Transsylvanië en Roemenië.

VIII.

Eindelijk vertrokken de heeren met den nachttrein naar Boiekarest, waar ze drie uur te laat aankwamen, omdat de machine niet sterk genoeg was. De trein was ziO'O-ppgepropt vol, dat gangen, gereserveerde öO'mplartimenten enz., zelfs de buffers in beslag waren genomen en de blanke bajonet moest worden gebruikt om tO'egang voor de hee-» ren te maken! De herinnering aan dien nachürein, waa.rm'ede zijl eindelijk in de hoofdstad van Roemenië aiankw; amen, werkt op' hén als een nachtm'errie, zo'Ct verzekeren de heeren.

Zij fciehóefden te Boekarest wel geen kerk te . bezoeken, want de eenige Magyaarsche Kerk aldaar was 'gfeslo'fcen, maar de tijd van vijf dagen was m'eer dan bezet met allerlei hesprekingen en verschillende onderhouden, die ziji hadden. 'Was_ het niet gemakkelijk geweest om 'te Boeka; rest te komen; nog moeilijker was het ota er weer uit te feom'en. Corruptie allerwege! Er Waren passagi'Crs voor den Simplonexpress naar Parijs, die duizend frank hadden moeten betalen om een kaartje te kunnen krijgen. Dank z'ij' de tusschenkomst van de Britsche Legatie en van vriendelijke leden der Ro'emeensche regeering, was het hun m'dgelijfc om de la, ngi-van te voren besproken plaat-S'cn lop den elfden dag te kunnen bekomen. Zij konden we'inig of niet 'profiteeren van zijher Majesteits gez: ajnt, 'omdat die bijha al den tijd van •hun verblijf afwezig.was. Hij' heeft echter naarstig lom inlichtingen aan hen gevraagd en verzocht dat zij hem verslag zöude'n doen van hun bevind van zaken, waaraan zij hebben voldaan en nam zich voor om alles te doen tot welslagen van hun zending, waartoe hij bij de regeering en het hof zoo mogelijk in staat zioude zijn. 'Verder hadden zij ook nog leen lang onderhoud met zij'ne Genade de m'etroplolitaan van de Grieksch Orthodoxe kerk van Roemenië; deze was zelf een Zevenberger van geh'OO'rte; dan nog met den archimandriet, een bizio'nder innemende persoonlijkheid; met den ex-pre'mier, den minister van eeredienst, den minister van onderwijs, m'et den secretaris van Staat voor Transsylvanië en met den kolonel van de Britsche militaire zending. Steeds weer hadden zij een 'onderhoud met den Anglikaanschen geestelijke van het Britsche gezantschap, die hen van bizonderen dienst was door zijn omvangrijke kennis met betrekking tot Roemeensche aangelegenheden en aan wien zij zich ten zeerste verplicht . gevoelden door de groote gastvrijheid enz. hen bewezen. De Roemeensche autoriteiten waren bizonder hoffelijk en b'eleefd jegens de Schotsche heeren. Wat zij hen mededeelden, dé feiten die zij moesten noemen enz. enz. waren voor hen niet aangenaam len maakten het voor dezen noodzakelijk 'Om zich te verdedigen. De Schotten zeiden hun vrijmo'edig, waar het op stond. Zij hoorden dat met geduld aan en verdedigden zich vrij. Bij de meeste gevallen die ter sprake werden gebracht en onderwerp waren van gedachtenwisseling, bleek dat de Schotten stonden tegenover mannen, alleszins ter zake kundig, maar buitengemeen vaderlandlievend; zij waren O'Ok volstrekt niet blind voor de vele gebreken, die er nog waren bij de ge'i'mproviseerde administratie van het pas verworven gebied; zij toonden zich ook allerminst onverschillig O'mtrent de opinie die zij, mannen uit het Westen zich zouden hebben gevormd inzake den toestand des lands.

De Commissie le-eft niet zonder hoop, dat de Roem'eniërs antwoorden zullen op het beroepi van de Alliantie. De Roemeniërs koesterden niet den minsten twijfel en argwaan, dat de Alliantie door eenig ander motief werd gedreven, ' dan door den innigen weiisch om' mede te werken dat er rechtvaardigheid en ridderlijkheid, vrede en inschikkélij'lcheid zouden komen tusschen de onderscheiden rassen 'en kerken van hun land.

Dit beroep is, nadat de Commissie haar verslag had .uitgebracht, direct gedaan O'p • de regeering \rajn Roemenië; met nadruk drong het er op aan om onmiddellijk besliste stappen te doen cm geleden onrecht, de Hongaarsche Gereformeerde kerken aangiedaan, te herstellen. 'Van het Engelsche departement van buitenlandsche zaken en eveneiens van den 'Volkenbond zijn later zeer belangrijke stukken in deze materie bijl de Ro'emeensche regeering ingediend, maar Roemenië heeft de Alliantie nog niet officieel geantwoord. Men diene echter niet te vergeten, (Jat het tracLaat met betrekking tot de minderheden met Roemenië nog niet is geratificeerd en dat het dus nog niet staat onder de garantie van den Volkenbond, wat wel het geval is met de tractaten met Polen, Czechoi-Slo'vakije, Oostenrijk, Bulgarije en Jugo-Slavië. Middelerwijl blijft het c; ontinent_ale-comité van de Wes-

telijke Afdeelmg der Alliantie actief en is op nadere acitie, z^oo noodig', voorbereid. De Westersche secti'6 heeft besloten eenzelfde beroep fen protest als het boiveoigenoemde, bij de Roemeensdie regeering in te dienen. Missahien is nog wel van Eet naeeste belajng het protest, dat eerst onlangs ••is ingediend door het comité „voor de rechten van godsdienstiigie' minderheden". Voorzitter van dit invloedrijk lichaam is Dr ArÖiur J. Brown, een van de krachtigste voormannen onder de Gereformeerden. Dit stuk is door énkele van de meest beteekenisvolle burgers van Amerika geteekend, door mannen van onderscheiden kerkelijke en politieke richting, als daar zijn: de ex-president ïaft, Bryan, Dr Coffin, Dr Boynton, e.a. Voög daarbij nu nog het beroep, gedaan door de Unitariërs, dan blijkt dat thans een vierdubbel beroep is gedaan op Roemenië, ten gunste' der gereformeerde en andere godsdienstige minderheden in dat ongelukkige deel van het oude Keizer-koninkrijk', dat gevoegd is bij' deze bevriende natie der Entente. Het Amerikaansche Co'mité vraagt precdes hetzelfde als de Westersche Af deeling van de Alliantie; dat Roemenië een vergadering samenroepe, bestaande uit vertegenwoordigers van de kerken die in Transsylvanië zich beklagen met de leidende persoonlij'kheden van de Roemeensclhe kerk' en regeering, ona samen te spreken met het ooig op eene regeling van de kwesties, die nu de bron zijn van zooveel twist.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen