UIT HET POLITIEKE EN SOCIALE LEVEN.

Is de schoolstrijd uit?

Op die vraag heeft een der veteranen in deze worsteüng, de heer Dte Savomin Lohmian, reeds in het j^r 1917 een antwoord gegeven, toen hij in zijh rede op de negen en dertigste jaarvergadering der Unie „Een school met den Bijbel", onder meer zeide: „-VraagJ; men mijl nu: is, indien de voorstellen der Onderwijscommissie wet, worden, de schoolstrijd uit, dan antwoord ik met beslistheid: ja. Ik zo'u niet weten Wat wij', als Christenen, als: protestantsche Christenen alüiians, anders zoiiden kunnen', verlangen. Uit is dan de schoolstrijd".

Met dien süijd bedoelde hij de politieke worstelinjg..

Niet den geestelijken kamp voor het waarachtig welzijn van de kinderen des volks, wamt daarvan zegt hij: „Maar niet de strijd over datgene, waarom het teni •slotte te doen is. Niet de strijd voor de beginiselen, die naar 0'n, ze overtuiging aan alle dtaurzame ontwikkeling ten gïio'ndslag moeten liggen. Niet de strijd, noodig om. het Evangelie te brengen aan alle creaturen, j.."

Is de schoolstrijd uit? .

Misschien wekt het verwondering!, dat na de aanneming vian de wet-De Visser • door de TVeede Kamer deze vraag nog gesteld wordt, want .... waarvoor moet straks n», g een politieke worsteling gevoerd worden? Die vms nioodizialtelijk in de eerste decenniën der vorige eeuw, toen de gewestelijke magistraten weigerden de autorisatie voor schoolstichting te verleenen, en het Hberalisme ons Christenvolk verhinderde eig.en scholen op te richten. Die was niet minder noodzakelijk, toen in de , zeventiger jaren de scherpe resolutie van Kappeijne de minderheden onderdrukte, en de 'vrije school werd uitgescholden als een weelde der rijken en een aalmoes der armen. Die was ook nog niet overbo'dig^ toen wel de schoolwetten' van Maobay en Kuyper 's land's klassen voor onze scholen geopend hadden; doch de be-voorrechtimg der neutrale staatsschool bleef vo'ortduren, .miaar .... nu, kan er üu no-g wel sprake wezen van een schoolstrijd? De wet-De Visser heeft immers al oiQze wenschen vervuld. Openbare en vrije school staan op een lijn, Ze deelen straks gelijk op. Ze hebben voor de Overheid gelijke rechten. On)Z, e financieele zorgen izijn voorbij. Wij zijn uit het diensthuis uitgeleid, en .... durft iemand nu nog te beweren, dat de schoolstrijd niet "uit is? Is zulk een beschoUwinig niet een , , verbijsterende - voorstelling" van zaken te noemen?

En toch .... ondanks al onze dainkbaarheid voor wat God ons schonk, en trots al ouize waardeerinlg voor den kostelijken arbeid van Minister D'e Visser, zijn we niet ten volle gerUst, en deelen - vvij niet het (optimisme, dat de schoolstrijd thanis uit zou zijn.

Natuurlijk niet de geestelijke.

Die blijft voortduren' tot den einde.

Die worsteling is de ^geloofsstrijd om het geestelijk heil van het zaad des Verbonds, en de principiëele kamp voor het waarachtig welzijn van ons volk, en deze kan niet oveiigaan in vrede, aleer Hij komt. Die het rijk der duisternis volkomen beschaamt en den Satan onder onze voeten verplettert. ; ,

Ook is niet Uit de schoolstrijd in paedagogischen zin.

Die treedt juist thanis met alle kracht op den voorgro'Ud.

Daarvoor moeten nu alle, alle krachten ingespannen' worden, en thans is het aan ons om, waar de geldelijke druk is weggenomen, te toonen, dat het christelijk onderwijs-, juist omdat het christelijk is en van den geest van Christus beizield, verre Uitgaat boven dat 'Onderwijs, hetwelk met den Heiland niet rekenen mag en niet rekenen - wil. Hiervoor wordt in de onderwijizers 'grooto geestelijke energie geëischt. Zijl moeten met liefde voor het beginsel vervuld wezen, willen ze dezen heiligen wedkamp volhouden. Het ideiaial der christelijke, en in dit blad mag gezegd wo-rden, der gereformeerde topvoeding, moet vo'or hun oo'g schitterenj als een van God gegeven' ideaal, en het zial nu openbaar worden of het goud van het christelijk onderwijs van het echte karaat is.

Op dit „geestelijke" volle alle nadruk.

Bij uitwendige weelde zinkt zoo licht het ideëele in.

Gouden ketenen belemmeren dikwerf den groei en bloei.

En voor alle dingen hebben wij straks geestelijk elan noodig, en vnagen onze scliolen om de liefde en het gebed, de toewijding en de belangstelling van hen, die voor 'haiar bhjven' worstelen om des Woords en des Verbonds van God - wille.

Maar .... nu de politieke strijd.

Hebben wij alles wat we wensclien? Latea we, en daarin schuilt hioegenaatnd geen ondankbaarheid jegens den Minister van Onderwijs, maar eerlijk zeggen, neen, wiant, ia de eerste plaats, het ideaal, waarvoor Groen reeds streed en altijd in den schoolstrijd g: eijverd is: , , het vrije onderwijs regel, de staatsschool aanvulling", is nog geen werkelijkheid geworden. D'eze laatste blijft niorrnaKteit. De Staat blijft in de toekomst, en niet alleen in exceptioneele gevallen, opvoeder. En nu een van beiden: boveng, enoemd ideaal was een leege leuz© en een holle phrase, miaar .... dani boet de ï; schoolstrijd izeer veel van z'n schoon in, of we hebben ' hier te doen met een deugdelijk en waardevol principe, doch .... dan is de onderwijisworstelinigi nog liiet uit.

Er is echter meer.

De nieiuwe schoolwet bevat ook enkele bepalingen, die de paedagiogische vrijlieid van ons onderwijs aantasten, en ons te afhankelijk maken van de Overheid. Wij denken hier aan de beoordeeling en goedketuiing; van het leerplan; de facultatief stelling van het godsdienstonderwijs, ; de uitbreiding van het aantal lesuren vTOor landere vakken; , izoodat het godsdiienstonderwijis in de Bijbelsche Geschiedenis in het giedrajig kan komen; de benoeminig van het onderwijzend personeel in overleg met den inspecteur, — en deze pimten wordem niet door ons gevaarlijk genoemd, maar bijnia alle Christelijke organisaties op onderwijsterrein hebben tegen deze regelingen gewaarschuwd en zelfs bij de Tweede Kamer op veïwerping dezer artikelen aangedrongen.

Nu kan de praktijk meevallen.

Als n.l. ministerie en inspectie, departement en gemeentebestuur ons genegen zijn, en met welwillendheid den blo©i van het christelijk onderwijls voorstaan. Maar .... zoo het bestuur in radicale handen komt. Zoo .... we eens niet langer een bewindsmian hebbeni als dezen minister. Zoo het staatstoezicht eens niet genegen is alle vriendelij'kheid te betoonen. Zoo de letter der wet eens met ijzeren gestrengheid wordt uitgevoerd, wat dan? Dan vreezen-we de eene belemmerinig na de andere, en loopt onze christeUjke school gevaiar een christelijke staatsschool te worden.

En daartegen mioeten we waken.

Voor vredige rust is het nog geen tijd.

Wie meent te kunnen inslapen vergist zich.

De worsteling is nog niet ten einde, en onze vréugdedagen en dankstonden hebben hierin bestaan, dat we ons voor een oogenblik van het slagveld inomze tenten terugtrokken om den Heere te danken voor het goede^ dat Hij gegeven heeft. Maar .... de vrede is nog niet gesloten. Wij kunnen niet rusten voordat ook in de bovengenoemde punten en in de. gansche verhoufeg van staat en school de vrijheid vaii het christelijfc onderwijs ten volle gewaarborgd is. En wie wil daartoe niet medewerken? Toch ieder, die de vrije school, de school der ouders, om Gods wil liefheeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen