Nog eens de „Schoolmuts”.

Van enkele van onze lezers ontving ik eeni verzoek me nader te verklaren inzake de kwestie van de zoogenaamde schoolmuts.

Speciaal vroeg men mij in te gaan op argumenten tegen de schoolmuts, ontwikkeld in ^, De Standaard" door den heer Janse.

Laat ik beginnen met te zeggen, dat mijn artikel! al geschreven was, toen dat van den heer Janse verscheen, althans, toen ik' het las. Anders had ik het rnijne misschien in de pen gehouden. Niet omdat ik het achteraf met den heer Janse eens was. Verre van daar. Maar omdat ik er een hekel aan heb tegen iemand in te schrijven, wamieer de zaak niet van overwegend en principieel belang is.

Daarom zal ik dan nu ook geen lang artikel schrijven om den heer Janse te weerleggen.

Hij is een door ons zeer gewaardeerd medewerker aan ons blad. We lezen hem gaarne. Hij' heeft frisscho en oer-gereformeerde ideeën.

Maar ik geloof, dat de heer Janse te weinig heeft gezien de werkelijkheid. Hij is aan het fantaseeren geslagen.

Men kan natuurlijk, zooals ik zei, altijd wel iets gewichtigB gaan vinden in zooiets. Men kan wel gaan praten van cultuur-decadentie en al zulks meer. Maar zoo legt men mijns inziens, voorzoover het de schoolmuts betreft, de eigen opvatting i n de feiten.

Ik geloof niet, dat de heer Janse het bij het rechte eind heeft. Hij ziet de dingen teveel op' een afstand m.i. en te weinig vanuit de wérkehjke belevingen der joaigelui.

Maar ik wil hierover niet debatteeren. Want daji zou ik breed moeten spreken over de methode van behandeling van dit vraagstuk; aangezien ik het met heel de methode van den heer Janse in dezen (ook wat zijn beschouwing over de Jojo betreft) glad oneens ben.

Historisch staat bovendien m.i. de zaak' gansch anders dan de heer Janse meent. Ook oultuurpsychologisch.

Zoolang de menschen geen pruiken droegen, was het dragen van een pruik een sdiande; toen ze er mee begonnen, mocht ieder er een dragen, behalve een dominee; to'en ze werden afgeschaft mocht ieder hem afschaffen, behalve de dominee, voor wien het nu ineens een teeken van heiligheid was geworden.

Met de kuitbroek was het al' precies zoo.

En laten we den „steek" (oofc een hoofddeksel!) niet vergeten. Riep niet eens dominee Stalius zaliger uit: „O, toonbeeld van goddeloosheid op het hoofd eens godzaligen dienaars!" En betoogde een ander predikant in den jare 1870 niet: .„Sinds de Dienaars het teeken van ootmoed en godzaligheid van hunne hoofden hebben afgelegd, is de duivel in de herders der kerk van Christus gaan wonen!" O principesI

Maar ja, daar gaan we heen, waimeer we meenon, dat dergelijke, in de wenteling der eeuwen steeds weer voorkomende wisselende verschijnselen, méér beteekenen, dan ze werkelijk waard zijn.

Waarom droeg de schooljeugd in de dertiende en veertiende eeuw ook al een schoolmuts ? Ook al decadentie?

Waarom hebben alle eeuwen door de studenten zulk een muts gedragen? (O, schoone, vierkante muts, die wij als studenten in Keanpen op de hoofden onzer senatoren bewonderden! Was het niet het ontwerp van den grooten Bavinck? ) Ook decadentie? Of naaperij van de Pruissen?

Waar komt het schoolcostuum in Eton vandaan ?

En zoo zou ik kunnen doorgaan...

Inleg kunde is erg gevaarlijk. En de tegen­

standers van de schoolmutsen doen er m.i. aan. Als men zegt: „'tis leelijk", dan zeg ik: „Dat is tenminste oen opvatting". Een ander zeg!; : „Het is mooi". Ook een opvatting. Maar we moeten deze dingen niet zoo verschrikkelijk zwaar maken van principes. Dan maakt de historie ons achteraf altijd een beetje belachelijk.

Nogmaals ik wil niet tegen den heer Janse, dien ik zeer hoog acht, debatteeren. Hij boude zijn meening. Ik heb de mijne.

En ik zeg tegen de ouders: wilt ge mijn advies hebben — webiu doe wat u goeddunkt. Als ge bet leelijk vindt, dat is een kwestie van smaak; als uw jongen of uw meisje het mooi vindt, dat is ook een kwestie van smaak.

Wilt ge het verbieden om een kwestie van smaak ? Dat is niet verstandig Maar alle menschen zijn niet verstandig.

Maar wilt ge het verbieden op prinei pi - eelen grond, dan doet ge mijns inziens beslist onjuist.

En voor zulk onjuist handelen wilde ik u gaarne bewaard zien.

Vandaar mijn advies, zooals ik het een vorig maal gaf.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen