Buitenland.

Frankrijk. Z o l a door z ij n e leer lingen verlaten. Evangelisatie van St. Giles.

Eenige mannen, die zich tot hiertoe leerlingen van Zola noemden, hebben openlijk betuigd, dat zij met hun meester gebroken hebben. Zij beweren dat hunne oogen eindelijk zijn opengegaan voor het schandelijke, dats er in de geschriften van Zola te vinden is, nadat zij eerst zich hadden beijverd om hem na te volgen. Men berispt in den voormaligen meester, dat hij na het verschijnen van l'Assommoir, steeds vuiler is geworden in zijn woordenkeus. Om hun voormaUgen voorganger diep te krenken, gaan zij hem met zijn eigene wapenen bestrijden en geven een beschrijving van zijn lichamelijke gesteldheid, en leiden daaruit gevolgtrekkingen af, welke geen ander doel hebben dan om den meester in een verachtelijk daglicht te stellen. Van het laatste werk van den vroeger op zulk een hoog voetstuk geplaatsten meester, getuigen zij, dat Zola toont, »diep in den drek te zijn gezonken."

Uit naam van een gezond en mannelijk streven, uit naam van hunne vereering, hunne innige liefde, hunnen hoogen eerbied voor de Kunst prótesteeren zij er tegen, dat zij langer voor leerlingen van Zola zullen gehouden worden.

Het antwoord van Zola. was, dat een van zijne aanvallers, met name Bonnetoin, het nog bonter gemaakt heeft dan hij zelf, zoodat deze wegens het schrijven van een schandelijken roman ter verantwoording is geroepen geweest voor het hof van assisses te Parijs. Ook merkt hij op, dat er nooit een band van vriendschap tusschen hem en zijne jongere aanvallers bestaan heeft, zoodat het niet bestaan kan dien band te verbreken.

De strijd, die in het kamp der schrijvers van z. g. pornocratische litteratuur uitgebroken is, kenschetst de diepe verdorvenheid van het Fransche, volk. Jongelieden, waarvan een tweetal reeds een treurige vermaardheid verkreeg door het schrijven van meer dan zedelooze romans, hebben naar een middel gezocht om zichzelven op de puinhoojDen van de vervallen grootheid [van hun voorganger en meester te verheffen.

Of zou wellicht hun aanval uit edeler streven zijn voortgesproten? Hoe zou het dan mogelijk geweest zijn, dat zij in hun schrijven over Zola nog eens uitweidingen lieten drukken, die zij in Zola wraken ? Wanneer zij een • afkeer gekregen hadden van de beschrijving van allerlei vuile dingen, waarin de geest van een Zola zich verlustigt, zoude zich hun schrijven gekenmerkt hebben door een waardigen toon, in plaats dat nu de toeleg openbaar wordt om hem in het verachtelijkste daglicht te plaatsen, door zijn lichamelijke gesteldheid te ontleden, gelijk dit in de pornocratische litteratuur gewoonte is geworden.

En wat te denken van een man als Zola, die zijnen leerHng toevoegt: »ik ben gemeen geweest in mijn werken, doch gij hebt het nog bonter gemaakt, want het gerecht moest er aan te pas komen." Hij had veeleer den leerling moeten aanmoedigen om voort te gaan op den ingeslagen weg, wanneer hij het genre, dat hij in zwang bracht, beschouwt als overeenkomende met de eischen der kunst.

Ons komt het voor dat èn leerlingen èn meester zich in een verachtelijk daglicht geplaatst hebben, en dat zij dwaas zijn, die meenen, dat het stuk der vijf leerlingen een bewijs is, dat er reactie komt tegen het naturalisme en het impressionisme, welke richtingen de letterkunde en in de beeldende kunsten zich ten doel gesteld hebben: het teekenen, vergoelijken, ja verheerlijken van de ongerechtigheid.-

Mocht er nog eens een reactie in Frankrijk komen, waardoor, op grond, niet van den goeden smaak, maar van Gods Heilig Woord wordt geprotesteerd tegen eene overheerschende richting in de letterkunde, die het opkomend geslacht van Frankrijk dreigt te verderven.

Tegenover het eiland Yeu aan den Oceaan vindt men twee visschersdorpen St. Gilles en Croix-de-Vie, waar de reformatie eenmaal diep wortel schoot. Scheepskapiteins en matrozen hadden van predikanten uit I., a Roebelle de verkondiging van het zuivere Evangelie gehoord, en hadden daarom de Roomsche Hiërarchie afgezworen. De abt Pontdevie, die een boekje over de reformatie van beide dorpjes schreef, verwonderde er zich over, »dat zeelieden de eersten waren om het scheepke van St. Petrus te verlaten, "

Wat daarvan zij, in 1603 hadden die twee gemeenten een predikant, eene kerk en eene school. Geregeld werden er godsdienstoefe­ ningen in gehouden; doch bij de herroeping van het edict van Nantes, werd^de kerk vernield. Maar zegt de abt: »Men verdelgt de dwaling niet, gelijk men vier muren omver werkt." Dit bleek ook te St. Gilles en Croix-de-Vie Men bleef de Gereformeerde religie aanhangen, al kon men niet meer opgaan naar zijn bedehuis. Om hen tot andere gedachten te brengen, had men »gelaarsde" zendelingen noodig, d. _w. z. dragonders die met veel geweld de lieden noodzaakten, tot Rome terug te keeren. Vier jaren lang had bisschop Barillon aan minister Louvois gevraagd, om ook eens een dragonnade naar St. Gilles te zenden; eindelijk gaf hij daartoe bevel. Het gevolg was dat een honderdtal Gereformeerden hun geloof afzwoeren; zij die het niet konden doen gingen naar het buitenland. Geen enkel Gereformeerde werd er in later tijd meer gevonden.

In den tegenwoordigen tijd bestaat er weder hoop, dat het Protestantisme er ingang vinden zal. Een Protestant uit den Elzas vestigde zich te St. Gilles en wist er het vertrouwen der bevolking te winnen. Hij richtte er eene vereeniging op, de plaats werd bezocht door een evangelist, er predikte een predikant die voor een gehoor van 200 lieden sprak. Er schijnt plan te bestaan dat te St. Gilles opnieuw eene Gereformeerde kerk verrijzen zal.

Nu weten wij zeer wel, dat men op dergelijke berichten niet te veel moet bouwen. Soms komt de bijval, dien een evangelist heeft, voort uit het feit, dat men hem voor een tegenstander der Ultramontanen en een voorstander van de Republikeinen houdt. Daartoe geven de voordrachten, die in Roomsche steden en stedekens gehouden worden, maar al te zeer aanleiding.

Doch mocht de arbeid, die thans door verschillende comités verricht wordt, een voorbereidende zijn, waardoor de baan wordt vrij gemaakt voor de verkondiging van de Gereformeerde leer!

Z.-Amerika. Uit de Roomsche Kerk. In den laatsten tijd hebben sommige Roomsche bisschoppen in Amerika moeielijke dagen doorleefd. In de diocese van den kardinaalaartsbisschop Corrigan van New-York sympatiseert de helft van de lersche priesters met den geëxamineerden Mac-Glynn; een der grootste gemeenten is in openbaren opstand tegen den aartsbisschop, en hoont en bespot hem in openbare vergaderingen. Duizenden in andere gemeenten trekken eene lijn met haar, en de aartsbisschop staat er machteloos tegenover. De bisschop van Detroit heeft den paus verzocht, van zijn ambt ontheven te worden, naar aanleiding van een oproer der Poolsche gemeente in genoemde stad. Bisschop Hogan van de diocese St. Jozeph, gaat het niet beter dan zijn ambtgenooten in het Oosten. Hij had in een brief aan een lersche gemeente treurige dingen omtrent de Roomsche priesterschap, onder zijn opzicht staande, medegedeeld; dit is hem zeer euvel geduid. Zijne vijanden willen hem bij den paus aanklagen omdat hij | geheimen den priesters betreffende, aan leeken openbaar gemaakt had. De bisschop had namelijk aan een lersche gemeente een Duitsclien priester gezonden. Toen de gemeente zich hierover bezwaard toonde, antwoordde hij haar dat zij toch blijde moest zijn, dat hij haar ten .minste een geschikt persoon gezonden had, ook al was hij geen Ier. Daar hij geen eigen seminarium had, moest hij tevreden zijn met het uitschot, dat hem uit het Oosten door andere personen gegund . werd. De heeren van het Oosten van Amerika en van Europa schijnen' het Westen van Amerika te beschouwen als een soort van verbeteringskolonie; en welke sujetten hem als bisschop van St. Jozef toegezonden werden, blijkt hieruit dat hij zich genoopt heeft gezien, om in het tijdsverloop van 7 jaren, 22 priesters wegens dronkenschap of andere grove onzedelijke handelingen weg te zenden. Gruwelijke staaltjes deelt hij daarvan mede en hij eindigt met te zeggen, dat hij bij het in dienst treden een eed gedaan had, geen priesters aan te nemen die ergens anders waren weggejaagd ; en daarom moest de lersche gemeente met een Duitsch priester tevreden zijn.

Wat daarvan zij, deze bisschop schijnt zijn gezag te kunnen handhaven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen