GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

„Heet addervergift"

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

„Heet addervergift"

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Zij scherpen hunne tong, als eene slang; heet 'addervergift is onder hunne lippen. Sela. Psalm 140 : 4.

Denk u een glas met kristalhelder water. Doch nu wordt aan dit glas geschud, en op eens is alles troebel geworden, omdat er op den bodem van dat glas een donker bezinksel lag.

Zoo is uw hart. En zoo is het hart der volken.

In het gewone leven alles liet dat uit uw hart opkomt, en niet minder op vrede doelend is het hart der volken. Maar komt er, gelijk nu, een schudding, een ' beroering in heel het volkerensamenstel, dan is 't op eenmaal met die vrede-ademende atmosfeer uit, dan wordt ook in het volkerenleven alles troebel, en komt ook uit het hart der volken naar boven, wat de Psalmist zoo kras en scherp niet alleen als addergif, maar als heet addergif verfoeit.

Neem de moeite, al was het slechts om één tiende saèm te lezen van wat in het halfjaar dat 't laatst verliep, in de Pers der oorlogvoerende landen, in hun parlementen, en op volksamenkomsten uit de pen en over de lippen kwam, en ge beeft bij de bitterheden die over en weer over de tong gingen. Het liep uit op een elkander verfoeien en vervloeken. En het bitterste woord was meer dan nog eens niet bitter genoeg, om zijn haat en weerzin te luchten. Zoo ging het van natie tegen natie, zoo ging het tegen Vorsten en Staatslieden. Zelf heilig, nam men bij het volk, waar men als vijand tegenover stond, niet anders waar dan bedrog en schelmerij, leugen en verzinning, achterdocht en wantrouwen, en het scheen lucht aan de eigen stemming te geven, als men deze venijnige en scherpe stemming van zijn eigen hart niet enkel insnijdende, niets ontziende woorden bloot gaf, maar bovendien nog zijn antipathie in grievend spotbeeld en hoonend afbeeldsel voor het pubUek had opgehangen.

Men, gelooft bijna zijn eigen oogen niet.

Niet meer dan enkele maanden liggen achter ons, toen diezelfde persorganen, diezelfde staatslieden en redenaars, diezelfde schrijvers en leiders, zoo vlak andersom, met de vriendelijkste betuigingen van vredeUevendén zin elkander tegemoet traden. Toen alles couleur de rose, zooals de Franschen zeggen, d.i. alles zachtgetint als de, tint der rozen, en nu al wat toen lief heette en aantrok, boos, bitter en brutaal van den één tot den ander geworden. Applaus voor wie het giftigste woord wist te vlijmen. Wat giftig wondt, wordt als rake zet door heel de natie toegejuicht. Wie het kan zooals de demon het niet feller eu giftiger zou kunnen, heet de held van den dag. Zoo juist wat de Psalmist bedoelde toen hij klagend zong van die allen, die kwaad in hun hart bedenken, en alle dagen samenkomen om te oorlogen. Ja die zoo hun tong scherpen, dat ze slangen gelijken, en heet addervergif onder hun lippen verbergen. Gif dat aansteekt, én ook de wederpartij even giftig doet uitvallen.

En waarom anders is het nu alzoo onder de volken, dan omdat het evenzoo en niet anders is in ieders eigen hart?

Ook in ons gezinsleven, in ons verkeer, in onzen omgang uit zich gemeenlijk een vredelievende stemming. Er heerscht liefheid en vriendelijkheid in den omgang, en het water in het glas blijft helder en doorzichtig. Toch sluit dit niet uit, dat onze Catechismus u zeer ernstig de waarheid zegt, door u voor te houden, dat ge nochtans van nature geneigd zijn, om God en mu naaste te haten, ja, dat, al zijt ge wedergeboren en bekeerd, toch niet anders dan een klein beginsel van hoogere gehoorzaamheid u in toom houdt, en dat, breekt 't in uw persoonlijk leven los, zoodat ge u gekrenkt, beleedigd, gegriefd of in uw belangen benadeeld voelt, opeens die vrede ook in u verstoord, dat water uwer ziel geheel troebel kan worden, en zelfs, zooals David 't betuigt, heet addervergif achter onze lippen kan aanzwellen.

Uw gewone vredelievendheid en zachtheid van stemming was daarom nog geen verzinning. Dat lieve en zachte hebt ge gemeend. En dat bleef dan ook den toon bij u aangeven, doch alleen zoolang het booze bezinksel in uw hart niet •naar boven kwam en 't giftige in u ten onder bleef gehouden.

Maar zóó niet gaat ook in het gewone leven het slot er af, dat de booze man in u opkruipt en de deur open stoot, en de straat oploopt, of het schijnt wel een demon te zijn die in u gehuisd heeft, zoo nietssparend en bitter als dan de één den ander pleegt te grieven, te wonden en in de ziel te snijden. Dat alles komt daarom niet voor de rechtbank. De overheid moet u daarin wel vrij spel laten. Maar een hooger Rechter beluistert elk woord, ziet elke vonk van bitterheid die uit' uw oog spatte. En Jezus drukt 't ü met verdubbelden ernst op 't hart, dat ge voor den hoogeren Rechter eens rekenschap zult hebben af te leggen van elk zondig woord dat ge den een tegen den ander gesproken hebt.

Dat bindt dan bij Gods kinderen wel ten deele het kwaad in, maar bant 't zelfs ook bij hen volstrekt nog niet geheel uit. En komt ge 'in den breeden wereldkring, dan vindt ge twee groepen ineengeschoven. É)e ééne een ruwe groep, die scheldt, en als dit niet helpt, er op slaat, maar dan oolr een andere, die de handen thuis houdt en met fluweel omwoelt en te veel fatsoen heeft oin te schelden, maar die met veel iïjner stift u nog veel geniepiger en giftiger schimpt en in de ziel vlijmt.

En het eind is, dat 't blijft als in Davids dagen: Heet addervergif uit duivelsche boosheid wordt door den een tegen den ander uitgespuwd.

Dat begint onder de jonge gasten op straat, dat gaat vaak zoo toe in huis, hof of keuken, dat plant zich voort op fabriek en werkplaats. Zoolang alles goed gaat, vrede, en o, zoo lief. Maar als 't booze hart opvliegt, is 't op eenmaal vlak anders. Met verschil van graad en maat, 't is zoo. Er zijn er die zich zelf beheerschen. Maar verreweg de meesteh weten ook dit niet vol te houden. En als 't dan losbreekt, dan is 't bitterheid al wat te beluisteren valt. Zoo echt de slang die in den mcnsch opleeft.

Dit au maakt, dat even booze bitterheid, als 't op leven en dood gaat, ook' bij heel een volk kan uitbreken. Ook onder de volken is de booze klier steeds waar te nemen. En barst ook die booze klier eindelijk open, dan is' er geen keeren meer aan, en dan loopt men van twee, drie kanten tegelijk het oorlogsveld op. Zelf is men bitter, en door het gif dat men uitspuwt, maakt men ook de weifelachtigen bitter. En zoo woedt en gilt 't dan tegen elkander in. Hartstocht heeft 't leven overmeesterd. Niet maar gif, maar echt addergif, en nog wel heet addergif begint in aller bloed te koken. En zoo komen dan die tragische, die bloedige tafereelen, die in West en Oost den bodem drenken met zooveel kostbaar menschelijk bloed.

Er is dan ook maar één macht, die deze volksfurie temperen kan, én die ééne macht is Christus' Kerk.

Christus' Kerk. Niet omdat het die Kerk is die zelve Vredesconferentiën hpudt Die dat van haar vraagt, verlaagt haar hooge roeping.

Christus' Kerk is tot heel iets anders geroepen. Zij toch is het, die in het gewone leven dat booze bezinksel van het menschelijk hart komt verfoeien. Zij is het, die u in uw Heiland de gezegende kracht doet vinden, om wat uw ziel vertroebelen wil, ten onder te houden. En zij is 't, die al dat demonisch bittere in uw gezinsleven, in uw omgeving, in uw wijze van verkeer met menschen, en in uw persoonlijk besef, komt onderdrukken, en xoo 't kan, 't bannen helpt uit uw hart.

Een hoon uw Heiland is 't daarom aangedaan, zoo ook belijders van den Christus onder elkander dat booze addervergif uitdragen. Verfoeihjk is 't, als ook in een Christelijk gezin de demon gelegenheid krijgt om te razen en te doen razen. Wat men soms zelfs in de Christelijke Pers te lezen krijgt, wat zelfs op kerkeraadsvergaderingen een enkel maal over de lippen kwam, het is alles Christus in het aangezicht slaan, gelijk de knecht van den Hoogepriester dat deed in het Sanhedrin.

Niemands hart is uitgezonderd, oók Tiet uwe niet. Het bezinksel ligt op den bodem van ieders innerlijk wezen. Maar het mag niet doorwerken. Jezus moet ook in u zelfbedwang kweeken. En mag 't zoo in uw huis en bij uw buren wezen, en ten leste in ons menschelijk hart den geest van heel uw volk verzachten en temmen, dan is het waarachtig Pacificisme aan het woord.

Dan zijt ge op den weg, die leidt naar duurzamen vrede.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 7 maart 1915

De Heraut | 4 Pagina's

„Heet addervergift

Bekijk de hele uitgave van zondag 7 maart 1915

De Heraut | 4 Pagina's