Volkenrecht - pagina 92

82

ment radical, accompli par une puissance allemande Qt h son profit d?iüs l'état politique de l'AUemagne et de l'Europe: il n'y a plus de confederation allemande, il n'y a plus de lutte ni d'équilibre entre deux grands états allemands; il n'y a plus d'independance ni de moyens assures de resistance pour les états allemands secondaires. Le fait de Sadowa est un fait d'agrandissement et de conquête accompli par la force militaire de la Prusse et par son influence dans l'ordre intellectuel allemand; c'est l'oeuvre de Frederic II reprise et poursuivie par son peuple plus que par ses successeurs sur le tróne; c'est une puissance belliqueuse, ambitieuse et habile qui a décidément pris place parmi les grande^ puissances de l'Europe." ^^'') Voorts zij op Thorbecke's oordeel hier gewezen, die eveneens uitnemend inzag, hoe Bismarck juist het tegendeel deed van eene Duitsche eenheid tot stand brengen; inderdaad Duitschland opofferde aan machtsvergrooting voor Pruisen. Mr. Olivier heeft na Thorbecke's dood diens meening over de buitenlandsche gebeurtenissen meegedeeld, waaraan het volgende ontleend is: „In het buitenland zag hij alles slapen en ondermijnen, wat tot nu toe aan de europesche statenhuishoudingen vastheid en zekerheid voor de toekomst gegeven had. De oorlog tegen Denemarken, Oostenrijk's vernedering, Engeland's abdicatie als groote mogendheid in Europa, Frankrijk's napoleontisch tijdvak, gevolgd door zijn terugbrengen tot eene mogendheid van den tweeden rang, eindelijk de oplossing van Duitschland in een pruissischen militairen staat, onder een persoonlijk keizerlijk-koninklijk gouvernement, — dit alles waren voor hem veege teekenen, die aan Europa in het algemeen, en in het bijzonder aan de kleine staten van Europa, niets dan kwaad voorspelden . . . In plaats van het ééne constitutionele Duitschland, waarin Pruissen met zijne autocratische en militaire antecedenten zich zou opgelost hebben, was nu, juist andersom, Pruissen het model geworden, waarnaar Duitschland zich vormen zou, en dit, naar Pruissen's model vervormde Duitschland was de eerste, de overheerschende mogendheid van Midden-Europa." ^"^l Intusschen was Napoleon in 1866 gedupeerd. Hij was door Bismarck — hem in slimheid nog de baas — gefopt. „Twee spelers zijn het, door wie met het bloed, met het welzijn en aanzijn der Natiën ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen