Zonde en recht - pagina 25

19 Deze meening heeft steeds meer ingang gevonden. Zoo treft men haar ook aan bij Ericus Walten in zijn vertoog over De regtsinnige Policey 25)^ en bij den ongenoemden Schrijver van het geschrift: Redenering en ondersoek over den oorsprong, nature, mitsgaders Bepalinge van 't Hoogsten gebied'^^). Eveneens weet Thomasius van geene Overheid in den staat der rechtheid 27). Langzamerhand wordt echter dit standpunt weder prijs gegeven. Immers mag de juistheid van Jeüinek's voorsteüing worden betwijfeld, die den toestand, waaruit de latere leeraars van het natuurrecht den staat doen opkomen, eene nawerking noemt van de leer des Bijbels omtrent 's menschen val. Althans is hier principieel onderscheid. De staat der rechtheid, waarvan de Heilige Schrift gewaagt, en zooals die later is aangenomen, was een historische toestand, terwijl de natuurstaat van de 17de en de 18de eeuw bloot is eene figuur van den geest; eene abstractie; een zich wegdenken van den Staat om hem zoo terug te vinden; grond en doel van den Staat te bepalen. In gelijken trant als Herbart alle recht, naar de idee, uit de overeenkomst afleidt. Pufendorf wil reeds niet weten van, niet rekenen met den val. Alleen komt 's menschen natuur, gelijk zij thans is, in aanmerking. Het doet er niet toe, of de staat der onschuld een andere was, en waardoor wijziging kwam. Ook al neemt men aan, dat de Staat is opgericht om het menschelijk leven te beschermen tegen velerlei kwaad, zoo is toch onnoodig uit te gaan van de vooronderstelling, dat aanvankelijk alle zucht om elkaar te schaden heeft ontbroken 28). Intusschen kon, door zoo te werk te gaan, toch niet uitblijven, dat de toestand zonder Staat, waaruit juist de behoefte aan den Staat moest bewezen worden, werd afgeschilderd als minder volkomen, zoo niet ellendig, en laat zich begrijpen, dat reeds Pufendorf bij den strijd, waarin hij allengs gewikkeld raakte, het verwijt moest hooren den staat der rechtheid te hebben gesmaad. Men lichtte in den geest Staat en Overheid uit den huldigen toestand weg; dacht zich wat daaruit zou worden; en schoof dan eene menschelijke wilsdaad onder den Staat, nu als vereeniging gedacht, met een bestuur, om aan den wil der leden uitvoering te geven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen