I. Naar aanleiding van het onderwijs-debat in de Kamer. - pagina 6

schoolwezen te voeren; 2. om waar het recht van vrijheid vau geweten het eischt, zelf scholen op te richten in strikt neutralen zin; en 3. om gehoorzaamheid af te dwingen aan de bepalingen, die van Staatswege voor het onderwijs zijn gemaakt. Men verstft. Wat ik bedoel is geenszins eene hiërarchie in den -zin mij wel. van de Fransche academie, maar integendeel een hiërarchische schoolraad in den zin van de Engelsche schoolboards. Het verschil De Fransche wet zegt in Art. 10 der we-t van 1850: is bekend. »Quatre membres du coQseil général, désignés par les Ministres {é\n3 par Ie conseil général), dont deux ou moins pris dans son sein;" terwijl de Engelsche bill van 1870 in Art. 29 zegt: »The schoolboard shall be eiected in manner provided by this Act, in a bo-^ rough bt/ the jpersons whose names are on the burgesn roll of such borough for the time being in force, and in a parish not situate in the metropolis by the ratepayersy Of ik dan Staatsinmenging wil buitensluiten in dien zin, dat de Staat als Staat het onderwys niet als Regeeriugszaak zal hebbeu te beschouwen ? Integendeel ik ben het volkomen eens met die leden dezer Kamer, die van oordeel zijn dat een Staat zijne roeping ten eenenmale miskennen zou, indien hij zich zelf den waai-borg niet verschafte, dat het thans levende, in zijn verband met het toekomende geslacht, dus de natie in de continuïteit der geslachten, wierd opgevoerd en bleef op zoodanig peil van intellectuele ontwikkeling, als geëischt wordt om ons volk met goed gevolg de concurrentie met andere natiën te doen volhouden. Het verschil loopt dan ook slechts over de vraag op welke wijzede Staat zich van die taak moet kwijten. De geachte afgevaardigde uit Haarlem, die afgevaardigde uit Haarlem, die het digtst by de ministerstafel is gezeten, gaf hier onlangs een enkel woord over het onderwijs ten beste en heden den geachten afgevaardigde uit Utrecht hierop hoerende repliceeren, heb ik mg afgevraagd of ik mij dan wellicht in de opvatting van het Haarlerasch program had vergist. Wijl die geachte afgevaardigde mijn oudere is ben ik geneigd te gelooven dat hij juist zag. Toch zal de geachte spreker, uit Haarlem zelf mij de liefste als interpreet van zijn eigen woorden zijn. Ik wil hem daarom zeggen hoe ik zijne woorden heb verstaan. Ik acht het voorzichtiger niet te vuren zoolang ik niet weet waar het wild zit. Zoolang ik niet met zekerheid kan nagaan waar de geachte afgevaardigde pogitie neemt, wensch ik nadere inlichtingen af te wachten. En dan kom ik er voor uit: het trof mij, dat in zijn program zooveel werd toegestemd en erkend wat van deze banken, eertijds met zooveel talent door den heer Groen van Prinsterer werd verdedigd. Onder het hooren zyner rede meende ik mij te mogen verheugen, dat de anti-revolutionaire begrippen metterdaad vorderingen maken. Ik wijs slechts op een tweetal punten, steeds met logische consequentie door den heer Groen van Prinsterer bestreden: op het valsche denkbeeld van een contrat social en op het voor een degelijk staatsrecht onbestaanbaar uitgaan van de indivi:

;

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen