Leestafel.

DR. P. A. E. S1LLKVI8 SMITT. HANDBOK VOOR DE HEILIGE GESCHIEDENIS. Kampen. — J. H. Kok. — I9I2.

Uitgenoodigd, toen hij nog predikant te AMSTERDAM was, door den Kamper uitgever KOK, om een „Bijbelsche Geschiedenis te boek te stellen, voor allerlei kring dienstig en naar den eisch van onzen tijd", heeft DR. SifcLEvis SMITT daaraan, zooals hij schrijft, „na eenig nadenken over de taak, die ik daarmede op mij nam, met bereidwilligheid gevolg gegeven."

Sedert den 6en December van het vorige jtar, opgtreden als hoogleeraar in de FACULTIIT DER GODGELEERDHEID aan de VRIJE UNIVERSITEIT. IS hij aan dcje taak blijven werken enxijnnu? van de ao afleveiingen, waaruit het boek zal bestaan, in druk verschenen.

Dat de heer SMITT eenig nadenken over de taak, welke de heer KOK hem verzocht op zich te nemen, noodig achtte, kan ik mij begrijpen. De dubbele eisch toch, die hem bij die taak werd gesteld, was een lang niet lichte.

Een bijbelsche geschiedenis te boek te stellen „naar den eisch van onzen tijd", wil toch niets meer of minder zeggen, dan de gebeurtenissen, ons in den Bijbel verhaald, te beschrijven bjj het licht der tegenwoordige wetenschap van de uitlegkunde, van de isagogiek en van de volkerenkunde, om van die der natuuikunde nog niet eens te spreken. Is daarmee, gelijk in dit geval, ook nog verbonden de eisch, dat het een Bijbelsche geschiedenis moet worden, „voor allerlei kring dienstig", dan verzwaart dit de taak cog meer.

Dat „voor allerlei kring dienstig" dunkt mij toch niets meer of minder dan een pussle.

Mij althans zou het moeten voldoen ook aan dèten eisch, niet weinig in verlegenheid brengen.

Dan, hoe dit zij, mijn geachte ambtgenoot, hetft in dè«en hem door zijn uitgever gesteldeii eisch geen onovetkomeiijk bezwaar gezien. Op p. VII van zijn Inleiding toch schrijft hij: „Bij de bewerking heb ik getracht deze Handleiding te doen beantwoorden aan de behoefte van allerlei kring en daarom, ook waar meer wetenschappelijk onderzoek noodig was, den populairen trant zoo veel mogelijk te behouden."

Of door middel van „den populairen trant zooveel mogelijk te behouden, " het doel: „beantwoording aan de behoefte van allerlei kring" zal worden bereikt, duif ik, nu nog maar even een derde gedeelte van het geheele werk voor mij ligt, niet verzekeren.

Wàt KOK met zijn „allerlei kring" bedoelt is mij echter duidelijk geworden doordat SMITT op p. VII schrijft: „Het zou mij een voldoe ning wezen, wanneer blijken mocht, dat mijn arbeid voor studeerenden, voor scholen (ook de Zondagschool), voor de Jongelingsrereeniging en eveneens tot voorbereiding voor onder» scheidene examina in de „Bijbelsche Geschiede'nis", goede diensten be wij «en mocht, maar niei minder, wanneer ook de ontwikkelden ondei ons volk er eenige vrucht uit mogen wegdragen tot vermeerdering en versterking in het geloof."

Over wat ik nog niet gezien heb kan ik niet oordeelen, mau van de zeven aflj^eringen, die ik gezien en ik mag ook zeggen nauwkeurig gelesen heb, kan ik gerust verkUren, d», t si] voor deze vijf kringen, hier genoemd, dienstig zijn, ja goede diensten kunnen bewijzen.

Oòk voor den kiing der „studeerenden" waar onder, HSM ik vermoed, onze theoioganten zijn te verstaan. Deleerstof in deze zeven sfls veringen is daarin ook voor hèn zoo geëxponeeid, dat hel akademisch onderwijs er verder op kan voortgebouwd; iets waartoe inzonderheid dA Aanmerkingen achter elk hoofdstuk aanleiding geven. En dit geschiedt dan ook aan onze Vrije Universiteit, sedert collega SILLEvis SMITT, tot wiens professie de ambtelijke vakken, de theorie van zending en evangelisatie behoort, daar ook de HISTORIA SACRA doceert.

HISTORIA SACRA, deze uitdrukkicg kenmerkt het karakter van dit boek.

Had de heer KOK, bij wien de tweede druk van DR. KUYFERS ENCYCLOPAEDIE DER HEILIGE GODGELEERDHEID is uitgegeven, toen bij DR. SiLLEvis SMITT uitnoodigde om zijn boek te schrijven, die Encyclopaedie nog eens ingekeken, hij zou de uitdrukking „Bijbelsche Geschie denis" waarschijnlijk niet hebben gebezigd.

DR. KUYPKR toont daar toch, op p. 147 van het III deel, in aan, dè, t men de voorkeur moet geven aan de uitdrukking: „Historia Sacra" boven die van „Historia Biblica".

In overeenstemming daarmee betitelt SILLIVIS SMITT dan ook zijn werk: HANDBOEK VOOR DE HEILIGE GESCHIEDENIS.

KUYPER laat het woord „Sacra" onvertaald, en waar SHITT zelf zegt, „Heilige" Geschiedenis moge op het eerste gehoor wat vreemd klinken", — had ik, die niets van „vreemdigheden" houd, dan maar liever, met wijlen onzen v. ANDEL, s van „Gewijde Geschiedenis" gesproken.

Maar, dat is 'n qnaestie van smaak.

Geheel ia aanslnitlDg nu met KUTPER'S ENCY­ CLOPAEDIE is, blijkens de INLEIDING, de opzet van SMITT'S boek.

Hij toch schrijft daar: „Als GESCHIEDENIS zien we ons geplaatst, niet maar voor een fehenreeks, maar voor een complex van gebeurtenissen in der eeuwen loop, die in de gedachte Gods een eenheid vormen, en daarom bij de beschouwing in het licht der eenheidsgedachte eerst tot haar recht komen. Als HEILIGE geschiedenis wórdt oog en hart gevraagd voorde aanbidding der gansch bijzondere goddelijke energie, waardoor de wereld, in verlorenheid verzonken, wordt heengeleid tot verlossing en heerlijkmaking. In dien sin mag deze Geschiedenis profetie heeten, de ontvouwing van den Raad Gods tot redding der menschheid. De werking dier Goddelijke energie na te speuren in haar creëeren van feiten en toe sunden, en dat niet bij één volk, het volk van IsraSl, maar La het leven der menschheid, en dat bij het getrouw vasthouden aan de eenheidsgedachte in het licht van het einddoel, — dus universeel en einheitlich, — ziedaar waar­ toe de Heilige Geschiedenis geroepen is.

Ook de indeeling is wezenlek dezelfde als in de Encyclopaedie is aangegeven.

„Naar de eenheidsgedachte", die haar levensgeheim is, zegt PROF. SMITT, „valt deze geschiedenis uiteen in drie hoofddeelen, waarvan de beide eerste saamvallen met het Oude en het laatste met het Nieuwe Testament. Van de Schepphig tot de roeping van Abraham j van de roeping van Abraham tot de komst van Christus in het vleesch; van de komit van Christus tot de openbaring op Patmos."

Laat mij er nog aan toe mogen voegen, dat waar de schrijver de gebeurtenissen ons in de Schrift vermeld, in deze 7 Afdeelingen van zijn Handboek verhaalt, bij zich zooveel mogelijk bedient van het taaieigen der Schrift.

In wat tot dusver verscheen is nu het EERSTE hoofddeel voltooid en van het TWEEDE hoofddeel: de patriarchale tijd; detijdvanMoze8; de Mozaïsche wet; en de tijd van Jozua tot Saul. Met belangstelling zie ik de voltooiing van dit voorname weik te gemoet en hoop het later in zijn geheel te bespreken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen