemoeiingen der godgeleerden gelukken zal, om bij het vasthouden aan het geloof der ongedeelde kerk eene overeenstemming omtrent de verschillen, die sedert de kerkelijke scheuring ontstaan zijn, te verkrijgen."

Deze belijdenis wordt door vele Anglicaan-n sche bisschoppen beaamd, velen gelooven in g de werkelijke tegenwoordigheid van Jezus' lichaam in het brood en den wijn van het Avondmaal en in de suprematie van den paus w als den eersten bisschop onder zijns gelijken. v Dit sprak o. a. Dr. Lee openlijk uit. Een h Schotsch priester antwoordde hierop het volgende :

»Ik ben het met Dr. Lee eens, dat de paus l het hoofd der kerk is en dat een lichaam zon­ i der hoofd een misgeboorte of een lijk is. Doch toen - ik als Anglicaan deze waarheden inzag, deed ik datgene, waartoe Dr. Lee de kerk van Engeland uitnoodigt, vereenigde mij met het hoofd en werd dus Roomsch. En nu sta ik in verband met het hoofd, dat ik evenals J Dr. Lee in den paus vind. Maar indien wij hierin gelijk hebben, en als het waar is wat Dr. Lee zegt, dat de paus feitelijk niet het hoofd is van de kerk van Engeland, moet dit lichaam dan niet of een misgeboorte öf een lijk zijn, en behoorde Dr. Lee dan niet te doen gelijk ik gedaan heb, n.l. Roomsch wordeii, om zoo de vereeniging in zijn eigen persoon tot stand te brengen ? »

Uit vele voorbeelden blijkt, dat menigeen tot dezelfde consequentie kwam als deze priester. Engeland doorworstelt zware tijden; wij vreezen, dat de ware vrienden dier kerk niet zien, waar eigenlijk hare breuk ligt.

Engeland.

Een nieuwe reformatie in de Episcopale kerk noodig. — Eene tuchtzaak. — Afneming der bevolking en vanhetkerkbezoek in de City van Londen. — Een koninklijke gift.

De Evangelische partij in de Episcopale kerk van Engeland is zoozeer ontstemd door den loop, die de dingen op het Church Congress te Cardiff namen, dat er in hare kringen over gesproken wordt, om een tegen-congres te houden. Maar hij, die met den kerkelijken toestand van Engeland op de hoogte is, begrijpt, dat zulk eene vergadering op niets moet uitloopen. Want de partij, die van het invoeren van Roomsche plechtigheden bij den eeredienst een afkeer heeft, bezit slechts éen bisschep, en dit is Dr. Ryle, een man, die door de hoogkerkelijken voor zoo goed als een dissenter gehouden wordt. Het Ritualisme is te sterk geworden, dan dat men het door een tegen-vergadering en tegen-resolutiën zou kunnen stuiten. Niets kan de Episcopale kerk terughouden, om weder in de armen van Rome terug te vallen, dan de prediking van een vernieuwde, doortastende reformatie. Dit is noodig. Anders zal men zien, dat van Ijeverleden het Evangelisch gezinde volk naar de vrije kerken gedreven wordt.

Een eigenaardig staaltje van de toestanden, die in de Episcopale kerk gevonden worden is de zaak van den hulpprediker van Uoo tegen mevrouw Swayne. Laatstgenoemde dame staat als lidmate der Episcopale kerk te boek; maar nu en dan ging zij wel eens kerken bij de Wesleyanen. Hierdoor achtte de leeraar de kerk beleedigd en weigerde haar toelating tot het Avondmaal. Mevrouw Swayne berustte hierin niet, maar beriep zich op de half burgerlijke, half kerkelijke rechtbank van lord Penzanze. Deze rechtbank stelde mevrouw Swayne in het gelijk en beval den predikant, haar tot het gebruik van het Heilig Sacrament toe te laten. Dit wilde de predikant in geen geval doen; hij wenschte niet te wijken voor de uitspraak der rechtbank. Hij zou daarvoor, wegens wederspannigheid, in de gevangenis gebracht zijn, doch de bisschop kwam tusschenbeide en de predikant besloot, zich onder protest, te onderwerpen. Waarschijnlijk zal mevrouw Swayne niet begeeren, uit de handen van een leeraar het sacrament van het Avondmaal te ontvangen, die haar voortdurend van den kansel voor eene verworpelinge uitmaakt.

De bevolking der Londensche City is zeer afnemende. In dit oudste deel der stad vindt men de meeste kantoren der handelslieden, die echter over het algemeen niet bewoond worden. Men verlaat ze, als de werkzaamheden zijn afgeloopen. De bevolking van dit merkwaardig deel van Londen is 50000 zielen, terwijl zij vóór twintig jaren uit meer dan looooo personen bestond. Toch blijft men van staatswege voortdurend de hooge traktementen aan de ambtsdragers der Episcopale kerk uitbetalen.

Onlangs werd op een Zondag de kerk St. Mary-le-Bouw in Cheapside bezocht, en het bleek, dat er 45 menschen in waren, terwijl de predikant een traktement van/12, 000 ontvangt. In de St. Katherine in Fenchurch Street waren op een Zondag een 36 personen vergaderd en de leeraar, aan die kerk verbonden, ontvangt een traktement van ƒ 20, 400. Nu zijn deze sommen niet zoo hoog, als zij wel lijken; maar ook al neemt men het dure leven in Engelands hoofdstad in aanmerking, dan is het verwonderlijk, dat men bij vermindering der bevolking, ook blijkend uit een onbeteekenend kerkbezoek, niet tot inkrimping van de staatstraktementen gekomen is.

Doch sommige Engelschen meenen, dat het Christelijk karakter der Engelsche natie staat of valt met de vereeniging of scheiding van kerk en staat. Dit vooroordeel maakt, dat men niet naar de privilegiën der Episcopale kerk wijzen mag, of eene kreet van verontwaardiging rijst uit hunne ziel op. Toch meenen wij, dat ook de Engelsche Staatskerk zal vallen, als die van Wales en van Schotland verdwenen zijn. Dit is zeker te wenschen. Want wij houden het voor zeker, dat de Ritualistische beweging een knak zou krijgen, wanneer de ambtsdragers der Episcopale kerk niet langer ruim, ja, soms overdadig, door den Staat bezoldigd werden. Het is onze overtuiging, dat het kwaad van het Ritualisme meer bij de hoogere dan bij de lagere dienaars van de Episcopale kerk schuilt, en dat het volk er minder mede besmet is dan wel de predikanten en de bisschoppen en aartsbisschoppen. Opmerkelijk is het, dat, wanneer in een Episcopale kerk de Roomsche ceremoniën worden ingevoerd, de collecten voor zending en andere instellingen dalen. Wel een bewijs, dat het kerkelijk leven er door gaat kwijnen. De Heere geve, dat de leidslieden en het volk voor God in de schuld mogen vallen, omdat zij het pand hun toebetrouwd zoo slecht bewaard hebben. Hoe verblijdend zou het zijn, indien men daarvan slechts een klein beginsel zag! Doch wij kunnen daarvan, helaas, nog niets bespeuren.

De heer Edward Guinness, een schatrijk brouwer uit Ierland, heeft eene som van drie millioen guldens beschikbaar gesteld voor het bouwen van huizen voor werklieden in Londen en Dublin. Sommige matigheidsvrienden zijn met deze vorstelijke gave weinig ingenomen, omdat het geld afkomstig is van een fabrikant van bier. Anderen vreezen, dat de armoede in de twee genoemde steden nog zal toenemen, omdat het stichten van goede woningen voor den werkenden stand nog meer menschen naar die steden zal lokken. Dit bezwaar kan weggenomen worden, wanneer men voor het geschonken geld vunzige holen, waarin velen tegenwoordig gehuisvest zijn, afbreekt en er nieuwe gezonde voor in de plaats bouwt. Giften als die van den lerschen brouwer schijnen alleen in Engeland en Amerika gegeven te worden. Het is in elk geval verblijdend, dat een rijke van een deel zijner rijkdommen wil afstand doen, om aan den nood van minder bedeelde menschen tegemoet te komen.

Oostenrijk.

Een gedenkteeken voor Johannes Huss?

De oprichting van een standbeeld voorden godzaligen admiraal De Coligny, die als leider der Fransche Gereformeerden of Hugenoten bij de vreeselijke Parijsche bloedbruiloft het eerst als slachtoffer viel, bewijst wel, dat de houding tegenover de Gereformeerden in Frankrijk anders geworden is sedert den tijd, waarin zij door de z.g. dragonades tot in hunne schuilhoeken vervolgd werden, indien zij hun religie in het openbaar wilden uitoefenen, en ook sedert het tweede keizerrijk, toen zij, ja, geduld werden, maar zich niet vrij konden bewegen. Bij de onthulling van het monument van den admiraal was de regeering vertegenwoordigd, schoon wij daaraan geen andere beteekenis mogen hechten, dan dat zij de nagedachtenis van een warm vaderlander heeft willen eeren. Ook, zijn wij er van overtuigd, dat de hulde, die men van niet-Gereformeerde zijde aaïi de nagedachtenis van De Coligny bracht, meer den tegenstander van de kerk van Rome, als wel den geloofsheld gold.

Maar vergelijkt men de houding van de Fransche regeering bij de onthulling van het gedenkteeken ter eere van De Coligny bij hetgeen in den Oostenrijkschen Rijksdag is voorgevallen, toen het voorstel werd gedaan, om in het museum van Praag een steen te plaatsen ter herinnering aan Johannes Huss, een voorlooper der reformatie, dan springt het verschil in het oog. De tegenstand, die dit voorstel vond, was zoo hevig, dat 'men het denkbeeld van het plaatsen van een gedenkteeken heeft moeten opgeven. Nadat prins Charles van Scharzenberg zijne medeleden er aan herinnerd had, dat hij een afstammeling was van die Rozenbergen, wier helmsieraad het zinnebeeld geweest was van de Roomsch-Katholieken in hun oorlog tegen de aanhangers van Huss, zeide hij: »Er waren weinig eerlijke menschen onder de Hussieten, en deze werden spoedig een bende van louter struikroovers." Toen men hem daarvoor ter verantwoording riep, antwoordde de prins daarop nog meer hartstochtelijk: „Ja, ik zou blijde zijn, indien ik tegen u, neo-Hussieten die gij zijt, de blauwe en witte banier van Scharzenberg mocht ontplooien."

WINCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen