Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 99

91 Bij de Reformatie in Geneve waren Farel en Viret, reeds voordat Calvijn er in 1536 voor het eerst kwam, radicaal te werk gegaan, ook door algeheele afschaffing van alle kerkelijke feest- en vierdagen buiten den Zondag; gelijk o. a. blijkt uit hetgeen Calvijn aan de Berner overheid schreef, toen hij in Febr. '52 met Farel te Bern was (welke briei in Calv. Opp. afgedrukt is, niet alleen op het jaar 1552, Vol. 14, p. 284—289, maar door een misverstand nog eenmaal, iets vollediger, op het jaar 1555, naar de door Calvijn zelven geschrevene minute. Vol. 15, p. 537—542): » 0 n vous a mal informe, de dire que, par curiosite ou aultrement, iaye introduit quelque facon nouvelle. Mon frere maistre Guillaume Farel est icy present, lequel vous pourra dailleurs affermer que, devant que iamais ientrasse a Genefve, lusaige de la cene, du baptesme, du mariage et des festes estoit tel quil est auiourdhuy, sans que iy aye rien change: tellement quon ne men peut rien attribuer comme propre a moy Quant aux iours de festes, ils estoient abolis a Genefve, devant que ie partisse de France. Et ceux qui avoient procure cela, ne lavoient pas fait par contention ne picque [nl. tegen Bern], mais seulement pour abolir la superstition qui avoit regne en la papaulte." Calvijn was het met die afschaffing eens. Maar zij was volstrekt niet naar den zin van de Berner overheid, die bij hare Reformatie iets meer conservatief gehandeld had, ook met name door handhaving van de zoogenaamde »vier groote feesten" (Noël, Circoncision, Annonciation of Incarnation, en Ascension; op 25 D e c , 1 Jan., 25 Maart, en 10 dagen vóór Pinksteren). En die overheid meende zelfs het recht te hebben, van Geneve te verlangen, dat men aldaar, ook ten aanzien van dit punt en van nog een paar minder belangrijke (steenen Doopvonten, en ongezuurd Avondmaalsbrood), de »Berner ceremoniën" geheel volgen zou. In 1538 is die aandrang van Bern, die aan de Geneefsche tegenstanders van Calvijn eene welkome hulp gaf, zelfs een hoofdmoment geweest bij zijne verbanning (gelijk zeer goed wordt aangewezen, b. v. in Roget, Hist, du peuple de Geneve, Tome I, 1870, p. 81—90, en in C. A. Cornelius, Die Verbannimg Calvins, 1886, in de Abhandlungen der IC bayer. Akademie der Wiss., I l l CL, XVII Bd., I l l Abth., biz. 754—761, in de afzonderlijke uitgave biz. 48—55). Calvijn en zijne collega's wilden zich ter wille van de kerkelijke eendracht en eenheid naar die ceremoniën wel schikken, mits de Gereformeerde beginselen ongeschonden bleven, en dus op voorwaarde: allereerst, dat het niet geschieden zou enkel op bevel van de overheid, maar dat de Zwitsersche Synode, die reeds te Zurich was bijeengeroepen, daartoe besluiten zou, en dus de Kerken zelve zich hierover zouden uitspreken; voorts, dat de Berners openlijk verklaren zouden, de te Geneve ingevoerde gebruiken volstrekt niet afkeuringswaardig of onschriftuurlijk te achten, maar alleenlijk om der wille van de kerkelijke eendracht gelijkvormigheid te wenschen; vervolgens, dat de Geneefsche predikanten dan eens opzettelijk over de vrijheid der ceremoniën zouden prediken, met betoog van de thans bestaande wenschelijkheid der gelijk-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen