Christelijke wereldbeschouwing - pagina 20
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
20 wordingen in
gevormde
voortbrengen, maar het zijn de door ons
ons
van gewaarwordingen,
groepen
En
vormen.
maar ook
zoo
die
de
lichamen
het niet alleen objectief met de wereld,
is
met den mensch
subjectief
gesteld.
Het Ik
is
geen
bestaande reahteit, maar niets anders dan eene ge-
objectief
woonlijk saam voorkomende groep van elementen; het vormt
dus geen reëele, maar alleen eene ideëele, denkoeconomischfr eenheid, en verandert ieder oogenblik
Nu
inderdaad het
is
onze
onderscheidene
en begrippen
dingen;
onweersprekelijk, dat onze voor-
verbindingen zijn van eene menigte verschillende,
stellingen
door
feit
i).
zijn
zintuigen ontvangene gewaarwor-
op hun beurt weer abstracties en
combinaties, gevormd uit een groot aantal uiteenloopende voorstellingen.
Experimenteele,
mathematische
bewijzen
zijn er
niet voor te leveren, dat aan onze voorstellingen en begrippen
eene
objectieve
wijzen
beantwoordt.
werkelijkheid
Wie
zulke be-
verlangt, voordat hij aan eene objectieve wereld
en objecten gelooft,
subjecten
wijze
geenerlei
stelt
eene voorwaarde, die op
vervulling vatbaar
voor
is.
Zelfs wordt hij
dan gedwongen, om ook aan de gewaarwordingen cendente
waarde
afdoend
argument
te
want ook
ontzeggen;
bij
te
van
alle trans-
hier is er geen
brengen, dat de gewaarwordingen
door eene objectieve wereld van kleuren, tonen, bewegingen enz.
veroorzaakt
sceptische
zijn.
consequentie
Maar ook terug,
de
al
deinst
men voor deze
nominalistische
van voorstellingen en begrippen maakt
alle
opvatting
Avetenschap en
Mach, Popularwissenschaftliche Vorlesungen. 2te Aufl. Leipzig Barth Verg. Hönigswald, Zur Kritik der Machschen Philosophie. BerJin Schwetschke 1903 bl. 9 v. Verwant is de immanente philosophie van Schuppe, verg. Dr. A. Schapira, Erkenntnistheoretische Strömungen der Gegenwart. Schuppe, Wundt und Sigwart als Erkenntnisstheoretiker Bern 1904. 1)
1897.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's