Buitenland.

WAT BRACHT ONS DE 19de EEUW?

Nu wij bij den eindpaal van de 19de eeuw staan, willen wij beproeven met enkele woorden te schetsen wat de eeuw, die men pralend de „veriichte" genoemd heeft.­

Bij den aanvang meerde kerken gebracht heeft. Bij den aanvang dezer eeuw verkeerden de Protestantsche kerken in een treurigen toestand. Het rationalisme had schier overal den boventoon. Er kwam echter nieuwe ontwaking toen in , 1815 Napoleon was gevallen. Er was iets van de werkingen des Geestes te bespeuren. Men ging erkennen, dat de onttroonde verdrukker een tuchtmeester in de hand Gods geweest was om de volken voor hun afval te straffen. In Duitschland, Engeland, Zwitserland, Frankrijk en Nederland deed deze herleving van het godsdienstig bewustzijn zich gevoelen.

Is deze beweging dood geloopen?

Dit weten wij, dat vele leerstellingen die het Réveil deed herleven, — als de algeheele verdorvenheid van den mensch, de absolute autoriteit van de Heilige Schrift, de verzoening deor het bloed des kruises, — daarna opnieuw door velen, die toch goede Christenen zijn willen, geloochend werden. De vermittelungs-theologie is aan het woord geweest en heeft veel van de winst, door het Réveil geboden, weer vernietigd. Daardoor stond men zwak tegenover de mannen die met driestheid de Heilige Schrift aanrandden en de mysteriën des geloofs verwierpen. Men zocht zich met hen te meten door stuk voor stuk hunne beweringen te wederleggen en deed alzoo zoo goed als vruchteloos werk, daar toch de Schriftbestrijders niet door betoogen zijn te overtuigen en de belijders des Heeren uit de getuigenis des Heiligen Geestes zeer wel weten, dat hetgeen de Heilige Schrift zegt, waarheid is. Men iestreed Rénan, men bestreed Strausz, men bestreed Baur, doch de inzinking der kerken werd er niet door gestuit. Eindelijk was een man met zulk een ruim hart als Spurgeon wel genoodzaakt om de kerkelijke gemeenschap met de Schriftbestrijders te verbreken, al hielden deze ook vol, dat zij met hem op het standpunt des geloofs stonden.

De kerken hebben ontzaglijk geleden, doordat men eerst het pantheïsme en daarna de revolutietheorie ging huldigen.

Er is echter, Gode zij dank, in de Gereformeerde kerken een nieuwe opleving waar te nemen. Het sterkst in ons vaderland maar ook in de Vereenigde-Staten van Noord-Amerika, in Duitschland, Engeland en wellicht ook in Frankrijk.

In Nederland leidde de herleving der Gereformeerde waarheid tot vrijmaking van vele kerken, in N.-Amerika hield zij den stroom van. het universalisme tegen.

In Duitschland gevoelde men mede de werking van de herleefde Gereformeerde beginselen, , doch dit leidde tot hiertoe niet tot bevrijding van de banden, die de kerken aan den Staat binden. Wel wordt door vele leeraars de Gereformeerde leer voorgestaan, maar eene wel georganiseerde beweging om de Gereformeerde kerken tot een nieuwe inleving in hare schoone belijdenis te brengen, vindt men voorshands niet.

In Engeland staat het met de herleving nog zwakker. De Engelsche staatskerk zinkt met hare stoere Calvinistische belijdenis van Westminster steeds dieper weg en wordt steeds meer rijp om den paus van Rome het hoofd in den schoot te leggen. De vrije kerken zijn door de down-grade beweging van haar kracht berooft. De Vrije Schotsche kerk nam een verklaring van hare confessie aan, die niets anders was dan eene verwatering van hare Calvinistische, belijdenis; en nu is de geünieerde Presbytersaansche kerk met de Vrije Schotsche kerk vereenigd, zonder dat de belijdenis onverzwakt werd hersteld. Men vindt gelukkig in de Schotsche hooglanden nog kerken die de banier der Geref. belijdenis omhoog houden.

Wel wist eenige jaren geleden een boekverkooper uit Londen, Kensitt, de menschen te hoop te laten loopen tegen het invoeren van Rooms( he ceremoniën in Episcopaalsche kerken, doch deze beweging had te weinig diepgang, wijl zij louter op uitwendigheden gemikt was, om invloed uit te oefenen op den loop der dingen. Het spreekt wel van zelf, dat een kerk als de Episcopaalsche, wier dienst steeds meer ceremonieel wordt, behaagt aan de Engelsche imperialistisch gezinde aristocraten.

In het Protestantsche Frankrijk is van een herleving der kerken zoo goed als niets te bespeuren. De kerken die evangelisch of ortliodox wilden zijn, namen eene officieuse synodale organisatie aan, daarbij niet de aloude confessie van La Roebelle, maar een nieuwe formule van een paar regels tot grondslag van kerkelijk verband stellende. Wij hopen dat de uitvoerige beschrijving van het leven van Calvijn door den hoogleeraar Doumergue er toe zal leiden, dat de Gereformeerden in Frankrijk zullen gaan zien, wat eenmaal hun kracht en glorie uitmaakte, om daarna in de paden der vaderen te gaan wandelen. Nu is het echter zoo gesteld dat, als men daarover spreekt, men aanstonds voor reactionair wordt uitgekreten.

Zuid-Afrika. Vereeniging der z.g. Aethiopische Kafferkerk met de Episcopaalsche kerk.

Sedert eenige jaren is er door de Kaffers die tot het Christendom overgingen, een kerk gesticht die den naam van „Aethiopische kerk"'

aannam. Zij vergaderde hare leden uit malcontenten of uit Kaffers die bij de eene of andere zendingskerk onder censuur stonden. De leiders hielden hunnen zwarten broeders voor, dat zij mans genoeg waren om zonder de „witmenschen" hunne kerkelijke aangelegenheden te regelen. Een zwarte bisschop van de Methodistische Amerikaansche Episcopaalsche kerk ordende een twaalftal Kaffers tot predikanten, terwijl een van hen met name Dwane tot adjunct-bisschop aangesteld werd. Deze bewe ging, die het gevoel van eigenwaarde bij de gekleurden zoozeer streelde, werkte den arbeid van verschillende Zendingsvereenigingen, o. a. die van Berlijn, Parijs en van de Broedergemeente, zeer tegen.

Op eens komt het bericht tot ons, dat de Aetiopische kerk heeft opgehouden te bestaan. Het is namelijk den adjunct-bisschop Dwane gelukt zijne kerk met de Anglicaansche kerk te vereenigen. In het midden van Augustus 1.1. kwam in Grahamstown te gelijk de synode van de Kaapsche bisschoppen der Episcopale kerk onder presidium van den aartsbisschop van Kaapstad en de conferentie der „Aethiopische kerk" bijeen. Er werd op beide vergaderingen eene formeele overeenkomst getroffen, waarbij de Aethiopische kerk als een kerkelijke corporatie werd erkend, welke voortaan door een provinciaal en een kapittel van twaalf mannen geleid zal worden. Nadat Dwane zijn dwalingen had herroepen is hij plechtig op 26 Augustus in de Cathedraal van Grahamstown in de Engelsche Episcopaalsche kerk opgenomen, terwijl hij den volgenden dag daarin communieerde.

Wat heeft de „Aethiopische kerk" bewogen om opname in de Engelsche Episcopaalsche kerk te begeeren ? Zou het alleen zijn, omdat de Engelsche Episcopalen even als de z.g. Aethiopische kerk eene bisschoppelijke kerkinrichting hebben. Wellicht heeft dit er toe medegewerkt. De beide kerken hebben echter vooral gemeen, dat zij rijp en groen tot hunne gemeenschap toelaten. Wellicht hebben de Engelsche Episcopalen ook we! de Kaffer-Christenen in hunne gemeenschap opgenomen om aan de wereld te laten zien, dat zij over de negers beter denken dan de Boeren.

Wanneer waarlijk de Christelijke religie onder de zwarte bevolking van Zuid-Afrika veld wint, zal ons dit zeer verblijden. Dan is het echter zeer noodig dat zij leiding ontvange; maar het allerlaatste zouden wij voor haar leiding begeeren van de zijde der Engelsche episcopalen, die in hunne kerken in Zuid-Afrika, o. a. door het plaatsen van Mariabeelden, toonen dat zij Roomsche superstitiën weder in eere zoeken te brengen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen