Verdienste of genade? - pagina 55

het boete-probleem vanuit de oude onderstellingen onoplosbaar is. Dat is m. i. inderdaad het geval, omdat het dispositie-probleem als vanzelf een begrenzingsmoment insluit en daardoor niet in staat blijkt te zijn de weg te banen voor de bijbelse relatie tussen boetvaardigheid en genade, gelijk ze in de Reformatie werd hervonden in een nieuw uitzicht op de verhouding tussen wet en evangehe. Boeiend is juist daarom het feit, dat vooral in onze tijd van R. K. zijde pogingen worden gedaan om boven het oude dilemma uit te grijpen, gelijk dat bij Poschmann en Schmaus het geval is, die van oordeel zijn, dat de discussie, die met het attritio-decreet van 1667 niet wezenlijk ten einde was, „hoffnungslos" is vastgelopen en dan de oplossing hierin zoeken, dat vooral de verzoening van de zondaar met de kerk in het oog moet worden gevat "^), omdat dan óók bij volkomen berouw het sacrament zijn volle kracht behoudt. We zien daarin een poging om boven het vrees-berouw, dat op zichzelf waardeloos is ^''^), uit te komen, binnen de R. K. visie op de effectieve kracht der sacramenten. Men mag zeker niet uit onopgeloste problemen hchtvaardig conclusies trekken, maar nergens zien we sterker dan 174) Ygi Poschmann, a. w. pag. 111 en Schmaus, Kath. Dogmatik IV, 1, 1952, pag. 494. Volgens P. was het uitgangspunt onjuist en wanneer men het aspect van de verzoening met de kerk in het oog vat, verschuift het probleem. „Und es ware nicht nötig gewesen auf die unvoUkommene Reue zu rekurrieren um ihm die Existenzberechtigung zu sichern" (Poschmann, pag. 111). 1'^°) Attritio en contritio zijn dan nl. niet meer als „Furchtreue" en „Liebesreue" te onderscheiden, maar het gaat om zulk een berouw, dat reeds voor het ontvangen van het sacrament rechtvaardigt, al ligt er ook een „votum sacramenti" in besloten (vgl. ook Trente, Denz. 898). Dat het ecclesiologisch gezichtspunt van Poschmann en Schmaus niet de solutie kan zijn, blijkt uit het feit, dat de oude synthese haar rol blijft spelen, waar het berouw in het sacrament zijn „vervuUing" vindt. Het onvolkomen berouw is toch goed en heilzaam, „weil sie den Menschen für die Rechtfertigung bereit macht" (Schmaus, a. w. pag. 500), al rechtvaardigt dit berouw niet „ohne den wirklichen Empfang des Busssakramentes" (pag. 501). Deze solutie niet als oplossing der (R. K.) problemen te kunnen zien, betekent allerminst een miskenning van de belangrijke „ecclesiologische" beschouwingen i. v. m. de schuld, die we ook aantreffen bij K. Rahner. Vergessene Wahrheiten über das Busssakrament. In: Schriften zur Theologie, II, 1955, pag. 143, m. n. over zonde als „Sünde gegen die Kirche" (pag. 144 v.).

53

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen