Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 230

222 zij werd door fransche en waalsche predikers, het eerst omstreeks 1540 in zuidelijk Vlaanderen, waar Pierre Brully, een der voornaamste leiders van het Calvinisme, in 1545 te Doornik op den brandstapel geraakte. Brully werd door velen gevolgd. Heimelijk trokken hugenootsche predikers uit Noord-Frankrijk Vlaanderen en Henegouwen binnen en verkondigden op talrijk bezochte samenkomsten in afgelegen plaatsen het nieuwe geloof, dat hier zeer vele aanhangers vond. Guy de Bray, die omstreeks 1552 uit Engeland terugkeerde, was de voornaamste van deze moedige predikers, die brandstapel en schavot trotseerden. Vooral na den vrede van Cateau—Cambresis, toen de vredestoestand op de fransche grens de betrekkingen met Frankrijk gemakkelijker maakte, trad een groot aantal predikers uit dat land op, weldra ter zijde gestaan door een aantal Nederlanders. Peregrin de la Grange, Saravia, Taffin, Junius, Moded, Dathenus, Heidanus — ziedaar eenige beroemde mannen, die daarbij op den voorgrond komen." Nu waren Peregrin de la Grange en Junius zonder twijfel Franschen. Maar deze twee zijn eerst in 1565 in de Nederlanden gekomen. En verder waren alle de hier genoemden Nederlanders; ook Brully en De Brés, die hier blijkbaar bij de Franschen worden ingedeeld. Van dat »groot aantal predikers uit Frankrijk", dat reeds terstond na den vrede van Cateau—Cambresis (1559) hier te lande zou zijn opgetreden, en van die »Hugenootsche predikers uit Noord-Frankrijk", die, ten getale van »velen", zelfs reeds sedert 1545 Brully zouden gevolgd zijn, Vlaanderen en Henegouwen binnentrekkende, wordt dus niemand met name genoemd. En ook inderdaad zou het noemen van namen of het opgeven van feiten hier nog al bezwaar hebben. Het geldt hier eene voorstelling, die geheel buiten de geschiedenis om gaat. 31) Wat hierboven in den tekst met betrekking tot Junius gezegd wordt, is ontleend aan de levensbeschrijving, die hij als een soort van dagboek voor zichzelven gemaakt heeft, en die nog bij zijn leven, hoewel buiten zijne voorkennis, door Paulus Meruia, toen deze haar eens ter lezing ontvangen had, in 1595 is uitgegeven. Daarin verhaalt Junius (in de Geneefsche uitgave van 1607, Francis ei Itmü Biturigis.... opera theobgica, duobis Totnis, Tom. I, fol. 13 sq.; in de uitgave van de »Bibliotheca Reformata", Vol, I : Dr. A. Kuyper, D. Francisci Junii Opuscula theologica selecta, 1882, blz. 23 vg.): »Post illud tempus ex Belgio aduenit [nl. te Geneve, waar Junius toen studeerde] nunrius Aprili mense [1565], vt Ministrum aliquem diuini verbi, ad Ecclesiam Gallicam, quae turn Antuerpiae erat, impetraret. Narrabat ille, jc«i p-aKm TaSfifTtiiug, quanta raritas et inopia Ministrorum hac lingua vtentium esset in tanta regione, tanta frequentia bonorum, tantoque studio. Accedebant ad haec monitores optimi, loannes Crispinus, Stephanus Mermerius, et alii boni. Commouit me turn illa necessitas, vt operam meam Ecclesiae Antuerpianae sermone Gallico vtenti condicerem ad necessitatem illam (quam grauissimam audiebam esse) alleuandam, si k conuentu fidelium seruorum Dei, qui in urbe [nl. Geneve] erat,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen