De bronnen van het privaatrecht - pagina 26
Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat der Vrije Universiteit
24 bleef door algemeene moreele en economische overtuigingen, die vrijwel gemeen goed zijn. Dat het gegeven woord bindt, dat ook de eenzijdige belofte nakoming verdient, de wederzijdsche hoofdverphchtingen bij contracten als koop, huur en leening, welke de handelwijze van een goed koopman is in het verkeer, de eisch der goede trouw, dat alles zijn dingen waaraan men zich wel kwaadwillig kan pogen te onttrekken, maar waarover onder het volk of in den betrokken kring geen ingrijpend verschil van opinie bestaat. In hoeverre de eigendom als volstrekt recht ten bate van anderen mag en moet worden beperkt, dat moet en kan ook best de ontwikkeling der volksovertuiging zelf uitmaken. . En zoo is het in het verkeersrecht bijna overal. Z o o is het ook verklaarbaar, hoe het komt, dat in het huwelijksrecht op die punten, waar wèl een algemeene volksovertuiging bestond, het Overheidsrecht werd afgeknabbeld. Bij ons ziet men dit minder, omdat bij ons de rechter de recepten van Montesqieu, zooals die in de wet A. B. zijn opgenomen, heel wat meer consciëntieus heeft toegepast, dan in diens geboorteland geschiedde. Daar voelde de rechter zich meer, ondanks alle theorie, de geestelijke erfgenaam der oude fransche parlementen. En zoo heeft in Frankrijk op die punten, waar een krachtige volksovertuiging bestond, deze volksovertuiging heele stukken Overheidsrecht weten te vervangen door volksrecht. Z o o heeft men de rechtspositie der getrouwde vrouw heel wat verruimd, zoo heeft men het verbod van onderzoek naar het vaderschap door de delicts-actie zooveel doenlijk uitgehold. W a a r in zulke materie de Overheid haar taak verzuimde, deed het volksrecht zich weer ten slotte zelf gelden. Zoo is het ook verklaarbaar dat, waar het volksrecht voelt zich zelf niet te kunnen redden, hetzij door gebrek aan eenheid van overtuiging, hetzij doordat de bestaande overtuiging kwaadwillig wordt getrotseerd, om Overheids-ingrijpen wordt geroepen. De naamlooze vennootschappen en de levensverzekeringsmaatschappijen vragen zoo om Overheidsrecht. Z o o schijnt de practijk niet tot een overtuiging te
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 20 oktober 1913
Rectorale redes | 48 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 20 oktober 1913
Rectorale redes | 48 Pagina's