Buitenland.

Rasland. Uit het Rijk des Czaren. De Grieksche geestelijkheid.

De Grieksche geestelijkheid vormt een klasse in Rusland. Een deel daarvan, het «zwarte'' genoemd, blijft ongehuwd en vormt de kloostergeestelijkheid, een ander deel, het »witte" betiteld, . is gehuwd en maakt de geestelijkheid uit die de kerken bedienen. Zoo ontstaat een soort van hooge en lage kerk De hooge gees lelijkheid wordt uitsluitend uit de monniken gekozen.

Het Russische monnikwezen is geheel anders dan dat wat wij in het westen kennen. Een Russissche monnik wil een engel op aarde zijn. Het is zijn doel niet om geestelijken of handen arbeid te verrichten, hij geeft zich niet voor werken van barmhartigheid, noch ijvert hij er voor om zielen te winnen; het is hem slechts te doen om de zaligheid voor zijn eigene ziel en het doen van bocte over bedreven zonden. Het verwaarloozen van de ontwikkeling van den geest en lichamelijke onreinheid wordt bijna als eene deugd aangezien. De monnik uit het volk ziet nog altijd in de zg. spilaarheiligen'' ^jn ideaal. Bekend is het dat die pilaar-heiligen in de 6de eeuw zich zelven te heilig achtten om met de bezoedelde wereld in aanraking te komen. Zij bouwden daarom eene verhevenheid om daarop te wonen. Sommigen woonden op pilaren van 36 voeten hoogte. Iets dergelijks vindt men tegenwoordig in Rusland, met dit onderscheid dat men het meer in de laagte dan wel in de hoogte zoekt. In Katakomben bij Troiza verbergen zich nog heden ten dage monniken jarenlang in onderaardsche cellen.

Men heeft in Rusland niet zooveel monniken en kloosters als in het Westen; in het geheel zijn er 550 kloosters, bevolkt door 11, 000 monniken en 18, 000 nonnen. Nog altgd geldt voor al die kloosters de regel van den H. Basilius. De beroemdste kloosters zijn die van Petschersk, van Troiza en Salowetsk; en de helft der kloosterlingen stamt uit priesterfamilien. Velen worden monnik in de hoop daardoor tot hooge kerkelijke ambten te worden gekozen. Zij die tot hooge waardigheden verheven worden zijn meest slechts de leerlingen der geestelijke academiën; de andere klcosterbroeders houden zich bezig met te zorgen voor het onderhoud hunner kloosters voor de godsdienstoefeningen in hunne kerken en het zingen der lange missen van den Grickschen ritus. Arbeid hetzij met de handen of met het hoofd verrichten zij bijna niet. De nieuweling leert de routine van het monnikenleven, zoodat hij eindelijk alles werktuigelijk doet Wat hem opgelegd is. Zij bewaren de beelden en reliquiën der heiligen zorgvuldig en verzamelen ook vlijtig aalmoezen. Ook moet nog gezegd dat zij er naar streven om aan de Godsdieastoefeningen hunner kerk plechtigheid bij te zetten, door hun inderdaad indrukwekkend gezang, gelijk een oorgetuige uit Troiza heeft Opgemerkt. Opmerkelijk is het dat het getal nonnen zoozeer toeneemt. In 1815 waren er slechts 1700; in 1870 11, 000 en in 1886 reeds 17, 000. De nonnen zijn werkzamer dan de monniken; in den regel geven zij zich echter niet aan armen en ziekenverpleging, ofschoon er toch teekenen zijn die doen zien dat men in werken van liefdadigheid het Westen begin, na te volgen.

De »witte" geestelijkheid was tot 1864 eene afgeslotene kaste, die niet weinig privilegiën bezat; zi) behoefde het land niet als militairen te dienen, zij waren vrijgesteld van het betalen ''^n belastingen en mochten met aan het lijf gestraft worden. De plaatsen der geestelijkheid waren erfelijk. Door te trouwen meteen ^^^ dochters van een gestorven pope kon een candidaat de plaats krijgen, onder voorwaarde dat hij dan het gezin van zijn voorganger onderhield. Al werd in 1867 verboden dit in de hand te v/erken, toch is de feitelijke toc' stand zoo goed als onveranderd gebleven Onder het half millioen zielen, die uit priesterlijke geslachten gebaren zijn, telde men in 1887 35, 000 popen, zij die niet tot het ambt van pope kunnen geraken, zijn diakenen, die dienst doen als psalmzingers, sacristijnen, kosters en klokluiders.

Het onderwijs op de seminariën en academiën, is minder gericht om jongelieden voor den geestelyken stand op te leiden als wel om hun eenige vorming te geven, die uit een priesterlijk geslacht gesproten zijn.

Nergens meer dan in Rusland komt het voor, dat zij die met alle godsdienst gebroken hebben, voortkomen uit de huizen der geestelijken. Toch moet Leroy Beaulieu erkennen dat het onderwijzend personeel der seminariën voor zijn taak berekend is.

Het grootste ongeluk voor de Russische geestelijkheid is niet meer hare onwetendheid als wel de onzekerheid van hare inkomsten. In den tijd toen het lijfeigenschap in Rusland nog van kracht was, hing de pope af van de goedwilligheid van den landheer. Nu krijgt de pope zijn inkomsten uit de biechtgelden van de leden zijner gemeente, en van de kerkelijke handelingen die hij ten behoeve van zijn gemeentenaren verricht. Het best zijn er de popen aan toe die in de grensprovinciën geplaatst zijn. Deze worden door den Staat betaald om propaganda te maken voor de orthodoxe kerk. - l> e popen worden over het algemeen door het volk van hebzucht verdacht. Het »oogen hebben als de popen" is spreekwoordelijk geworden.

Met hen die tot een of andere secte behooren, wordt gemeenlijk een vergelijk gesloten; als diegenen die niet meer tot de Grieksche kerk willen behooren, maar behoorlijke bijdragen leveren voor het onderhoud van den priester, valt deze hem niet lastig. Daar de armste boer, als de pope bij Kerstmis of Paschen zijn huis zegent, zijn geestelijke een glas Wudki presenteert, wordt de herder der gemeente wel geen dronkaard maar zeker een matig drinker. Toch verzekert L. B. dat hij ook zieken te troosten en stervenden weet te vermanen. De pope is echter uit de zg. beschaafde kringen gesloten. Men acht in die kringen den godsdienst hoog, maar minacht de geestelijkheid.

De pope wordt door de ontwikkelden voor eene machine gehouden die de zonde afwascht. Men houdt de werkzaamheid van den pope voor eene bloote cermonieele, waartoe vorming en ontwikkeling niet noodig zijn.

Men heeft nu alles beproefd om den toestand der geestelijkheid te verbeteren; maar tot hiertoe zonder veel gevolg. Zeker zou de geestelijkheid grooteien invloed kunnen uitoefenen en uit haren smadelijken staat worden opgeheven als zij zich met alle kracht wierp op de prediking. Deze is sedert jaren in de Grieksche kerk bijna geheel verwaarloosd. In de laatste tijd heeft men ingezien, dat de macht van het woord in staat is om een dam op te werpen tegen het voortwoekeren van het Nihilisme.

Met een blik op het sectenwezen in het rijk des Czaren, hopen wg deze artikelen-reeks te besluiten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen